İnsanlığın son 100 yılda karşılaştığı en büyük salgının tepe yaptığı 2020 yılında Türk çiftçisi, 84 milyon insanımızın muhtaçlığını karşıladığı üzere, Türk lezzetlerinin dünyanın dört bir tarafına ihraç edilmesi için üretimini arttırdı ve pandemi koşullarını hafifletti.
Yıllık 239 milyon ton bitkisel üretim yapan, Türkiye Gayri Safi Ulusal Hasılasının yüzde 6’sını, istihdamın yüzde 19’unu temsil eden Türk Tarım Bölümü, 2020 yılında dünya iktisadı yüzde 3,3 daralırken, yüzde 4,8 büyüdü.
Pandemide insan üstü güçle çalışan Türk çiftçisinin ziraî hasılası pandemi devrinde 333,3 milyar TL ile rekor düzeye ulaşırken, Ege İhracatçı Birlikleri pandemi periyodunda tarım eserleri ihracatını 5 milyar 100 milyon dolara taşıdı.
Ege İhracatçı Birlikleri bünyesindeki tarım birlikleri liderleri 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü nedeniyle verdikleri bildirilerde çiftçilerin pandemi sürecindeki emeklerine teşekkür ettiler.
Eskinazi: “Türk çiftçisi pandemiden güçlenerek çıktı”
“Paramız var ithal ederiz” telaffuzunun pandemiyle rafa kalktığını, pandemi sonrasında, “Yerli ve Ulusal Üretimi Destekliyoruz” yaklaşımının öne çıktığını anlatan Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Lideri Jak Eskinazi, pandemiyle birlikte sağlıklı besine talebin arttığını, bu süreçten Türk çiftçisinin güçlenerek çıktığını kaydetti.
Ziraî üretimde sürdürülebilirliğin ehemmiyetinin net bir biçimde ortaya çıktığına değinen Eskinazi, “Türkiye’de hala 4 milyon hektar işlenebilir lakin boş yerlerimiz var. Devlet dayanaklarıyla çiftçilerimizin üretip emeğinin karşılığını alacağı bir ekosistemi sağlamamız gerekiyor. Çiftçilerimiz alın terinin karşılığı aldığı sürece insanlık için üretmeye devam edecekler” diye konuştu.
Celep: “Çiftçimiz üretimde dünya önderi, biz ihracatta”
Türkiye’nin çekirdeksiz kuru üzüm, kuru incir ve kuru kayısı üretiminde dünya başkanı olduğunu hatırlatan Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Birol Celep, bu eserlerde Türkiye’nin talebinden çok daha fazla arz olduğunu bu nedenle üç eserde sürdürülebilir üretimin yolunun ihracattan geçtiğine dikkati çekti.
Celep, “İhracata bağımlı olan incir, üzüm ve kayısımızı Türk ihracatçıları olarak başarılı bir biçimde yüzyıllardır ihraç ederek her yıl ülkemize 1 milyar doların üzerinde döviz getirisi sağlıyoruz. Öteki kuru meyve eserlerimizle ihracat sayımız 1.5 milyar dolara yaklaşıyor. İncir, üzüm, kayısı ihracatında dünya başkanıyız. Bu sayede çiftçilerimizin üretimlerine devam etmelerine yer hazırlıyoruz. Dünya standartlarında sağlıklı üretim yaparak, tarım dalında tüm paydaşlarının yüzünü güldüren çiftçilerimizin 14 Mayıs Çiftçiler Günü’nü kutluyorum” dedi.
Girit: “Dünya’nın protein gereksinimini karşılıyoruz”
Türk çiftçileri, dünya sofralarının protein muhtaçlığını etten tavuğa, balıktan yumurtaya, süt eserlerinden bala kadar geniş eser gamıyla karşılarken, pandemi periyodunda insan bedeninin bağışıklık sisteminin güçlü kalmasına büyük katkı sağladı.
