Komisyonda kabul edilen teklife nazaran, yasal yere kavuşturulmaları emeliyle internet haber siteleri ile basın kartına ait konular Basın Kanunu’nun kapsamına alınarak radyo, televizyon, kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanının basın kartı düzenlenmesi bakımından müddetli yayın çalışanları üzere değerlendirileceği öngörülüyor.
Basın Kanunu’nun gayeleri ortasına basın kartına ait metot ve asılları belirlemek de ekleniyor. Teklifle, basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon vazifelileri kanun kapsamına dahil edilecek.
İnternet haber siteleri de vadeli yayın tarifi kapsamına alınacak. Düzenlemede, internet haber sitesi, İrtibat Lideri, İrtibat Başkanlığı, Basın Kartı Kurulu, medya mensubu, enformasyon vazifelisi de tanımlanıyor.
Süreli yayınların çıkarılması için beyanname Basın İlan Kurumuna verilecek
İnternet haber sitelerinde faaliyet gösterdiği iş yeri adresi, ticari unvanı, elektronik posta adresi, bağlantı telefonu ve elektronik tebligat adresi ile yer sağlayıcısının ismi ve adresi kendilerine ilişkin internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan direkt ulaşabileceği biçimde ve “iletişim” başlığı altında bulundurulacak.
İnternet haber sitelerinde bir içeriğin birinci defa sunulmaya başlandığı tarih ile sonraki güncelleme tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek biçimde içeriğin üzerinde belirtilecek.
Basın duyurularının ve yargı organlarınca verilen yayın yasağı kararlarının süratli ve aktif bir formda bildirisinin sağlanması maksadıyla; vadeli yayınların çıkarılması için, kaydedilmek üzere verilecek beyanname artık Cumhuriyet Başsavcılığı yerine Basın İlan Kurumuna verilecek.
Kayıt için verilen beyannamede elektronik tebligat adresi de gösterilecek.
Basın İlan Kurumu yayımın durdurulmasını talep edebilecek
Yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmayacak. İnternet haber sitesinin karara uymaması halinde Basın İlan Kurumu 2 hafta içinde eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe ters bilgilerin düzeltilmesini internet haber sitesinden isteyecek. İstemin yerine getirilmemesi durumunda Basın İlan Kurumu internet haber sitesi vasfının kazanılmadığının tespiti gayesiyle asliye ceza mahkemesine başvuracak. Mahkeme en geç 2 hafta içinde kararını verecek.
Başvurunun kabul edilmesi halinde internet haber siteleri için sağlanabilecek resmi ilan ve reklam ile çalışanlarının basın kartına ait hakları ortadan kalkacak. İnternet haber sitesi için sağlanan hakların ortadan kaldırılması, bu Kanun yahut ilgili mevzuat uyarınca öngörülen yaptırımların uygulanmasına mahzur olmayacak.
“Teslim ve koruma yükümlülüğü”
İnternet haber sitesinde yayımlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış halde 2 yıl mühlet ile koruma edilecek.
Yargı mercileri tarafından yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması zarurî olacak.
İnternet haber sitelerinde ziyan gören kişinin düzeltme ve yanıt yazısını sorumlu müdür, hiçbir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün içinde, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL ilişkisi sağlanmak suretiyle, birebir puntolarla ve tıpkı halde yayımlamak zorunda olacak. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması kararının uygulanması ya da internet haber sitesi tarafından içeriğin bizatihi çıkarılması durumunda, düzeltme ve karşılık metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinde birinci 24 saati ana sayfasında olmak üzere 1 hafta müddetle yayımlanacak.
Basılmış eserler yahut internet haber siteleri yoluyla işlenen yahut bu kanunda öngörülen başka kabahatlerle ilgili ceza davalarının bir muhakeme kaidesi olarak, günlük müddetli yayınlar ve internet haber siteleri tarafından 4 ay, öteki basılmış eserler istikametinden 6 ay içinde açılması zarurî olacak. Bu mühletler basılmış yapıtların Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edildiği tarihten, internet haber siteleri için ise habere ait kabahat ihbarının yapıldığı tarihten başlayacak.
