İş dünyası ve vergi mükelleflerinin beklediği borçların yine yapılandırılması, matrah ve vergi artırımının yine düzenlenmesini kapsayan kanun teklifi TBMM Başkanlığı’na sunuldu. AK Parti’nin sunduğu 15 unsurluk kanun teklifi milyonlarca vatandaşı ilgilendiriyor.
BORCA YAPILANDIRMA
Kanun teklifinde borç yapılandırmasının yanı sıra, matrah ve vergi artırımı, kasaortaklar cari hesap düzeltmeleri, işletme kayıtlarının düzeltilmesi, stok düzeltme beyanı, işletme faaline kayıtlı taşınmazların kayıtlı kıymetlerinin yükseltilmesi üzere birçok düzenleme yer alıyor. Vadesi 30 Nisan 2021 tarihinden evvelki katılaşmış borçlar yapılandırma kapsamına alındı.
Müracaatlar 31 Ağustos 2021 tarihine kadar yapılabilecek. Alacakların işlenmiş olan gecikme faizleri silinecek onun yerine YI-UFE katsayısıyla faiz hesaplanacak ve borçluya 6, 9, 12 ve 18 taksit formunda ve ikişer ayda bir ödemeli seçecek sunulacak. Birinci taksit ödemeleri, Eylül 2021 ayı sonuna kadar yapılacak.
EVVELKİLERE DE VAR
Birinci 2 taksit ödendikten sonra bir takvim yılında 2 taksit ödememe yani taksit atlatma hakkı var, bu durumda yapılandırma bozulmayacak. Lakin, müddetinde ödenmeyen 2 taksitin, son taksiti izleyen ayda gecikme artırımıyla birlikte ödenecek. Aksi halde yapılandırma ihlal edilmiş sayılacak, ödenen meblağlar yapılandırma öncesi borç fiyatına mahsup edilecek. Daha evvel yapılandırmadan yararlanan lakin taksitlerini ödemeyenler de yapılandırmadan borçlarının yüzde 10’unu ödemiş olmak kaidesiyle yapılandırmadan yararlanabilecek.
KAYITDIŞI EMTİA, MAKİNE VE DEMİRBAŞA STOK AFFI
Teklifle işletmede mevcut olduğu halde işletmenin muhasebe kayıtlarında yer almayan yani kayıt dışı kalmış emtia, makine ve teçhizat, demirbaşların işletme kayıtlarına alınmasına imkân verilecek. Bunların stok affı kapsamında kayıtlara alınabilmesi için KDV ödenmesi gerekecek. Bu formda kayıtlara intikal ettirilecek; makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtia genel orana yani yüzde 18 tabi ise, bunların rayiç bedeli üzerinden yüzde 10 oranı; indirimli orana yüzde 1, 8’e tabi ise, bunların rayiç bedeli üzerinden tabi oldukları oranın yarısı temel alınmak suretiyle KDV hesaplanacak.
PEŞİN ÖDEME YAPANLARA BÜYÜK İNDİRİM
Peşin ödemeyi tercih eden borçlulara hesaplanan ÜFE meblağından da yüzde 90 indirim yapılacak. Birinci 2 taksit ödeme mühleti içinde borcunu büsbütün ödeyen borçlulara ÜFE’de yüzde 50 oranında indirim uygulanacak. Teklifte dava açma müddeti geçmemiş yahut dava safhasında bulunan katılaşmamış amme alacaklar da yapılandırılacak.
Matrah ve vergi artırımına ait kararlar gizli kalmak kuralıyla, düzenlemenin yayımı tarihinden evvel başlayan fakat tamamlanamamış bulunan vergi incelemeleri, takdir, tarh ve tahakkuk süreçlerine devam edilecek. Bu süreçler sonucunda düzenlenen ve yasanın yayım tarihinden sonra bildirim edilen ihbarnameler üzerine mükellefler bu unsur kararından yararlanmak için 30 gün içinde vergi dairelerine başvurabilecekler.
Bu durumda da, tarh edilen verginin yüzde 50’si ile bu fiyata hesaplanan gecikme faizi yerine kanunun yayımı tarihine kadar hesaplanacak Yİ-ÜFE fiyatı ve Kanunun yayımı tarihinden sonra ihbarnamenin bildirisi üzerine dava açma mühletinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizi fiyatının öngörülen mühlet ve formda ödenmesi koşuluyla, kalan yüzde 50 vergi aslı ile bu vergilere uygulanan gecikme faizi ve vergi aslına bağlı cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
ESNAFA VE KREDİ BORCUNA SİCİL AFFI
Karşılıksız çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve kredilerini vaktinde ödemeyenler, yükümlülüklerini yerine getirdiği takdirde geçmiş olumsuz kayıtlar dikkate alınmayacak. Odalara olan aidat borçları da yapılandırma kapsamında alındı. SGK’nın iş kazası, meslek hastalıkları üzere sebeplerle patrona rücu edilen alacakları ve emekli aylıklarından yersiz ödenenlerden kaynaklı alacakları, Tarım Bağ-Kur’lularının prim borçlarına karşılık sattıkları eser bedellerinden kesinti yapılmak süretiyle SGK’ya ödenmesi gereken prim alacakları da yapılandırma kapsamında. Belediyelere olan borçlar da yapılandırılacak.
MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI
Yasa teklifinde matrah ve vergi artırımı düzenlemeleri de yer alıyor. Matrah artırımı, yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyanları için; vergi artırımı ise KDV ve stopaj gelir/kurumlar vergisi beyanları için olacak. 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yılları için yıllık gelir ve kurumlar vergisi ile KDV ve gelir/kurum stopaj beyanları için matrah ve vergi artırımı yapılabilecek.
2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 hesap devirlerine ait olarak verdikleri kurumlar vergisi beyannamelerinde vergiye tabi kurum karı (matrah) beyan eden kurumlar vergisi mükelleflerinin, bu yıllara ait vergi matrahlarını; 2016 yılı için yüzde 30, 2017 yılı için yüzde 30, 2018 yılı için yüzde 25, 2019 yılı için yüzde 20 ve 2020 yılı için yüzde 20 oranlarından az olmamak üzere artırmaları kaidesi getirildi. KDV’de ise, 2016 yılı için yüzde 3, 2017 yılı için yüzde 3, 2018 yılı için yüzde 2,5, 2019 yılı için yüzde 2, 2020 yılı için yüzde 2 vergi artırımı yapılması gerekiyor. Stopaj gelir/ kurumlar vergisi beyanlarında ise, 2016 yılı için yüzde 5, 2017 yılı için yüzde 5, 2018 yılı için yüzde 2, 2019 yılı için yüzde 3, 2020 yılı için yüzde 3 vergi artırımı yapılması gerekiyor.
Matrah ve vergi artırımında bulunmak isteyenler 31 Ağustos 2021 tarihine kadar müracaatta bulunabilecekler, birinci taksidi Eylül 2021 ayı sonuna kadar olmak üzere ikişer aylık devirler halinde 6 eşit taksitte ödeyebilecekler. Matrah ve vergi artırımında bulunanlar, bu vergileri, öngörülen müddet ve formda ödememeleri halinde artırım kararlarından yararlanma hakkını kaybedecekler. Artırım yapılan yıllara ait devreden ziyanlarının yüzde 50’si silinecek.