Türkiye’nin su eserleri ve hayvansal mamuller ihracatının yıllık ihracatta 2.5 milyar doları geçtiğinin altını çizen Ege Su Eserleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Lideri Bedri Girit, 14 Mayıs Çiftçiler Günü iletisini şu halde paylaştı; “Pandemi tüm dünyaya çiftçiliğin eski değil, eskimeyen ve her daim insanlığa hizmet eden bir meslek olduğunu gösterdi. Çiftçi ve üreticiler kendilerine ne kadar dayanak verilirse ziyadesiyle insanlığın hizmetine sunacaktır. Çiftçilere yapılacak her yatırım, yokluk riskini azaltacak, sağlıklı ve sürdürebilir besine erişimi kolaylaştıracaktır. Çiftçi ve üreticiler dünya mutfağının aşçı başıdır. 14 Mayıs Çiftçiler Gününü kutluyorum.”
Uçak: “Çiftçilerimize göz bebeğimiz üzere bakmalıyız”
Çiftçiliğin insanlığın birinci mesleği olduğuna temas eden Ege Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği Lideri Hayrettin Uçak, 10-12 bin yıl öncesinde insanlığı yerleşik sisteme geçmeye başlamasıyla birlikte çiftçilik ve tarımın insanlığın dönüm noktası olduğunu, çiftçiliğin dünyanın en kutsal mesleklerinden biri olduğunu lisana getirdi.
“Dünya üzerinde bu kutsal ve kıymetli mesleği icra eden Ülkemiz çiftçileri ve üreticilerine, hepimizin göz bebeğimiz üzere bakması gerekmektedir” diyen Uçak kelamlarının şöyle sürdürdü: “Türk çiftçilerimiz yıllık 50 milyon tonun üzerinde yaş meyve zerzevat üretiyorlar. Pandemi devrinde gece-gündüz çalışarak Ülkemizin gereksinimini karşıladığımız üzere 2,7 milyar doları taze meyve zerzevat, 1,7 milyar doları meyve zerzevat mamullerinden olmak üzere ülkemize 4,4 milyar dolar döviz kazandırmamıza büyük dayanak oldular. Türkiye, dünya tarımında kıymetli bir yere ve eser çeşitliliğine sahiptir. Dünya Çiftçiler Gününde, öncelikle ülkemiz çiftçileri olmak üzere tüm çiftçilere, üreticilere şükranlarımı sunuyor ve yalnızca bir gün değil her gün kendilerine canı gönülden teşekkür ediyoruz.”
Umur: “Oryantal tütün üretiminde dünya lideriyiz”
Türkiye, pek çok tarım eserinde dünyanın en büyük üreticisi pozisyonunda. çekirdeksiz kuru üzüm, kuru incir, kayısı, kuru kayısı, fındık, kiraz, kekik, defne Türkiye’nin dünya önderi olduğu tarım eserlerinden kimileri. Türkiye oryantal tütün üretiminde de dünya başkanı.
Türkiye’de 55 bin ailenin tütün üretimi yaptığını hatırlatan Ege Tütün İhracatçıları Birliği Lideri Ömer Celal Umur, tütün kesiminin 2020 yılında Türkiye’ye 910 milyon dolar döviz kazandırdığını, tütün kesiminin özel tüketim vergisi ve katma kıymet vergisi olarak da Türk iktisadına 65 milyar TL kazandırdığını, Türk iktisadına büyük katkı sağlayan Türk tütün çiftçilerinin 14 Mayıs Çiftçiler Günü’nü tebrik ettiğini kaydetti.
Terci: “Tarım eserleri ihracatının başkanı hububat bakliyat yağlı tohumlar”
Türkiye’nin 2020 yılında gerçekleştirdiği 18,7 milyar dolarlık tarım eserleri ihracatının 7,3 milyar dolarlık diliminin Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri üreticileri ve ihracatçıları tarafından gerçekleştirildiği bilgisini veren Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Terci, pandemi ile bir arada bütün dünyada besine talep artışı olduğuna işaret etti.
