Süveş Kanalı’nda karaya oturduktan 6 gün sonra kurtarılabilen yük gemisi Ever Given, emtia fiyatlarını dalgalandırdı. Küresel ticarette mal teslimatlarının gecikmesi nedeniyle petrokimya kaynaklı ambalaj ve inşaat plastik materyallerinde hammadde fiyatlarının yüzde 20 artmasına neden oldu. Sektör temsilcileri, yük gemisi karaya oturduğunda spekülatif fiyat hareketleri başladığını, ortalama 100 dolarlık bir fiyatın 120 dolara çıktığını, sanayi kuruluşlarının fahiş fiyat şoku yaşamamak için ellerindeki stokla çalıştığını açıkladı.
HAMMADDE GECİKTİ
İstanbul Kimyevi Hususlar ve Mamülleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Delegesi Murat Akyüz, geminin kanala sıkışmasının tesirlerine işaret ederek, mal teslimlerinin geciktiğini, maliyetlerin arttığını söyledi. Küresel bir durum olduğu için teslimatlarda yaşanan gecikmeleri karşı tarafın anlayışla karşıladığını belirten Akyüz, fakat kanalda gemi trafiğinin tıkanması nedeniyle, taşıma maliyetlerini artırdığını vurguladı. Mal teslimlerindeki gecikmelerin hammadde fiyatlarının yükselmesine de sebep olduğuna işaret eden Akyüz, “Özellikle petrokimya eserlerinde… Tıpkı vakitte buna bağlı yan eserler, üretim çizgisinde, montajlarda kullanılan eserlerin gecikmesine sebep oldu. Ambalaj materyalleri, inşaat materyalleri, bilhassa polietilen, pvc üzere kullanılan birçok hammaddeyi etkiledi. Gecikmelerden kaynaklı hammadde fiyatlarında yüzde 20 artışlar oldu” diye konuştu.
MANİPÜLASYON VARDI
Mesken ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Lideri Burak Lider, plastikte bir müddettir hammadde sancısı yaşandığını, bilhassa koronavirüs mazeretiyle plastik hammadesinin 1500 dolarlardan 3 bin 300 dolarlara çıktığını vurguladı. Süveş Kanalı’nda deniz trafiğinin tıkamasını da manipüle etmek isteyenlerin olduğuna işaret eden Başkan, “Ara malı ve mamülde fiyat artışına bir neden bulmaya çalışanlar bu durumu önümüze sürdüler. ‘Plastik hammadde fiyatları uçar mı’ diye fısıltılar oldu. Gemi kurtarılamasaydı ya da daha uzasaydı manipüle aracı olacaktı Uzak Doğu’dan gelen hammaddeler için. Çok manipülatif hareketler oldu” dedi.
FABRİKALAR STOKLA ÇALIŞMAK ZORUNDA KALDI
Plastik fiyatlarının hala çok yüksek olduğuna işaret eden EVSİD Lideri Burak Lider, fiyat şokuyla karşılaşmak istemeyen sanayi kuruluşlarının da ellerindeki stokla çalışmasına devam ettiğini vurguladı. Lider, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Özellikle şubat sonrasında hammaddenin yoka düşmesinden ötürü beşerler ellerindeki stokları kullanıyorlar. Firma taleplerinin düşmesiyle fiyatların da aşağı inmeye başlayacağını düşünüyoruz” dedi. Başka taraftan en büyük ithalatçı da olan Çin’de altı ay sonra yeni açılacak birçok petrokimya tesisi olduğuna işaret eden Başkan, o tesislerin devreye alınmasıyla fiyatların da aşağı gelmesini beklediklerini kelamlarına ekledi.
Yenişafak