Basın kartı başvurusu, niteliği ve tipleri belirlendi
Teklifle basın kartı başvurusu, niteliği ve tipleri de belirlendi. Buna nazaran, basın kartı başvurusu Bağlantı Başkanlığına yapılacak. Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik dokümanı olarak kabul edilecek.
Basın kartı çeşitleri şu halde belirlendi:
– Vazifeye bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon görevlilerine verilen basın kartını,
– Müddetli basın kartı: Vazife alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Süreksiz basın kartı: Misyon alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetle Türkiye’ye haber gayeli gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Hür basın kartı: Süreksiz bir mühletle çalışmayan yahut yurt dışında özgür gazetecilik yapan medya mensuplarına verilen basın kartını,
– Daima basın kartı: En az 18 yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon görevlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını tabir edecek.
Basın kartı, Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına, periyodik yayınların sahiplerine yahut hükmî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare heyeti liderlerine, medya kuruluşları ismine hareket eden ve vazife alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile misyon alanı Türkiye’yi kapsamamakla bir arada süreksiz bir mühletle Türkiye’ye haber gayeli gelen yabancı medya mensuplarına, yurt dışında yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, yurt dışında özgür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına, medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu işçisine, medya alanında faaliyet göstermeleri kuralıyla, sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine verilebilecek.
Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için 18 yaşını bitirmiş olması, en az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması, kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması kuralı aranacak.
Ayrıca basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmesi için Türk Ceza Kanunu’nun 53’üncü unsurunda belirtilen mühletler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir kabahatten ötürü 5 yıl yahut daha fazla mühletle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, cürüm uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikap, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama hataları ile cinsel dokunulmazlığa karşı kabahatler, kamu barışına karşı kabahatler, anayasal tertibe ve bu nizamın işleyişine karşı kabahatler, ulusal savunmaya karşı cürümler, devlet sırlarına karşı hatalar, casusluk cürümleri ve terör cürümlerinden karar giymemiş olması gerekiyor.
Kart talep edenlerde, Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti dışında ticari faaliyette bulunmaması kuralı da aranacak.
Basın kartı talep eden periyodik yayın sahipleri yahut hukuksal kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare heyeti liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması, medya faaliyeti dışında ticari faaliyette bulunmaması” kaideleri aranmayacak.
Sürekli ve özgür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) aracılığıyla misyona bağlı basın kartı talep edenlerde ise “Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler dışında işten ayrıldığı tarihten itibaren 1 aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması” kaidesi aranmayacak.
Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına, medya kuruluşu tarafından görevlendirildiklerini belgelendirmeleri, Milletlerarası İşgücü Kanunu uyarınca çalışma müsaadelerinin olması, bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri halinde, karşılıklılık temeli da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilecek.
Basın Kartı Kurulu 9 üyeden oluşacak. Kurulda, Başkanlığı temsilen 2 üyenin yanı sıra emekçi sendikası formunda faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en fazla olan sendika tarafından belirlenecek bir üye ile bağlantı fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler ortasından Başkanlıkça belirlenecek bir üye de yer alacak. Üyelerin misyon mühleti 2 yıl olacak. Müddeti dolan üyeler yine seçilebilecek.
Komisyon; müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verecek.
Basın İlan Kurumu Genel Konseyi üyeliğine; resmi ilan yayınlayacak internet haber sitelerinden 2, Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek 2, Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu (BTK) ile Radyo ve Televizyon Üst Konseyinden (RTÜK) 2 temsilci daha eklenecek. Genel Konseyin üye sayısı 42’ye çıkarılacak.
Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile basın kartının iptal edileceği durumlar belirleniyor.
Buna nazaran, basın kartı sahibinin, kanunda belirtilen niteliklere sahip olmadığının yahut bu nitelikleri sonradan kaybettiğinin anlaşılması halinde basın kartı, İrtibat Başkanlığınca iptal edilecek.
