Yener KARADENİZ / PERAKENDE DÜNYASI
Geride bıraktığımız yıl 20,2 milyar dolar ile tüm vakitlerin ihracat rekorunu kıran ve bu yıl için 23 milyar dolar amaç koyan hazır giysi bölümünde, resesyon kaygıları arttı. Birinci yarıyı yüzde 14,5 artış ve 10,8 milyar dolar ihracat ile kapatan bölümün önde gelen temsilcileri, yüzde 70’ten fazla hisse ile en büyük pazar olan AB’de resesyonun derinleşmesi halinde yılı amacın yüzde 5 altında kapatılacağını belirtti. Kimi dal temsilcisi ise bu kurallar altında 2021 sayılarının yakalanmasının muvaffakiyet sayılabileceğini lisana getirdi. Öte yandan düşen paritenin kesimde yüzde 7’ye yakın kar kaybına yol açacağını anlatan iş insanları, yılın son çeyreğinde fiyat artırmak zorunda kalacaklarını tabir ettiler.
Gültepe: Yüzde 5 düşüş olabilir
Hali hazırda Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanlığını da yürüten İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Lideri Mustafa Gültepe, bölümün yılın birinci yarısında epey yeterli bir performans gösterdiğini hatırlattı. Yılın tamamı için 23 milyar dolarlık bir amaç koyduklarını hatırlatan Mustafa Gültepe, bölümün ana pazarı olan AB başta olmak üzere artan enflasyonist baskının tetiklediği resesyon tasasının gayeler için problem yarata- Geçen yılı 20,2 milyar dolar ihracat ile kapatan, bu yıl ise 23 milyar dolar maksat belirleyen hazır giysi bölümünü resesyon telaşı sardı. Kimi dal temsilcisi yüzde 5 düşüş beklerken kimisi ise geçen yılı yakalamanın muvaffakiyet sayılabileceğini söyledi. bileceğini söyledi. Mustafa Gültepe, “Resesyon olmazsa yıl sonunda 23 milyar doları yakalarız diye düşünüyoruz. Umuyoruz ki sakinlik yaşanmaz. Şayet bu durum gerçekleşirse amacın yüzde 5 aşağısında bir artış ile yılı bitiririz” sözlerini kulandı.
Bu da ihracatta yaklaşık 1 milyar 150 milyon düşüş manasına geliyor. Tekrar başta AB olmak üzere ekonomik göstergeler resesyon tasalarını artırdı. Birçok ülkede perakende satışlar düşüş grafiği çiziyor. Muhtemel güç krizi ise yeniden Almanya başta olmak üzere iktisatta kıymetli küçülmeleri işaret ediyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Hazırgiyim ve Konfeksiyon Dal Meclisi Lideri Onur Fayat ise paritenin de tesiriyle işlerin negatif etkilendiğini belirtti.
2021’i yakalamak muvaffakiyet sayılacak
Fayat, “AB’nin para ünitesinin kıymetinin düşmesi çok büyük bir açmaza yol açtı. İşlerde yılın ikinci yarısında mümkün güç krizinin de tesiri ile tedirginlik kelam konusu. Satın alma yöneticileri endeksi de bir tedirginlik yaratıyor. PMI bilgilerinde düzgün göstergeler varken kimilerinde ise berbat senaryolar çıkıyor. Hasebiyle AB’deki gidişat hangi tarafa evrilirse esasen parite kaynaklı mevcut karı da eriyen hazır giyimci krize girecek üzere görünüyor. Bizim bölgeye 6 aylık verdiğimiz fiyatlar var. 4-5 ay evvel verilen fiyatlarda hammadde girişlerinde yüzde 5-10 ortasında ziyan ettik. Çok önemli bir karsızlık yaratıyor bu durum. Doğalgaz düşüncesi geliyor. Bu durum AB’de satın almalarda önemli sorun yaratabilir. Yıllık artış amacına yıl başında yüzde 15 ile başlamıştık. Yüzde 10’lar yapabilir diye konuşurken son yaşanan gelişmeler nedeniyle şu an geçen yılı yakalamak ya da biraz üstünde kalabilmek muvaffakiyet sayılacak” sözlerini kullandı.
“Sektörde daralma bekliyoruz”
Türkiye’de öncü ekonomik göstergeler de muhtemel düşüşü destekliyor. Hazır giysi dalına hammadde sağlayan dokuma dalında kapasite kullanım oranlarında son 3 aydır düşüş sürüyor. Bu yılın mart ayında yüzde 81’e çıkan dokuma bölümü kapasite kullanım oranları, mayıs ayında yüzde 78,6’ya, haziran ayında ise yüzde 77,6’ya düştü. Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri Ramazan Kaya, önümüzdeki devir ihracatta düşüş bekleyen öteki bir isim. Kaya, “Hane halklarının alım gücü düştü. Dünyada resesyon var. Ülkede de bir küçülme var. Birinci 6 ay o denli ya da bu türlü geçti lakin ikinci 6 ay bir daralma, küçülme bekliyoruz. Yalnızca Türkiye’de değil tüm Avrupa’da bekliyoruz. Bu da kesinlikle ihracat sayılarına yansıyacaktır” değerlendirmesinde bulundu.