Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını hasebiyle hükümetin ticaret erbabının yaşadığı mali kayıpların telafisi için sağladığı gelir kaybı, ciro kaybı, kira ve sigorta prim dayanakları, perşembe akşamından itibaren başlayacak “tam kapanma” periyodunda de sürecek.
AA muhabirinin derlediği bilgiye nazaran, Kovid-19 salgını nedeniyle dünyanın birçok ülkesinde üretim ve tedarik zincirleri olumsuz etkilendi.
Salgının Türkiye’de de ortaya çıkmasıyla hayata geçirilen “Ekonomik İstikrar Kalkanı Tedbirleri” çerçevesinde yapılan çeşitli düzenlemeler ve sağlanan takviyelerle ticaret erbabının mali açıdan korunması için Ticaret Bakanlığı başta olmak üzere birçok bakanlık ve kurum tarafından kapsamlı adımlar atıldı.
Salgın nedeniyle ticaret erbabının yaşadığı mali kayıpların telafisi için Gelir Kaybı Dayanağı, Kira Takviyesi ve Ciro Kaybı Takviyesi uygulamaya konuldu.
Bu kapsamda, 133 meslek kolunda 3 ay mühletle aylık 1000 lira olarak sağlanan “Gelir Kaybı Desteği”nden 23 Nisan prestijiyle 1 milyon 33 bin 589 kişi yararlandı. Bu kapsamda yapılan ödeme meblağı 3 milyar liraya ulaştı.
“Gelir Kaybı Desteği”ne ait kaidelere haiz, iş yerleri kira olan 160 bin 65 şahsa 3 ay mühletle büyükşehirlerde aylık 750 lira, başka kentlerde aylık 500 lira olmak üzere toplam 250 milyon 518 bin 870 lira kira takviyesi sağlandı.
“Ciro Kaybı Desteği” kapsamında da yiyecek ve içecek kesiminde faaliyet gösteren 6 bin 798 işletmeye verilen destek tutarı 15 Nisan prestijiyle 73 milyon 297 bin 105 lira olarak kayıtlara geçti.
DAYANAKLAR SÜRECEK
Esnafa salgın periyodunda verilen kelam konusu dayanaklar tam kapanma devrinde de devam edecek.
Bu kapsamda, lokanta, restoran, kafe, kıraathane ve spor salonu üzere birçok alanda 1500 lira sigorta prim dayanağı mayıs sonuna kadar devam edecek.
Gelir kaybı dayanağı, kira takviyesi ve ciro kaybı takviyesinde müracaat süreçleri de sürüyor. Kelam konusu dayanaklar için son müracaat tarihi 30 Nisan olarak belirlenmişti.
ESNAFA 42,6 MİLYAR LİRA FAİZ TAKVİYELİ KREDİ KULLANDIRILDI
Ticaret Bakanlığınca yürütülen çalışmalar çerçevesinde esnaf ve sanatkarların salgın şartları nedeniyle kredi ve kefalet kooperatiflerine gecikmiş borçları için TESKOMB tarafından yapılandırma imkanı getirilmişti.
Bu sayede nakit akışları olumsuz etkilenen ticaret erbabına geri ödeme kolaylığı sağlanırken, kelam konusu imkandan yaklaşık 30 bin esnaf ve sanatkar yararlandı. Bu kapsamda yapılandırılan toplam meblağ ise 650 milyon lirayı buldu.
Ayrıyeten, 1 Ocak 2020-31 Aralık 2020 devrinde 984 bin 937 esnaf ve sanatkara toplam 42,6 milyar lira Hazine faiz dayanaklı kredi kullandırıldı. Kelam konusu datalara dahil olmak üzere, salgının Türkiye’de birinci ortaya çıktığı 11 Mart 2020-5 Şubat 2021 periyodunda 760 bin 71 esnaf ve sanatkara ise Esnaf Dayanak Paketi çerçevesinde Hazine faiz takviyeli ve uygun geri ödeme şartlarına haiz yeni işletme kredisi dayanağı verilirken, bu kapsamda 18,8 milyar lira kredi kullandırıldı.
KREDİ GERİ ÖDEMELERİ ÖTELENDİ
Bununla birlikte, 24 Mart 2020 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile 456 bin 238 esnaf ve sanatkarın Halkbank’a olan ve 1 Nisan 2020-30 Haziran 2020 periyodunda vadesi dolacak toplam 3 milyar 397 milyon lira kredi geri ödemesi 3 aylığına ertelendi. Sonrasında da 22 Temmuz 2020 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile 371 bin 858 esnaf ve sanatkarın Halkbank’a olan ve 1 Temmuz 2020-30 Eylül 2020 devrinde vadesi dolacak toplam 2 milyar 286 milyon lira kredi geri ödemesi için de 3 aylık erteleme imkanı sağlandı.
Öte yandan 3 Şubat 2021 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile esnaf ve sanatkarların Halkbank’a olan ve 1 Ocak 2021-30 Haziran 2021 devrinde vadesi dolacak kredi geri ödemeleri için de 6 aylık erteleme imkanı getirilirken, kelam konusu erteleme programı sonucunda yaklaşık 1 milyon 161 bin esnaf ve sanatkarın toplam 11,9 milyar lira fiyatındaki kredi geri ödemesinin ötelenmesi öngörülüyor.
