Nihat DELİBAŞI / Erkan ÇAKAN / Zehra ORUÇ / Hilal SÖNMEZ
Yılın başından bu yana akaryakıt fiyatları başta olmak üzere girdi kalemlerin artması şoför kurslarını sıkıntı durumda bıraktı. Geçen yılın aralık ayında belirlenen taban fiyatın artık sürdürülebilir olmadığını belirten İstanbul Şoför Kursları ve Eğitimcileri Federasyonu (İSKEF) Lideri Murat Tekin, «Yılda bir sefer belirlenen taban fiyat uygulaması iki sefer yapılmalı. Geçen aralık ayında bu fiyat belirlenirken yakıt sarfiyatları 9 TL idi artık ise 30 TL oldu. Araç fiyatları iki katına çıktı. Taban fiyat 2.825 TL’den 4.250 TL oldu. Bu durum hem yakıt maliyetlerini hem de otomobil ve eğitmen masraflarını artırdı. Bunun yanında işyerlerinin kirası ve araç sigorta vergilerinin artması şoför kurslarının ayakta durmasını zorlaştırıyor. İstanbul’da yaklaşık 700 şoför kursu bulunuyor ve bir tedbir alınmazsa bu kurslarımızın birden fazla kapanmayla karşı karşıya kalacak” diye konuştu.
2021 Aralık ayında belirlenen ve bu yılın ocak ayında devreye giren yeni ehliyet kurs eğitim taban fiyatının Türkiye ortalamasının 2.900 TL olarak belirlendiğini söz eden Tekin, “Hızla artan maliyetler, bu fiyatı sürdürülebilir olmaktan çıkarıyor. Şoför kursları sıkıntı durumda ve ziyanına faaliyetlerini sürdürüyor. Bu türlü devam ederse birden fazla kurum kapanmayla karşı karşıya kalacak. Talebimiz biran evvel taban fiyat belirleyen kurulun fiyatı günün şartlarına uygun güncellemesi”diye konuştu.
Orta Anadolu Şoför Kursları ve Eğitimcileri Federasyonu Lideri Serdar Tepeöz, “Sürücü kursları artan akaryakıt maliyetleri karşısında ekonomik olarak taleplerini karşılayamaz hale geldi. Şoför kursu masrafları 2021 Aralık ayından bu yana yüzde 300 arttı. Şoför kursları kapanmanın yanı sıra kurumlarını devretmeye çalışıyor” dedi. Bölümde bir kursiyerin maliyetinin 3.000 ila 3.500 lira ortasında değiştiğini tabir eden Tepeöz, “Yılda bir defa belirlenen taban fiyat artık bunu karşılamıyor. Vilayet il değişen taban fiyatın Türkiye ortalaması 2.900 TL. Bu oranın üzerine yüzde 15 ila yüzde 20 kâr hissesi koyuyoruz. Lakin artan maliyetler kârımızı eritti ve ziyanına faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Bu sıkıntı durumdan çıkmak için taban fiyatın en az 4 bin TL olmalı” dedi.
Türkiye’de 4.100 şoför kursunun faaliyet gösterdiğini lisana getiren Tepeöz, “Sektörde 50 bin kişi istihdam ediliyor. Şoför kurslarına ayda 110 bin ila 130 bin kişi başvuruyor. Son periyotta alım gücünün düşmesi kursiyerlerin başvurusunu düşürdü. Bölümde yaklaşık yüzde 20 daralma oldu” dedi.
“Fiyat kurulu iki sefer toplanmalı”
Sürücü Kursları ve Eğitimcileri Konfederasyonu Genel Lideri İsmail Yılmaz artan maliyetlerin şoför kurslarını sıkıntı durumda bıraktığını belirterek şunları kaydetti: “Taban fiyatlar yılda bir kere kurul tarafından belirleniyor. Her vilayette başka taban fiyatlar uygulanıyor. Aralık 2021’de belirlenen taban fiyat süratle artan girdi maliyetleriyle kursların faaliyetlerini olumsuz etkiledi. Taban fiyatın yılda 2 kere belirlenmesini istiyoruz.” Ayrıyeten dünyada güç maliyetlerinin artması ve buna bağlı olarak akaryakıt sarfiyatları ile işçi fiyatları ve eğitim araçlarının temininde yaşanan sıkıntıların giderilmesiyle ilgili Özel Öğretim Genel Müdürlüğü’ne bir dilekçe yazdıklarını belirten Yılmaz, “Komisyonun tekrara toplanmasını talep ettik ama bu isteğimize olumsuz karşılık aldık. Lakin müracaatlarımız devam edecek“ diye konuştu. Son devirde artan maliyetler, bilhassa eser ve hizmet fiyatlarını kendileri belirlemeyen bölümlerde önemli sorunlara neden oluyor. Başta akaryakıt olmak üzere yüksek oranlı maliyet artışlarını fiyatlarına yansıtamayan şoför kursları da kapanma noktasına geliyor. Ehliyet kurs fiyatlarının yılbaşlarında bir kere belirlendiğini belirten Türkiye Trafik Güvenliği Vakfı İdare Heyeti Üyesi Osman Oral, akaryakıt başta olmak üzere artan girdi maliyetlerinin bölümü kapanma noktasına getirdiğini söyledi. Oral, her geçen gün mazota, gaza ve akaryakıta artırım geliyor. Bizim bu maliyeti, öğrenciye, kursiyere aktarmamız yasal olarak mümkün değil. Bu nedenle büyük problemlerimiz var. Bakanlığın en kısa müddette ehliyet kursu düzenleyen firmaları, eğitim kurumlarını rahatlatacak düzenleme yapmasını bekliyoruz” dedi.
“Ara artırım yapılması şart”
Özbay Eğitim Kurumları İdare Heyeti Üyesi Simge Kaya, ülke genelinde yaşanan ekonomik sorunların şoför eğitimi veren kursları da direkt olumsuz etkilediğini söyledi. En değerli maliyet kalemi olan akaryakıtta yaşanan öngörülemez ve daima artan fiyatlardan da olumsuz etkilendiklerini söyleyen Kaya, “Her yıl Şoför Eğitimi Maliyetlerini Belirleme Komitesi tarafından Valiliklerce belirlenen şoför dokümanı ders saat fiyatları, 2022 yılı için 2021 yılının kasım ayında, akaryakıtın litre fiyatı 9 lira civarındayken belirlendi. Bugün geldiğimiz noktada akaryakıtın litre fiyatı 28 lirayı geçti. Kısaca 9 lira civarındayken belirlenen maliyet, 28 lirayı aştığında hala güncellenmedi. Bu da şoför kurslarını önemli manada zorluyor. Ayrıyeten akaryakıta ek olarak araç bakım, yedek kesim ve araç fiyatlarındaki artışlar da son periyotta önemli boyutlara ulaştı. Tüm bunlar birlikte ele alındığında bugünkü fiyatlarla devam etmek mümkün değil” biçiminde konuştu.
Orta Anadolu Şoför Kursları Lider Yardımcısı Mehmet Göçmen de “Sürücü Kurslarının en büyük sarfiyat maliyeti olan yakıt masraflarının daima artış göstermesi, araç maliyetlerinin ve sanayi modül sarfiyatları trafik ve kasko masrafları personellik maliyetlerinin artması ehliyet fiyat ilanının yılbaşında tespit edilmesi nedeniyle kurslarımızı sıkıntı bir süreç bekliyor. Bölümümüze yönelik bir çok iş kolunda olduğu üzere devletimizden araçlarımızda ÖTV indirimi dayanak programı açıklanmalı” dedi.