Basın kartı sahibi, basın ahlak temellerine muhalif davranışlarda bulunması halinde, ihlalin mahiyeti göz önünde bulundurularak Basın Kartı Komitesince uyarılabileceği üzere basın kartının iptaline de karar verilebilecek.
Basın kartı sahibinin gereken niteliklere sahip olmadığının yahut bu nitelikleri sonradan kaybettiğinin anlaşılması nedeniyle Bağlantı Başkanlığınca basın kartının iptali halinde; kart almaya mani durum ortadan kalksa dahi iptal tarihinden itibaren 1 yıl geçmedikçe yine basın kartı verilmeyecek.
Basın ahlak temellerine alışılmamış davranışlarda bulunulması nedeniyle basın kartının iptali halinde, iptal tarihinden itibaren 5 yıl geçmedikçe yine basın kartı verilmeyecek. Belirtilen mühletler, iptal edilen basın kartının iade edildiği tarihten itibaren işlemeye başlayacak.
Adli sicil kaydında basın kartı verilmesine mahzur bir cürümden mahkumiyeti bulunan bireylere, bu mahkumiyetler isimli sicil kaydından silinmedikçe yahut yasaklanmış hakların geri verilmesine karar verilmedikçe basın kartı düzenlenmeyecek.
İletişim Başkanlığınca düzenlenecek basın kartlarının biçimi, medya kuruluşlarında aranacak kaideler, kontenjanlar, Basın Kartı Kurulunun belirlenmesi, çalışma ve karar alma yolları, müracaat çeşitleri ile müracaatta istenilecek dokümanlar İrtibat Başkanlığınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek.
İnternet haber sitelerine, yükümlülükleri yerine getirmesi için 3 ay müddet veriliyor
Kanun teklifinin yürürlüğe girdiği tarihten evvel faaliyet gösteren internet haber siteleri, kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda olacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel yayımlanmakta olan vadeli yayınlarla ilgili olarak Cumhuriyet başsavcılıklarında bulunan kayıtlar, Basın İlan Kurumuna 3 ay içinde devredilecek.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel yordamınca verilmiş olan basın kartları, gerekli kaideleri taşımaları kaydıyla geçerliliğini müdafaaya devam edecek.
Basın İlan Kurumu Genel Şura üye sayısı 42’ye çıkacak
Teklifle 36 şahıstan oluşan Basın İlan Kurumu Genel Heyetine, resmi ilan yayınlayacak internet haber sitelerinden 2, Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek 2, radyo, televizyon ve internet siteleriyle ilgili süreçler gerçekleştiren BTK ile RTÜK’ten 2 temsilci eklenecek. Genel Heyet üye sayısı 42’ye çıkacak.
Teklifle, Kurumun ülke genelinde vazifeli olmasıyla tüm Anadolu gazetelerinin kayıtları Basın İlan Kurumunda tutulduğundan, Anadolu gazete sahipleri temsilcileri seçimi Bağlantı Başkanlığı yerine Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğünce düzenlenecek.
Anadolu gazete sahiplerinin Genel Şuraya katılacak temsilcileri, resmi ilan yayınlayan Anadolu gazete sahiplerinin ya da bu gazetelerin farklı başka gösterecekleri temsilcilerinin Genel Müdürlüğün daveti üzerine katılacakları toplantıda farklı coğrafik bölgelerden olmak üzere seçilecek. Yeni üyeler belirlenene kadar mevcut üyelerin misyonları devam edecek.
İnternet haber sitelerinde yayınlanacak resmi ilan ve reklamlar
Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü, her ayın sonunda resmi ilan ve reklam verilebilecek olan mevkuteler ile internet haber sitelerinin isimlerini ve vasıflarını ihtiva eden birer listeyi, kurumun internet siteleri üzerinden duyuracak.