Besine talep artışının Hububat bakliyat yağlı tohumlar ve mamulleri kesiminin ihracatına olumlu yansımalarını dillendiren Terci, “Birliğimiz, 2020 yılında ihracatını yüzde 14 arttırırken, ihracatımız 2021 yılının Ocak-Nisan devrinde yüzde 11 yükseldi. 2020 yılı sonunda 505 milyon dolar olan ihracatımızı 2021 yılı sonunda 550 milyon dolara çıkarmayı hedefliyoruz. Emekleriyle toprağı yoğuran, elinin değdiği her şeyi güzelleştiren , emeğini üretime geçiren, üretimin her etabında faal olarak çalışan , tarım eserleri ihracatımızın temel ögesi olan çiftçilerimize çok teşekkür ediyor, çiftçiler gününü kutluyorum. Çiftçilerimiz sayesinde ihracat amaçlarımıza ulaşacağız.” diyerek görüşlerini özetledi.
Yağcı; “Kekik üretiminde dünya lideriyiz”
Pandemiyle birlikte insanların sağlıklı ve bitkisel eserlerin tüketimine yönelmesinin kekik, başta olmak üzere,defne,adaçayı,ıhlamur üzere orman eserlerine olan talepte artışlar yaşandığı bilgisini veren Ege Mobilya Kağıt ve Orman Eserleri İhracatçıları Birliği Lideri Cahit Doğan Yağcı, Türkiye’nin kekik ve defnede dünya önderi olduğunu, odundışı orman eserlerine talep artışının devam edeceğini, 2020 yılında 160 milyon dolara çıkan odundışı orman eserleri ihracatının 2021 yılında 200 milyon doları aşmasını beklediklerini, ülkemizin dünya pazarlarına kaliteli ve standart üretim sunması için çiftçilerin eğitimine odaklandıklarını söz etti.
Yağcı; “Tarımsal üretimde dünya genelinde 7. Avrupa’da birinci sırada yer alan Ülkemizde tarım bölümünün geleceği için teknoloji ile entegre sürdürülebilir bir tarım anlayışı ile ilerlenmesi gerektiği açıktır. Topraklarını ağır bir emek ve fedakarlıkla işleyen ve emeğinin karşılığını sonuna kadar hak eden çiftçilerimizin 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Gününü en içten hislerimle kutlarım” dedi.
Er: “Zeytincilik yapan 500 bin çiftçimiz var”
Zeytin ağacının Anayurdu olan Anadolu’da 6 bin yıldır zeytincilik yapıldığını anlatan Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Lideri Davut Er, 2002 sonrasında Türkiye’nin zeytin ağacı varlığını 90 milyondan 180 milyona çıkardığını, Türk çiftçisinin zeytin ağaçlarını çocuğu üzere baktığını, zeytin üreticisinin rakipleriyle tıpkı takviyesi aldığı takdirde yıllık 650 bin ton zeytinyağı üretimiyle dünya ikincisi, 1 milyon 200 bin ton sofralık zeytin üretimiyle dünya liderliğine ulaşabilecek potansiyele sahip olduğunu anlattı.
EZZİB Lideri Davut Er, 14 Mayıs Çiftçiler Günü bildirisinde; “İçerisinde bulunduğumuz pandemi periyodunda, değerini ve ehemmiyetini her zamankinden daha çok hissettiğimiz, tarlasında, bahçesinde, gece gündüz demeden durmaksızın çalışarak, hem meskenine hem de Türk tarımına katkı sağlayan, üretim zincirinin birinci halkası olan çiftçilerimize sonsuz minnetlerimi sunuyor, bu vesile ile; antik çağlardan günümüze bir şifa kaynağı olan zeytine ve binlerce yıldır bu topraklarda yetiştirilen ölümsüz ağaca gönül veren bütün çiftçilerin dünya çiftçiler gününü kutluyorum” tabirlerini kullandı.
Dünya Çiftçiler Günü ile ilgili Ege İhracatçı Birlikleri Tarım Bölümleri Şubesi’nin bilgi notu aşağıda sunulmuştur.
