22 milyonluk ada ülkesi Sri Lanka’da derinleşen ekonomik krizin insani krize dönüşmesinden tasa ediliyor
Birleşmiş Escort Güneşli Milletler İnsani Yardım Uyum Ofisi OCHA Sri Lanka’da önü alınamayan ekonomik kriz nedeniyle insanların besin sıhhat ve eğitime erişimde zahmetler yaşayarak olayın insani krize dönüşebileceği ikazında bulundu
OCHA sözcüsü Jens Güneşli Escort Bayan Laerke basına yaptığı açıklamada Sri Lanka’daki durum Bunun tam bir insani acil duruma dönüşebileceğinden tasa duyuyoruz ve bu tasayı gidermek için harekete geçiyoruz dedi
Laerke Sri Lanka’daki krize karşı en Güneşli Escort savunmasız olduğu bedellendirilen 1 7 milyon kişi ve krizden en çok etkilenenlerin acil muhtaçlıklarını karşılamak için 47 milyon dolara gereksinim duyulduğunu söyledi
ÜLKE İKTİSADI ÇÖKME NOKTASINDA
Ülkede çok sayıda kişinin kâfi ölçüde besine erişimde zorlandığını vurgulayan Laerke sıhhat ve eğitiminin de tehdit altında olduğunu belirtti
Laerke milletlerarası topluma Sri Lanka halkı ile dayanışma davetinde bulunarak ülke iktisadının çökme noktasında olduğunu lisana getirdi
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu UNICEF Sri Lanka temsilcisi Christian Skoog ise kriz öncesinde bile 5 yaş altı çocukların yüzde 17’sinin yetersiz beslendiğini kaydetti
Skoog bilhassa vefat tehlikesiyle karşı karşıya olan 56 bin çocuğa yardım etmeye çalıştıklarını aktardı
İTHAL ESERLERİNDE KITLIK
Sri Lanka’da kökleri eskiye dayanan ve Kovid 19 salgınının da tetiklediği ekonomik kriz nedeniyle döviz rezervleri erirken bu da petrol başta olmak üzere birtakım ithal eserlerde kıtlığa yol açtı
Yaklaşık 13 saate varan geniş çaplı elektrik kesintileriyle eğitim ve sıhhat üzere temel hizmetlerdeki aksama krizi körüklerken denetim altına alınamayan enflasyon ise Devlet Lideri Gotabaya Rajapaksa’yı maksat haline getirdi
PROTSETOLAR PATLAK VERDİ
Hükümetin ekonomik krizi yönetemediği Sri Lanka’da halk Rajapaksa’nın istifası talebiyle kitlesel protesto şovları başlattı
Ekonomik krizin önlenemediği ülkede kabine üyelerinin de istifasıyla siyasi kriz de baş gösterirken Rajapaksa’nın süreksiz hükümet kurulması davetlerini reddetmesiyle şovlar halkın polisle saatlerce çatıştığı şiddet olaylarına evirildi
Hükümet tersi protestoların önüne geçmek için evvel başşehir Kolombo’da daha sonra Batı eyaletinde sokağa çıkma yasağı uygulandı
Gösterileri terör eylemi olarak nitelendiren ve yaşananlardan aşırılıkçı güçleri sorumlu tutan Rajapaksa 1 Nisan’da inanılmaz hal OHAL ilan etti
OHAL önlemleri 5 Nisan’da kaldırılırken ülke genelinde şovlar devam etti
30 yıllık iç savaşın 2009’da son bulduğu Sri Lanka bu periyottan itibaren üretim ve ihracat yerine ithalat ve iç piyasa odaklı bir iktisat modeli takip etti
Ekonomistler Sri Lanka’nın karşı karşıya olduğu ekonomik krizde evvelki idarelerinde parmağı olduğunu vurgulamasına rağmen en büyük mesuliyetin Rajapaksa idaresine ilişkin olduğuna işaret ediyor
Sri Lanka iktisadı daima açık verirken 2019 sonunda yaklaşık 7 5 milyar dolar olan döviz rezervi Mayıs 2020’de yaklaşık 50 milyon dolara kadar eridi
Asya Kalkınma Bankası’nın 2019’daki raporunda Sri Lanka’nın gelir masraf tablosu tahlil edilirken ülkenin bütçe açığı verdiği ve gelirlerinin masraflarını karşılamadığına dikkat çekildi Raporda ayrıyeten mal ve hizmet üretiminin de yetersiz olduğu vurgulandı
