TAİDER Üye Profil ve Eğilimler Araştırması’nın sonuçlarını açıkladı. Araştırmada aile işletmelerinin birbiriyle kesişen “Aile, İş ve Ortaklık” boyutlarında yapılanmalarını, liderlik ve bölüm süreçlerini, işletmenin ve ailenin kurumsallaşma adımlarını, gelecek ile ilgili telaş ve planlarına yer verildi.
Araştırmaya ortalama 44 yıldır faaliyet gösteren 201 TAİDER’e mensup şirket katıldı. İştirakçi şirketlerin yüzde 75’i sanayi, yüzde 25’i hizmet kesiminde faaliyet gösteren şirketlerden oluştu.
Şirketlerin yüzde 53’ünü 100 milyon TL – 1 Milyar TL ortasında, yüzde 40’ının da 100 milyon TL altında ciro üreten şirketler oluştururken, Yüzde 5’ini ise 1 milyar ve üstü ciro üreten şirketler oluşturdu. İşletmelerin yüzde 50’sinde ikinci kuşak liderlik yaparken, yüzde 14’ünde üçüncü nesile geçildiği görüldü.
Araştırmaya katılan işletmelerin yüzde 48’i, gelecek devirde aile işleri için yeni alanlara yatırım yaparak çeşitlendirmek istediğini belirtti.
Bayan ve erkeklere yüzde 67 oranında eşit fırsat tanındı
İştirakçilerin ortalama yaşları 50 civarındayken, bunun yüzde 48’ini bayanlar, yüzde 52’sini de erkekler oluşturdu. Araştırmada Başkanların ortalama iş deneyimleri ise 20 yıl olarak belirlendi. Ayrıyeten bayan ve erkeklere şirkete iştirak konusunda yüzde 67 eşit fırsat tanınması dikkat çekti.
İşletmelerin yüzde 69’unda idare heyeti, yüzde 40’ında icra heyeti aktif durumda. Bağımsız üyeler bulunan idare şurası oranı ise yüzde 27.
Ankete katılan aile şirketlerinin yüzde 60’ında paylar çekirdek ailelerin elinde gözükürken, hissedar olan aile üyelerinin sayısı beş şahıstan az. Şirket paylarının ise yüzde 81’inin ailelerin denetiminde bulunduğu ortaya çıktı. Kurumsallaştığını düşünen üyelerin oranı yüzde 23 iken, kurumsallaşma yolunda olduklarını belirten şirketlerin oranı yüzde 66.
İdare konseyinde bayanların oranı yüzde 31
Araştırmaya nazaran, işletmelerin yüzde 40’ında idare şurası üyelerinin yüzde 25’i aile dışından oluşmakta. İdare şurası liderlerinin ise yüzde 89’unu aile üyelerinin oluşturduğu açıklandı. TAİDER üyelerinin yüklü olarak imalat yüklü bölümlerde faaliyet gösterdiği belirtilen raporda, bayanların idare şurasındaki oranı yüzde 31. Raporda bu durumun Türkiye’nin genel görünümünden farklı bir tablo çizdiği ortaya çıktı. İştirakçi firmaların yüzde 42’sinde üst seviye idarenin yüzde 25’inden fazlasını, yüzde 22’sinde ise idare konseyi üyelerinin yarıdan fazlasını bayanların oluşturduğu belirtildi.
Şirketlerin 3 de 1’i aile yasasını uygulamaya başladı
Araştırmaya katılanların yüzde 72’si üzerinde anlaşılmış kelamlı ya da yazılı kurallara sahip iken, yüzde 41’i hissedarlar mukavelesi ve siyasetlerine sahip. Üyelerin 1/3’ü ise aile anayasasını devreye soktuklarını belirtti.
İştirakçiler yüzde 60’ı şirketlerinin geleceği ile ilgili gelecek kuşaklardan kaygı duymadığını belirtti. Muhtemel ıstırapları engellemek için de şirketlerin yüzde 25’i eski ve yeni başkanın evvelden belirlenip, gelecekte önder olan kişinin mevcut önderle birlikte çalışması gerektiğini benimsemiş gözüktü.