Dikkat! Derinliği bilinmeyen sularda yürünmemeli…
Son günlerde yaşanan sel afetleri, öncesinde alınması gereken tedbirleri ve sel anında yapılması gerekenleri yine gündeme taşıdı. Sel afeti öncesi konuttaki elektrikli aletlerin ve başka taşınabilir eşyaların üst katlara taşınmasının kıymetine dikkat çeken Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, derinliği bilinmeyen sulardan yürüyerek ya da araba ile geçilmemesi gerektiğine bilhassa dikkat çekiyor. Dr. Uçan, sudan etkilenmiş olan aygıtlar açıldığında şok yahut yangın riski taşıdığı için ıslaklık var ise elektrikli aygıtlara dokunulmamasını da tavsiye ediyor.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi İş Sıhhati ve Güvenliği Kısım Lideri Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan; sel afeti öncesi, sırası ve sonrasında yapılması gerekenlerle ilgili değerli tavsiyelerde bulundu.
Sanayi bölgeleri riski yerler…
Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, ‘Üniversitelerin yaptığı son araştırmalarda organize sanayi bölgelerinin birçoklarının sel risk haritalarına nazaran riskli yerlerde olduğu tespit edildi’ dedi ve yerleşim yerleri ile sanayii alanlarının sel riski olan alanlarda kurulmasına müsaade verilmemesi gerektiğini vurguladı.
Sel öncesi hasarı azaltmak için neler yapılmalı?
Bir sel öncesinde hasar mümkünlüğünü azaltmak için bodrum pencerelerinin etrafına ve yer düzeyindeki kapıların tabanına hava şartlarına karşı müdafaa macunu sürülmesi gerektiğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan,
- “Suyun binadan uzaklaşmasını sağlamak üzere iniş boruları için drenaj konuttan kâfi bir aralığa kurulmalı,
- Bodrum kat sarfiyatlarına bir karter pompası ve sıfır zıt akış valfleri takılmalı,
- Önemli dokümanların sel hasarından korunabilmesi için bodrumda saklanmamalı, daha yüksek bir düzeyde tutulmalı,
- Eğer sel varsayım ediliyorsa dış gaz vanasını kapatılmalı,
- Elektrikli, doğal gazlı yahut propan ısıtma ekipmanını korumak için özel tedbirler alınmalı,
- Yeterli vakit varsa, nasıl devam edilmesi gerektiğine ait talimatlar için elektrik yahut yakıt tedarikçisine danışılmalı,
- Elektrik, sel şimdi başlamadıysa ve sigorta kutusunun etrafındaki alan büsbütün kuruysa kapatılmasına dikkat edilmeli ve,
- Kesici panelin yanında gücü kapatırken panelden uzağa bakılmalı ve bir el feneri bulundurulmalı.” dedi.
Su var ise elektriğe müdahale edilmemeli
Selin yakın olması durumunda konuttaki mobilyaların, elektrikli aletlerin ve başka eşyaların yer düzeyinden üst katlara taşınmasını öneren Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kirliliği önlemek için sel alanından böcek ilacı üzere toksik hususlar uzaklaştırılmalı. Birtakım durumlarda konutlar kum torbaları yahut polietilen bariyerlerle korunabilir. Su ve canlı elektrik kabloları öldürücü olabilir. Bu yüzden su varsa elektriği kesmek için müdahalede bulunulmamalı. Şayet tahliye gerekiyorsa konut çabucak terk edilmeli ve yetkililer geri dönmenin inançlı olduğunu belirtene kadar konuta girilmemeli. Evcil hayvanlar taşıma kabı ile taşınmalı, büyük hayvanlar ise tasma takılarak denetim altında tutulmalı. Sel sırasında hangi alanların etkilendiğini, hangi yolların inançlı olduğunu, nereye gidileceğini ve lokal acil durum grubu meskenden çıkılmasını istediğinde ne yapılacağını öğrenmek için radyo kanallarını takip etmekte yarar var. Kısa yolların kullanılması engellenmiş ya da tehlikeli bir alana yönlendirebilir. Bu sebeple kesinlikle yetkililer tarafından belirtilen yollar takip edilmeli. Acil durum çantası da rahatlıkla ulaşılabilecek yerde bulundurulmalı.”
Su baskını olan alandan geçilmemeli
Derinliği bilinemeyeceği için ayakkabıyı aşan bir sel akıntısının çok kısa müddette karşı konulamayacak bir akıntı halini alabileceğini vurgulayan Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, “Yürürken süratli akan su kişiyi alıp götürebilir. Araba ile sel sularından yahut alt geçitlerden geçilmemeli. Su göründüğünden daha derin olabilir ve otomobil sıkışabilir ya da süratli su tarafından süpürülebilir. Su yüksekse ve süratli akıyorsa köprüleri geçmekten kaçınılmalı. Süratle yükselen sulara kapılma durumunda araba stop ederse olduğu yerde bırakılmalı, sürücü kendini ve yolcuları kurtarmalı.” dedi.
Sudan etkilenmiş aygıtlar yangın riski taşır
Sel baskınından sonra konuta dönülürken çok dikkatli olunması gerektiğini söz eden Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, “Su baskınından evvel ana güç anahtarı kapatılmamışsa, yetişmiş bir elektrikçi kapatmanın inançlı olduğuna karar verene kadar tekrar meskene girilmemeli. Sudan etkilenmiş olan aygıtlar açıldığında şok yahut yangın riski taşır. Elektrikli bileşenler büsbütün temizlenmeden, kurutulmadan ve nitelikli bir elektrikçi tarafından incelenmeden hiçbir aygıt, basınç yahut kanalizasyon sistemi kullanılmamalı. Ana elektrik panosu, inançlı olduğundan emin olmak için yetişmiş bir elektrikçi tarafından temizlenmeli, kurutulmalı ve test edilmeli.” halinde ikazlarda bulundu.
İş yerlerinde nelere dikkat edilmeli?
İşyerlerinde sel acil hareket planı toplanma yerinin farklı olduğuna değinen Dr. Öğretim Üyesi Rüştü Uçan, tavsiyelerini şöyle paylaştı:
- Talimat verilirse ana şalterlerdeki yardımcı programlar kapatılmalı ve aygıtların fişi çekilmeli. Şayet ıslaksa elektrikli ekipmana katiyen dokunulmamalı,
- İşyerini terk etmek gerekiyorsa akan suyun içinden geçilmemeli,
- İşyerinde suyun ulaşamayacağı en uygun alan en üst alandır. Sel olmadan yeri daha evvel tespit edilmiş olmalıdır,
- Sel riski olan yerlerde kıymetli evraklar su geçirmez dolaplarda saklanmalı,
- Bir acil durum kiti oluşturulmalı ve bir işyeri irtibat planı yapılmalı,
- İşyeri yükseltilmediği ve güçlendirilmediği sürece bir taşkın yatağında inşa etmekten kaçınılmalı,
- Sel riski yüksek bir bölgede yaşanıyorsa işyerindeki fırın, şofben ve elektrik panosu yüksek bir alanda konumlandırılmalı.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı