Pandemi sürecinde mesken mobilyalarına talebin artması, mobilyanın ana ham unsuru olan MDF’nin tedarikinde badirelere yol açtı. Hammadde bulmakta zorlanan birçok üretici firma ise üretime orta vererek işçi azaltmak zorunda kalırken, birtakım şirketler ise kapanma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.
Dünya gazetesi haberine nazaran dal temsilcileri, MDF üreticilerinin ihracata tartı verdiği için iç pazara mal veremediklerini tez etti. Depolarda bekletilen MDF’lerin yüksek fiyatlarla satışa sunulduğunu, bu sorunun tahlilinin de MDF ihracatına kota koymak olduğunu belirtti.
Mobilya Dernekleri Federasyonu (MOSFED) Lideri Ahmet Güleç, Ticaret Bakanlığı’nın MDF üreten firmalarla görüştüğünü ve sorunun tahlili için gerekli adımların atılmaya başlandığını söyledi.
Dünya gazetesine konuşan mobilya üreticileri ve bölüm temsilcileri ise şunları söyledi:
Gaziantep İhracatçı Mobilyacılar Derneği Lideri Pınar Tümüklü: “Bir yıl öncesine kadar plakasını 195-200 liradan aldığımız MDF şu anda 340 lira. 12 MDF üreticisi iç piyasaya eser vermiyor. MDF’nin ihracatta TIR bazlı ülkeye döviz girdisi 12 bin dolarken, işlenmiş mobilyanın döviz girdisi asgarî 30 bin ile 50 bin dolar civarında. Mobilya dalı tarihi doruğunu yaşıyor lakin biz mobilya üretemiyoruz.”
İzmir Mobilyacılar Odası Lideri Hasan Özkoparan: “Bölge bölge bizde de üretimi durdurma niyetinde olan meslektaşlarımız var. Bilhassa büyük firmalar çalışanlarını konutlarına göndererek üretimlerini durdurma kararı almak üzereler. Fiyat artışları nedeniyle kimse ne yapacağını bilmiyor. Bugün aldığın siparişi yapıyorsun, aldığın para ile harcadığın malzemeyi yerine koyamıyorsun. Arkadaşlar mal ettikleri fiyata eseri vermek zorunda kalıyorlar.”
Adana Mobilya Sanayicileri İş Adamları Derneği (MOSİAD) Lideri Rüştü Ekinci: “MDF, ham MDF, sunta, sunta lam bulunmuyor ya da çok geç geliyor. Bunlar büsbütün Türkiye’de üretilen eserler fakat üreten firmaların ihracata fazla yönelmesi nedeniyle sorun yaşanıyor. Daha çok ihracata odaklandıkları için iç pazara mal veremiyorlar. Kapı üreten ya da ham MDF kullanan üreticiler en güç durumda olan kesim. Bunlar üretimi durdurdu. Bu türlü giderse bir iki ay içerisinde kesim büsbütün durur.”
Kayseri Sanayi Odası Mobilyacılar Meslek Komitesi Lideri Sedat Böyük: “Hammaddede hem tedarik hem de artırım sorunu yaşıyoruz. Önümüzdeki günlerde Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ile görüşmemiz olacak. Meselelerimizi kendisine aktaracağız. 15-20 gün içinde tahlil bulunacağını düşünüyoruz.”
Türkiye Mobilya Sanayicileri Derneği’nin (MOSDER) Lideri ve Weltew Mobilya İdare Konseyi Lideri Mustafa Balcı: “Hammadde düşüncesi çok. Üretimi durdurma değil ancak önemli manada yavaşlatma var. Hammadde külfet devam ederse bu süreç kapanmaya yanlışsız gidebilir. MDF, sunta hammadde üreticileri biz mobilyacıların katma kıymet katarak yurtdışına bin dolara satacağım mamulü, 100 dolara ihraç etmeyi tercih ediyor. Hammadde üreticilerinden pazara eser verecekleri tarafında gelen açıklamalar ise gerçeği yansıtmıyor. Ödemesini yaptığım mamulün fiyatı aşikâr değil. Bu türlü bir piyasa olabilir mi?”
Kuştüyü Yatak Genel Müdürü Mahmut Aksoy: “Hammaddeye ulaşımda sorun yaşamıyoruz. Lakin, yaklaşık bir yıl içinde yüzde 115 ila 120 civarı artırımla karşılaştık. Bizde bu durumu maalesef kendi müşterilerimize yansıttık. Hasebiyle siparişler düştü. Yani piyasada hareketlilik yavaşladı.”
MODOKO Lideri Koray Çalışkan: “Türkiye’deki MDF üreticileri 217 TL’ye Bulgaristan’a satıyor. Biz de gidip oradan alıyoruz. Hâlbuki biz diyoruz ki 250 TL’yi biz verelim bize verin. Lakin kabul edilmiyor. Bu süreç Türkiye mobilya sürecine darbe vuracak. ”
DMS Mobilya İdare Konseyi Lideri Abdullah Demir: “25 yıllık üreticiyim bu türlü bir külfet yaşamadım. Kapkara bir devirdeyiz. Ne olacağı belgisiz. 70 çalışanım var. Bu gidişle sayı azalacak. Evvelden haftada 50-60 ekip yapardık artık ise 5 kadro. MDF’ye artırım gelse ona kabulüm. Ben de eseri artırımlı satarım lakin ortada eser yok”
Ticaret Bakanlığı devrede
Mobilya Dernekleri Federasyonu (MODFED) Lideri Ahmet Güleç, Ticaret Bakanlığı’nın mevzuyla ilgili devreye girdiğini ve ihracatçı firmaların iç piyasaya daha fazla hammadde vermesini sağladığını ve bu ölçünün daha da artacağını söyledi. Konuşmasının devamında ise mobilya ihracatının arttığını söyleyerek “Mobilya ihracatımız martta yüzde 40 arttı. Nisan ayında da bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 50 artış bekliyoruz” dedi.
“Sektör üretiminin yüzde 75-80’ini iç pazara verdik”
MDF ve Yoga Levha Sanayicileri Derneği (YOMSAD), bölüme yöneltilen suçlamalara yanıt verdi. Kesim üretiminin yüzde 75-80’ini iç pazara verdiklerini belirten açıklamada şöyle söylendi:
“Tüm kesimleri etkileyen ham unsur badiresi küresel ölçekte yaşanmakta. Ağaç bazlı panel kesiminin yurtdışından temin ettiği orta girdilerin, bilhassa kimyasalların fiyatı Euro bazında iki katına yakın artarken, tedarikte de önemli meselelerle karşı karşıya gelindi. Pandemi sürecinde gerek Türkiye’de gerek öbür ülkelerde mobilyaya olan talebin arttı. Bu durum birçok ülkede ağaç bazlı panel eserleri arzının, talebi dönemsel olarak karşılayamaz duruma gelmesine sebep oldu. Bahsi geçen fiyat hareketleri, ticaretin, derneğimiz üyesi üretici firmalar üzerinden yürüyen ana omurgasıyla alakalı değil. Daha fazla bayiler ve alt bayiler ortası yüzeysel ölçülerde gerçekleşen, ana tedarik sayılarını etkilemeyecek köpük hareketlerdir”