Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “Kovid-19 Krizine Cevap ve Dayanıklılık Projesi” kapsamında Türkiye iktisadı için kilit değere sahip dokuma, lojistik, besin, makine ve otomotiv kesimlerinde 25 farklı “kırılgan kesimler tahlil raporu” hazırladıklarını belirterek, “Bu da bilhassa iş ve tedarik kesintilerini önlemek için yol haritalarında bize yardımcı oldu.” dedi.
Bakan Varank, çevrim içi olarak gerçekleştirilen “Kovid-19’un Kırılgan Bölüme Tesirleri Raporları Tanıtım Toplantısı”nda yaptığı konuşmada, sıhhat krizinin ötesine geçen Kovid-19 salgınının hayatın her alanına tesir ettiğine işaret ederek sorunun tahlili için global bakış açısı ve iş birliklerinin gerektiğini söyledi.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) iş birliğinde uyguladıkları ve Japon hükümetince finanse edilen projenin, global salgınla gayrette memleketler arası iş birliğinin en hoş örneklerinden biri olduğuna dikkati çeken Varank, “Salgının tesirlerinin çok boyutlu bir yaklaşımla ele alındığı projede, kırılgan kesimlerin toparlanmasına katkı sağlayacak çok ayrıntılı bölgesel tahliller yapıldı. Geliştirilen bölge ve kesim bazlı bu tahliller siyaset üretim süreçlerimizde kıymetli bir girdi teşkil edecek.” diye konuştu.
Varank, projede ayrıyeten KOBİ’lerde teknik kapasite artırımından genç işsizlerin maharetlerinin geliştirilmesine kadar birçok alanda nitelikli çıktılar ortaya konulduğunu, KOBİ’ler ve gençlerin salgın sonrası periyoda hazırlanmasına yönelik kapsamlı eğitim programları düzenlendiğini bildirdi.
Salgının global iktisada tesirlerinden bahseden Varank, bu süreçte Türkiye’nin sıhhat ve iktisat ortasında başarılı bir istikrar kurduğunu, uyguladığı siyasetlerle dünya genelinden olumlu ayrıştığını lisana getirdi.
“KOSGEB dayanağından daha fazla işletmenin yararlanabilmesi için çalışıyoruz”
Varank, bu başarıda 19 yılda inşa edilen güçlü sıhhat altyapısıyla dinamik sanayi bölümünün katkısının büyük olduğunu belirtti.
Salgından turizm ve hizmet üzere dalların olumsuz etkilendiğini ve bu tesirleri hafifletmek için kapsamlı dayanaklar sağladıklarını anımsatan Varank, “KOSGEB’in 5 milyar bütçeli ‘Mikro ve Küçük İşletmelere Süratli Dayanak Programı’ ile imalat sanayi işletmelerimize ve teknoloji tabanlı start-up’larımıza 3 yıl geri ödemesiz ve faizsiz kredi takviyesi sunuyoruz. Müracaat süreci tamamlanan programda kıymetlendirme süreci başladı. Bu imkandan daha fazla imalatçı KOBİ’mizi nasıl faydalandırabiliriz memleketler arası kuruluşlarla görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Burada iyileştirmeler yaparak daha fazla işletmenin faydalanmasının önünü açmak için çalışıyoruz.” tabirlerini kullandı.
Varank, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı öbür bir takviye programıyla da esnaflara hibede bulunduklarını, yaklaşık 1 milyon 385 bin esnafın bundan yararlanabileceğini anlattı.
“İşletmelerin yükünü hafifletmek için birçok uygulamaya öncülük ediyoruz”
Bakanlık olarak da işletmelerin ve çalışanların yükünü hafifletmek, kabiliyetlerini artırmak için birçok uygulamaya öncülük ettiklerini söyleyen Varank, şunları kaydetti:
“TÜBİTAK, KOSGEB ve kalkınma ajanslarımız aracılıyla KOBİ’lerin pandemide karşılaştıkları sıkıntıları tespit için alanda çalışmalar yürüttük. Kurumlarımızın sağladığı takviyelerde proje sahipleri lehine esnemeler yaptık. Açtığımız yeni teşvik ve dayanak davetleriyle ağır bakım aygıtları, teşhis kiti, maske, ilaç, gözetici gereç, bilişim uygulamaları ve aşı hususlarındaki birçok projeye dayanak sağladık. Kalkınma ajanslarımız aracılığıyla ‘Kovid-19 ile Gayret ve Dayanıklılık Mali Dayanak Programı’nı ilan ettik. Bu programla salgının yayılımını azaltmak için acil tahlil önerisi sunan 63 projeye 42,9 milyon lira katkı verdik.”
Varank, salgın sürecinde ağır bakım teneffüs aygıtını, Bakanlık uyumunda bir ortaya gelen firmaların tasarlayıp ürettiklerini hatırlatarak hem Türkiye’nin ihtiyacını karşıladıklarını hem de gereksinim sahibi öbür ülkelere hibe ve ihraç ettiklerini lisana getirdi.
Artık de Hindistan’da gereksinim duyulan tıbbi gereç ihtiyacını gidermek için seferber olduklarını anlatan Varank, “Hindistan’a oksijen jeneratörleri, teneffüs aygıtları, oksijen tüpleri ve ilaçlardan oluşan tıbbi yardımları iki askeri kargo uçağımızla dün gece gönderdik. Türkiye olarak salgınla uğraşta tüm dünyaya el uzatmaya, imkanlarımız ölçüsünde takviye olmaya devam edeceğiz.” dedi.