Dünya Çiftçiler Günü Bilgi Notu
14.05.2021
Dünyada genel olarak bitkisel üretim yaklaşık 19,5 milyar ton iken, Türkiye’nin bitkisel üretimi ise 239 milyon tondur (FAO, 2019). Türkiye genelinde toplam tarım alanımız ise 231.364 ha’dır (TUİK, 2021).
Ekonomik manada yalnızca ziraî üretim bakımından ülkemizde GSYİH’nın 6’sını oluşturması ve işgücünün 19’unu istihdam etmesi sebebiyle tarım bölümü ülke iktisadının en değerli dallarından birisidir. Türkiye, toplam ihracatın 10’undan fazlasını oluşturan net bir tarım eserleri ihracatçısıdır ve dünya pazarlarına erişimi bölüm için çok değerli bir mevzudur.
Küçük ölçekli ve geçimlik çiftliklerin baskın olması, çok küçük kesimli arazi yapısı vb. çeşitli yapısal darboğazlara karşın, Türkiye fındık, kuru meyveler ve birtakım taze meyve-sebzelerin kıymetli ziraî ihracatçıları ortasında yer alırken; esas ihracat noktaları ortasında Avrupa Birliği, Rusya Federasyonu, ABD ve Irak üzere ülkeler yer almaktadır (OECD, 2019).
Beşerler, yaşamaları için gereken besin muhtaçlıklarını ziraî üretim sonucu elde edilen eserlerden karşılamaktadırlar. Yüzyıllar öncesinden toplayıcılıkla ve avcılıkla sürdürülen ömür, ziraî üretimin başlaması ile yerleşik hayata geçilmeye başlanmış ve çiftçilik insan ömrünün devamlılığı için gerekli bir meslek haline gelmiştir. Çiftçilik mesleği yalnızca insan hayatının temel besin gereksinimini karşılaması bakımından değil, hem üretimde hem de üretim sonrası eserlerin endüstride işlenmesi sırasında sağladığı iş istihdamı bakımından da iktisada olan müspet katkısı yadsınamazdır.
Süratli nüfus artışı karşısında besin kaynaklarının azalması, tarımın değerini kuşkusuz daha da artırmaktadır. Sürdürülebilirlik ve Besin Güvenliği prensibi çerçevesinde, bireylerin istikrarlı ve kâfi beslenmeleri konusu ülkelerin temel önceliğini oluşturmasının yanında tarımın geliştirilmesi konusunu da ön plana çıkarmaktadır.
Her geçen gün artan tüketici şuuruyla birlikte, hem Türkiye’de hem de dünyada bilhassa korona virüsün tesiri ziraî üretim ve besinin değerini bir defa daha öne çıkarmıştır. Kendine yeterlilik, lokal üretim ve tüketim, çiftçiliğin ve ziraî faaliyetlerin desteklenmesi öncelik haline gelmiştir.
Kendi başına üreten, refah ve huzurlu bir toplum için sabır, samimiyet ve emeği harmanlayan insanoğlunun en kadim mesleği olan çiftçiliğin ve çiftçilerimizin 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Gününü kutlarız.
Dünya üretiminde birinci 5 sırada yer aldığımız tarım eserleri tabloda görüldüğü üzeredir.
ESER |
ÖLÇÜ (ton) |
DÜNYA SIRALAMASINDA |
Kiraz (taze) |
664.204 |
1 |
İncir |
310.000 |
1 |
Kayısı |
846.646 |
1 |
Fındık |
776.046 |
1 |
Kuru Üzüm |
310.000 |
1 |
Kuru Kayısı |
110.000 |
1 |
Kuru İncir |
90.000 |
1 |
Hıyar |
1.916.645 |
2 |
Mandalina |
1.400.000 |
3 |
Domates |
12.841.990 |
3 |
Biber (taze) |
2.625.669 |
3 |
Elma |
3.618.752 |
3 |
Çilek |
486.705 |
4 |
Kestane |
72.625 |
4 |
Zeytin |
1.525.000 |
4 |
Ceviz |
225.000 |
4 |
Kuru Soğan |
2.200.000 |
5 |
Şeftali |
830.577 |
5 |
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı