Bir müddettir, beşinci kuşak telekomünikasyon ağı yahut 5G, dijital iktisadımızı geliştirmek ve ilişkili dönüşümümüzü ilerletmeye yönelik en kritik yapı taşlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. 5G’nin dünya çapında yaygın bir halde kullanılmasına ve sunduğu cezbedici vaatlerine karşın, 5G’nin kurumsal kullanımı şimdi başlangıç evresinde. Türkiye özelinde baktığımızda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, “Uçtan Uca Yerli ve Ulusal 5G” projesi kapsamında kendi 5G altyapılarını kurma çalışmalarını sürdürüyor. 3 taşınabilir operatörün “5G İrtibat Teknolojileri Kümelenmesi”ne iştirakiyle başlatılan ve TÜBİTAK tarafından desteklenen proje kapsamında, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu Haziran 2021’de gerçekleştirilen “5G Yerli Eserler Lansman Toplantısı”nda 5G teknolojisiyle birinci ilişkiyi gerçekleştirdi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından açıklanan plana nazaran, 5G için 2022’nin sonlarına gerçek ihale yapılacak ve Türkiye’nin birinci 5G hizmetleri 2023 yılında operatörler tarafından verilmeye başlanacak.
Dell Technologies IoT ve Dijital Kentler CTO’su Hani Khalaf, “Dijitalleşme çağında “fırsat kapılarını” muvaffakiyetle açabilirsek 5G, sürdürülebilir bir geçişi destekleyecek, ekonomik toparlanmaya katkıda bulunacak ve Türkiye’nin geleceğin gelişen iktisadını inşa etme atağını güçlendirecektir” dedi. Khalaf, 5G’nin beraberinde getireceği fırsatlara da değindi.
Teknolojik gelişmede çığır açan bir yenilik
Uzun müddettir ismini sıkça duyduğumuz fütüristik teknolojilerin tamamı, her geçen gün gerçek bir dünya tesiri yaratmaya devam ediyor, lakin ilişkiye olan büyük talep, her zamankinden daha fazla data transferi gücü gerektiriyor. 5G bu talebi karşılamak üzere, kuruluşların verimliliğini ve inovasyon potansiyelini artırmaları için ultra yüksek ilişki suratı ve devasa bant genişliği sunacak. Böylelikle Yapay Zekâ (AI), Objelerin İnterneti (IoT) ve Genişletilmiş Gerçeklik (XR) üzere ağır bilgi kullanıcıları, tıpkı ultra düşük gecikmeli ilişki gerektiren, yüksek hassasiyetli uzaktan cerrahi aygıtları ve otonom araçlarla elde edilen avantajlara misal yararlar elde edebilecek.
5G kullanımı, kuruluşlar için çevikliği artırması ve ölçeklenebilir ilişkiyi geliştirmesinin yanı sıra çeşitli dallarda teknolojik gelişmelere yer hazırlayabiliyor. Örneğin çiftçilik ve besin üretimine bakıldığında hassas tarım yoluyla, sensörler, aygıtlar ve platformlar ortasında gerçek vakitli, yüksek süratli bağlantı sağlanarak, iş ve tüketici tecrübesiyle seçenekler geliştirilerek her zamankinden çok daha fazla verimlilik elde edilmesine katkı sağlanabiliyor. Üretim tarafındaysa 5G ile IoT’nin birleşmesi, bilhassa lojistik, izleme, üretim süreçlerini kolaylaştırma ve otomasyona geçme üzere mevzularda sanayiyi dönüştürebilecek bir kapasite sağlayacak.
5G’nin tam olarak kullanıma sunulması, tüketicilerin meskenlerinde bulunan çok çeşitli akıllı aygıtların keyfini çıkarabilecekleri manasına geliyor. Statista tarafından yapılan bir araştırmaya nazaran, Türkiye’de akıllı mesken aygıtları kullanımının 2022 yılında yüzde 11,1 olması ve 2026’da yüzde 21,4’e ulaşması bekleniyor. 5G’nin kullanıma sunulması tıpkı vakitte tüketicilerin, bu aygıtların tüm potansiyelini ortaya çıkarabilecekleri ve birden fazla bağlı aygıtla konforlarına otomatik olarak ahenk sağlayan “akıllı” bir mesken tecrübesi elde edebilecekleri manasına geliyor.
Buna ek olarak, dijital geleceğe hakikat ilerlediğimiz bu devirde, 5G’yle birlikte gelen bant genişliği ve azaltılmış gecikme, konutlarımızdan Metaverse’e erişebilmemizi sağlayacak. Bu tecrübeler sonuçta Sanal Gerçeklik (VR) ve Artırılmış Gerçeklik (AR) tecrübelerinin ne kadar ileri gidebileceğine bağlı lakin 5G, bu teknolojiler için de fırsatlar sunuyor.
5G, kablosuz irtibat ekosistemlerini güzelleştirmenin ötesinde, uç bilgi süreç üzere öbür teknolojilerle temas kurarak global inovasyonu artıracak. Farklı lakin temaslı sistemler daima birlikte, dünyanın rastgele bir yerinde gerçek vakitli olarak büyük ölçüde datanın kablosuz olarak işlenmesini sağlayabilecek.
Sürdürülebilir bir geçişi desteklemek
5G’nin sunacakları ortasında tahminen de en değerlisi, 2030 yılına kadar global emisyonların yüzde 15’e kadar azaltılması için dijital dönüşümü sürdürülebilir bir hâle getirmedeki rolü. Bu sayede maliyetler, güç tüketimi, emisyon ve atıkların azaltılması sağlanacak.
Hâlihazırda, bilgi hacmi sınırlamaları 4G ağ aygıtlarını tam kapasitede çalışmaya zorlayarak devamlı bir halde güç verimsizliğine neden oluyor. Lakin 5G ile desteklenen IoT uygulamaları, güç dağıtımından besin tedarikindeki zorluklara kadar sürdürülebilirlik konusunda birçok yenilikçi tahlil sunuyor. Örneğin tarım alanında; mahsullerden, makinelerden ve hayvanlardan kesin dataları uzaktan toplayan ve tahlil eden çok sayıda birbirine bağlı sensör kullanılması, çok daha az maliyetle, çok daha fazla randımanla sanayiye yarar sağlayabilecek heyecan verici bir fırsat olarak karşımıza çıkıyor.
Şimdi harekete geçme zamanı
Sürdürülebilir 5G ağları kurmak o kadar kolay bir iş değil. Yeni altyapılar, aygıtlar ve hizmetler için değerli ölçüde kamu ve özel dayanak gerektiren büyük çapta bir teşebbüs. Maliyetlere karşın, ekonomiyi gelecekte olabilecek değişikliklerden etkilenmeyecek halde hazırlamak ve rekabet gücünü sürdürmek hayli kıymetli. Data kapasitesi, sürat ve ultra düşük gecikme hepsi bir ortada büsbütün yeni bir “fırsatlar” yelpazesini mümkün kılacak.
İleride kapsayıcı, büyük fırsatlar sunacak bir taşınabilir geleceğe yatırım yapmak için hepimizin birlikte çalışması gerekiyor. Hakikat araçlar ve bilgi birikimiyle ekonomiler yalnızca toparlanmakla kalmayacak, tıpkı vakitte toplumların refah seviyesi yükselecek.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