“Salgının tesirlerini tahlil eden bilimsel çalışmalara yük veriyoruz”
Varank, bir yandan Kovid-19’un toplum ve işletmeler üzerindeki akut tesirlerini bertaraf ederken, öbür yandan salgının kısa ve uzun vadeli tesirlerini tahlil eden bilimsel çalışmalara yük verdiklerine dikkati çekerek, şu sözleri kullandı:
“Salgının şimdi başlangıç devrinde, Kovid-19’un toplumsal, beşeri ve ekonomik tesirlerine yönelik olarak TÜBİTAK aracılığıyla proje davetimizi açtık. Geçen şubat ayında bu davet kapsamında dayanak verdiğimiz 97 projenin bulgularını iki günlük bir konferansla kamuoyu ile paylaştık. Bugün tanıtımını yaptığımız ve paydaşlarımızın katkısıyla hayata geçen proje de bu manada attığımız değerli adımlardan biri. Projede, yereldeki ve bölgelerdeki aktörlerin ekonomilerinin toparlanmasına, krizlere karşı dayanıklılıklarının artırılmasına ve kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesine odaklandık. Özel kesimin güçlendirilmesi, gençlerin mesleksel marifetlerinin artırılması projemizin temel önceliği. Bu kapsamda, birinci olarak bölgelerdeki kırılgan bölümlerin Kovid-19 krizi sonrası durumlarını tahlil ettik, yine toparlanma stratejilerini değerlendirdik. Türkiye iktisadı için kilit değere sahip dokumacılık, lojistik, besin, makine ve otomotiv bölümlerinde 25 farklı kırılgan dallar tahlil raporu hazırladık. Bunların yabancı lisanda olanları da mevcut. Bu da bilhassa iş ve tedarik kesintilerini önlemek için yol haritalarında bize yardımcı oldu. Buna dönük raporları hazırlarken de bunlardan faydalandık.”
Varank, kelam konusu kesimlerde faaliyet gösteren işletmelerin ihracat potansiyelinin artırılması için “Yeni Pazar Analizi” ve “Ürün Uzayı Analizi” raporlarını hazırladıklarını belirterek bu raporlarda, ihracatta maksat pazarlar ve eser çeşitliliği tahlillerinin yanında, rekabetin artırılmasına yönelik siyaset, strateji ve hareketlerin yer aldığını söz etti.
“Projenin bir öbür çıktısını ise ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin dijital maharetlerini geliştirmek için düzenlenen eğitim ve kapasite geliştirme faaliyetleri oluşturuyor.” diyen Varank, e-ticaret, dış ticaret, toplumsal medya pazarlaması üzere bahislerde düzenlenen eğitimlerden 3 binden fazla gencin faydalandığını bildirdi.
Varank, kelam konusu eğitimlerin gençlerin salgın sonrası periyotta istihdam edilmelerinde önemli yarar sağlayacağına işaret ederek, şu bilgileri paylaştı:
“Kırılgan bölümlerde faaliyet gösteren KOBİ’lerimizin teknik kapasitelerini geliştirmek için de birçok eğitim ve danışmanlık faaliyetleri yürüttük. 500’e yakın işletmemiz, dijitalleşme, finansal tahlil, finansmana erişim, stratejik planlama ve yenilik üzere hususlarda eğitim ve danışmanlık hizmeti aldı. Proje tamamlandığında bu sayı 1000’e ulaşacak. Kalkınma ajanslarımızın kriz ve doğal afet sonrası idare yetkinliklerinin güçlendirilmesi için kapasite geliştirme faaliyetleri yürüttük. Bu kapsamda kalkınma ajansları çalışanına 8 modülde dayanıklılık eğitimi düzenledik.”
Bu tahlil ve eğitim faaliyetleriyle salgın sonrasındaki toparlanma sürecini hızlandırmayı, gelecekte karşılaşılabilecek krizlere karşı dayanıklılık oluşturmayı amaçladıklarını vurgulayan Varank, proje paydaşlarına teşekkür etti.
“KOBİ’lere finansal dayanak sağlayacağız”
JICA Türkiye Ofisi Lideri Nobuhiro Ikuro ise Türkiye’ye projede takviye vermekten memnuniyet duyduklarını belirterek, Kovid-19 salgınına karşılık vermek maksadıyla geçen ay Dünya Bankası aracılığıyla KOBİ’lere KOSBEG iş birliğiyle süratli dayanak projesi yapmaya karar verdiklerini ve KOBİ’lere finansal dayanak sağlayacaklarını söyledi.
Ikuro, toplumdaki kırılgan kümelere bu tıp çalışmalar aracılığıyla yardım etmeye çalıştıklarını aktararak, “KOBİ’lere bu sene teknik dayanaklar de sunacağız. Teknik dayanak projemizin emeli Türkiye’de yeni ortaya çıkmış danışmanlık hizmetine Japon danışmanlar tarafından takviye vermek olacak.” dedi.
KOBİ’ler için ağustosta seminerler gerçekleştirmeyi planladıklarını aktaran Ikuro, “3 program gerçekleştirilecek. Bunlardan bir tanesi iş devamlılığını, biri işin büyütülmesi bir sonraki ise işlerin geliştirilip inovasyon çalışmalarının gerçekleştirilmesi olacak.” diye konuştu.
UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton da aktiflikle özel bölüme ve kırılgan dallara dayanak olmaya çalıştıklarını tabir etti.
Türkiye’nin geçen periyotta ekonomik büyüme kaydeden sayılı ülkelerden olduğunu anımsatan Vinton, ülkenin salgınla uğraş kapsamında yürüttüğü çalışmaların takdire şayan olduğunu lisana getirdi.