Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında muteber referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Mayıs 2022 periyodu sonuçları açıklandı. Eşik kıymet olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların bölümde güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, manşet PMI Mayıs’ta bir evvelki aya nazaran yatay seyrederek 49,2 seviyesinde gerçekleşti. Kelam konusu bilgi, imalat bölümünde faaliyet şartlarının ölçülü seviyede olmakla birlikte üst üste üçüncü ay bozulduğuna işaret etti. Talepte devam eden durağan seyir, mayıs ayında hem üretim hem de yeni siparişlerin ivme kaybetmesine neden oldu. Böylelikle yavaşlama eğilimi üretimde altı aya, yeni siparişlerde sekiz aya ulaştı. Öbür yandan her iki göstergede de azalışın sürat kesmesi rölâtif bir güzelleşme manasına geldi. Bu ortada yeni ihracat siparişlerinde son iki yılın en süratli düşüşü yaşanırken kimi firmalar Avrupa’daki ekonomik yavaşlamaya dikkat çekti.
Kapasite genişletme eforlarının bir modülü olarak imalatçılar istihdamı artırmaya devam etti. İstihdamdaki artış ölçülü seviyede gerçekleşmekle birlikte trend olarak 24 aya ulaştı. Mayısta yeni siparişlerin yavaşlaması ve istihdamın artmaya devam etmesi firmaların birikmiş işlerini azaltabilmelerini sağladı. Bu ortada yeni ihracat siparişlerindeki zayıflık, stok düzeylerindeki artışı destekledi. Girdi stokları son altı ayda birinci sefer artarken son eser stokları sekiz aylık düşüşün akabinde toparlanma gösterdi. Sonuncu eser stoklarındaki artış Eylül 2015’ten beri en yüksek süratte kaydedildi.
Enflasyonist baskıların hafiflediğine yönelik işaretler ikinci çeyrek ortasında da devam etti. Ham unsur fiyatlarındaki artışa ve döviz kurundaki dalgalanmalara bağlı olarak girdi maliyetleri süratle artsa da enflasyon oranı üst üste beşinci ay geriledi ve Şubat 2021’den beri en düşük seviyede gerçekleşti. Kesin eser fiyatlarındaki artış da evvelki aya nazaran daha düşük seyretti.
Tedarik zincirlerindeki aksamalar nisan ayına nazaran hayli hafifledi ve böylelikle tedarikçi performansındaki bozulma Eylül 2020’den beri en ölçülü seviyede ölçüldü.
Takip edilen 10 kesimin yedisinde üretim arttı
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI mayıs ayı raporuna nazaran, anket kapsamında takip edilen 10 dalın yedisi üretim artışı kaydetti ve bu dallardan üçü büyüme bölgesine geri döndü. En süratli üretim artışları giysi ve deri eserleri ile metalik olmayan mineral eserler kesimlerinde gerçekleşti. Dokuma üretimi yatay seyrederken, makine ve metal eserleri ile ana metal dallarında yavaşlama kaydedildi. Benzeri formda, dalların çoğunluğunda yeni siparişler artış gösterdi. Bu açıdan en güçlü performans giysi ve deri eserleri dalında, en bariz yavaşlama ise ana metal endüstrinde izlendi. Dış talep tarafında bariz zorluklar yaşandı ve ihracatın yalnızca üç dalda artması dikkat çekti.
İstihdamdaki düzgünleşme eğilimi mayısta genele yaygın bir formda devam etti. En süratli artış makine ve metal eserler kesiminde gerçekleşti. Talep şartlarındaki güzelleşme belirtilerine bağlı olarak dalların çoğunluğunda firmalar satın alma faaliyetlerini artırdı.
Girdi alımlarını sürdüren imalatçılar, kimi düzgünleşme işaretlerine karşın birçok durumda teslimat gecikmeleri ile müsabakaya devam etti. Teslimat sürelerindeki en bariz uzama elektrikli ve elektronik eserler dalında kaydedildi. Buna karşılık ağaç ve kağıt eserleri ile ana metal bölümlerinde tedarikçi performansı güzelleşti.
Girdi maliyetleri enflasyonu birçok kesimde gevşeme kaydederken en düşük oranlı artış ana metal dalında gerçekleşti. En süratli yükseliş ise metalik olmayan mineral eserlerde ölçüldü. Zayıflayan talep ve yavaşlayan girdi maliyetleri enflasyonunun tesiriyle ana metal sanayi satış fiyatlarında en ölçülü artışın yaşandığı dal oldu. Öteki bölümlerde sonuncu eser fiyatları enflasyonu çoklukla yüksek düzeyini korudu. Mayısta kesimlerin yarısı sonuncu eser fiyatlarını nisan ayına nazaran daha süratli artırdı.
