Hüseyin GÖKÇE
Ankara Sanayi Odası, birincisini 2005 yılında yayınladığı Aile Anayasası çalışmasını güncelledi. Tüm hissedarların her yıl Aile Konseyi’ne mal beyanında bulunması önerilen çalışmada şahsi yatırımlarda kurula danışılması, şirket yapısını değiştirecek kararların da Kurul tarafından alınması gerektiği tekliflerinde bulunuldu.
ASO Lider Yardımcısı Seyit Ardıç’ın başkanlığında oluşturulan çalışma kümesi, 2005 yılında çıkarılan Aile Anayasası Rehberi’ni, Lider Nurettin Özdebir’in sunumuyla yeniledi. Özdebir, Türkiye’de aile şirketlerinin oranının yüzde 95 olduğunu belirterek, bunların dördüncü jenerasyona ulaşma oranının yüzde 3 civarında olduğunu kaydetti.
Yenilenen rehbere nazaran öncelikli olarak aile şirketinin ulaşacağı amaçları belirleyen Aile Anayasasının yürürlüğüne ait temeller her birey tarafından imzalanmalı. Burada tüm aile bireylerinin yetki ve sorumlulukları belirlenirken, şirkette misyon alınmasında en değerli kriterin Anayasa olacağı açıkça vurgulanmalı.
Rehberde, Anayasa’da tarihçe, vizyon, misyon üzere kısımlar yanı sıra ailenin ve şirketin en çok kıymet verdiği kıymetler, kendileri ve gelecek kuşaklar için nasıl bir ömür benimsedikleri üzere ögelerin yer aldığı temel bedeller kısmının bulunması gerektiği vurgulanıyor.
Aile Kurulu oluşturulmalı
Rehberde yer alan tekliflerden kimileri şöyle: İlgili kanunların öngördüğü, idare heyeti, icra konseyi üzere organların yanı sıra şirket bünyesinde Aile Kurulu oluşturulması gerektiği belirtilirken, şura toplantılarında tüm bireylerin görüşlerini özgür bir formda bildirebilmelerinin ehemmiyetine işaret edildi. Kurula, şirket idaresinde misyon alıp almadığına bakılmaksızın, payı olan aile bireyleri ile bunların alt ve üst soylarından 15 yaşını dolduran bireylerin yer alması gerektiği bildirildi.
Tüm hissedarların her yıl Aile Konseyi’ne mal beyanında bulunması önerilen çalışmada şahsi yatırımlarda kurula danışılması, şirket yapısını değiştirecek kararların da Kurul tarafından alınması gerektiği üzerinde duruldu. Aile bireylerinin şirket payını aile dışında üçüncü şahsa satışının önüne geçecek hukuksal önlemler getirilmesi önerildi.
“Şirket idaresindeki bireyler tıpkı araçla seyahat etmemeli”
Teklifler kısmında şirket idaresinde bulunan bireylerin muhtemel risklere karşı birebir araç içinde seyahat etmelerinin önüne geçecek önlemler alınması istendi. Bu kurallara uymayan aile bireylerine karşı alınabilecek önlemler de evvelden belirlenmeli. Tekrar aile bireylerinin şirket içindeki istihdamında, eğitim, tecrübe, performans üzere kriterlerin dikkate alınması gerektiği kaydedilirken, birebir biçimde terfi kriterlerinin de belirli olmasının ehemmiyetine işaret edildi. Fiyat konusunda ise aile bireylerinin, şirket çalışanlarından farklı halde maaş ve kâr hissesi dışında şirketten maddi menfaat elde etmesinin önüne geçilmesine dikkat çekildi.