Rajapaksa idaresinin 2019 seçim kampanyası sırasında vaat ettiği ve ardından uygulamaya koyduğu vergi indirimleri de ekonomik berbat gidişte rol oynadı
Bütçe açıkları ve evvelki idarelerden devralınan borçların yanı sıra Kovid 19 salgını nedeniyle ülkenin en değerli gelir kaynaklarından biri olan turizmin de sekteye uğramasıyla da Sri Lanka iktisadı çıkmaza sürüklendi
Rajapaksa idaresinin 2021’de tüm kimyasal gübreleri yasaklama kararı daha sonra düzeltilmesine rağmen tarım dalını de vururken pirinç üzere değerli tarım eserlerinin üretimini sekteye uğrattı
Ekonomik göstergelerin olumsuz sinyaller verdiği ülke milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşlarının da Sri Lanka’nın kredi notunu düşürmesiyle milletlerarası sermaye piyasalarının da itimadını yitirdi
Dış borçlar ülke iktisadının belini bükerken Sri Lanka 2022’de yaklaşık 4 milyar dolarlık borç ödemesi ile karşı karşıya bulunuyor
Muhalefet partilerinin ekonomik darboğazın tahlil adresi olarak Memleketler arası Para Fonu’nu IMF göstermesine bir mühlet kayıtsız kalan Rajapaksa idaresi Rusya Ukrayna savaşı nedeniyle artan petrol fiyatlarının da tesiriyle geçen ay IMF ile görüşmeleri başlattı
IMF Sri Lanka kamu borcunun sürdürülemez seviyelere yükseldiğini ve döviz rezervlerinin kısa vadeli borç ödemeleri için yetersiz olduğunu açıkladı IMF ayrıyeten muhtemel bir kredi programı konusunda Sri Lanka makamlarıyla görüşmelere başlayacağını kaydetti
Rajapaksa IMF’in yanı sıra ekonomik krize tahlil bulmak ve kredi temin edebilmek için teşebbüslerini sürdürürken öncelikle adresleri Çin ve Hindistan oldu
Sri Lanka Hindistan’dan petrol alımı için 500 milyon dolar besin ve ilaç da dahil olmak üzere temel gereksinimlerin ithalatı için ise 1 milyar dolarlık bir kredi muahedesi imzalarken Rajapaksa hükümeti Yeni Delhi’den en az 1 milyar dolar kredi talebinde daha bulundu
Rajapaksa’nın kaynak arayışlarının öteki adresi olan Çin ile 1 5 milyar dolarlık swap mutabakatı yaparken Çin bu ülkeye 1 3 milyar dolar da sendikasyon kredisi sağladı Çin’in ayrıyeten ülkeye yaklaşık 2 5 milyar dolar daha kredi sağlayabileceği kaydediliyor
Öte yandan Sri Lanka temel ithalat muhtaçlıklarının karşılanmasına takviye olmak hedefiyle Dünya Bankasının 600 milyon dolar yardım yapacağını bildirdi
Yaklaşık 20 yıldır ülke siyasetinde karar süren Rajapaksa ailesi 2020’de Mahinda Rajapaksa liderliğindeki Sri Lanka Halk Cephesi Partisi’nin parlamentodaki 225 sandalyeden 145’ini elde etmesiyle ülke iradesindeki tesirini artırdı
Kabinenin kilit durumlarını Rajapaksa ailesi üyeleri doldururken Devlet Lideri Rajapaksa’nın ağabeyi Başbakan Mahinda Rajapaksa 2005 2015 devrinde Devlet Lideri olarak misyon yapmıştı
2019’da Devlet Lideri seçilen Gotabaya Rajapaksa ise tıpkı devirde Savunma ve Kentsel Gelişim Bakanlığı vazifelerini yürütmüştü
Ülkede baş gösteren ekonomik meseleler ve kitlesel şovların akabinde aile mensuplarından Maliye Bakanı Basil Rajapaksa ve Tarım Bakanı Chamal Rajapaksa’nın yanı sıra başbakanın oğlu olan Spor Bakanı Namal Rajapaksa da istifa eden aile üyeleri ortasında yer aldı