Teklifle internet haber sitelerinde yayınlanacak resmi ilan ve reklamların kapsam ve temelleri da belirlenecek. Böylelikle internet haber sitelerinde resmi ilan ve reklamların Basın İlan Kurumu aracılığıyla yayınlanabilmesine imkan sağlanacak.
Basın İlan Kurumu aracılığıyla yayınlanan ilanların kopyalanması yahut ticari faaliyete bahis edilmesi durumlarına dair yöntem ve temellerin tespit edilmesi için Genel Şuraya yetki veriliyor, kamuya ilişkin ilanlara vatandaşların tek merkezden kolay kolay ulaşabilmesi ve Basın İlan Kurumu İlan Portalı’na tüzel statü kazandırılıyor.
Buna nazaran, Resmi Gazete’de yayımlananlar hariç olmak üzere Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve yönetmelikler uyarınca yayınlatılması mecburi olan resmi ilanlar ile daire ve teşekküller, kanun yahut Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan sair kurumlar yahut bunların iştiraklerinin internet haber sitelerinde yayınlatacakları ilan ve reklamlar lakin Basın İlan Kurumu aracılığı ile yayınlanacak.
Kurum aracılığıyla yayınlanan ilan ve reklamların, kopyalanması, yayınlanması, yayınlattırılması ve ticari faaliyete bahis edilmesi Kurumun vereceği müsaadeye bağlı olacak.
Cumhurbaşkanlığına bağlı kurum ve kuruluşlar ile Bakanlıklar, bağlı, ilgili yahut alakalı kurum ve kuruluşlar, öteki kurum ve kuruluşların kendi internet sitesinde yayını zarurî olan ilanlarının ayrıyeten Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yayınlatılması mecburî olacak. Bu ilanların Basın İlan Kurumu İlan Portalı’ndaki yayınından fiyat alınmayacak.
İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlatılması vazifesi Basın İlan Kurumuna verildiğinden, gazete ve mecmualar için uygulanan müeyyideler internet haber sitelerine de uygulanacak.
Müeyyide uygulanan gazete, mecmua ve internet haber sitelerinin başvuracağı yargı mercisi konusunda tereddütlerin giderilmesi gayesiyle başvurulacak mahkeme yeri, Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki asliye hukuk hakimliği olarak değiştirilecek, 15 gün olan mahkemenin karar verme mühleti kaldırılarak bahse ait kolay yargılama yordamı getirilecek.
Yönetim Şurası kararına karşı, kararın bildiriminden itibaren 10 gün içinde Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki asliye hukuk hakimliğine itiraz edilebilecek.
İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların sorumlulukları
İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların sorumluluklarına da kanun teklifinde yer veriliyor.
İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların taşıması gereken vasıflar ve yerine getirmesi gereken sorumluluklar ile yayına ait metot ve asıllar teklifin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca 6 ay içinde çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek.
İcra ve İflas Kanunu kapsamındaki taşınır, taşınmaz satışlarının gazete yoluyla ilan edilip edilemeyeceğinin takdir yetkisi icra memurluklarının tasarrufuna bırakılacak. İcra memurlarınca ifa edilen bu yetkiden kaynaklanan uygulamalardaki farklılıkların giderilmesi, bu ilanların internet haber sitelerinde de yayınlatılması amaçlanıyor.
Elektronik satış portalı ve Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yapılacak ilan, artırmanın bitimine kadar erişime açık tutulacak.
Toplam muhammen bedeli 500 bin liraya kadar olan satışlar için gazete yahut internet haber sitesi ile ilan yapılıp yapılmayacağına, icra dairesince alakadarların menfaatleri dikkate alınarak karar verilecek lakin toplam muhammen bedeli 500 bin liranın üzerinde ve 2 milyon liranın altında olanlar, satışın yapılacağı yerde yayınlanan resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir lokal gazete yahut bir internet haber sitesinde ilan edilecek.
Satışın yapılacağı yerde resmi ilan yayınlama hakkını haiz mahallî gazete yahut internet haber sitesi idaresi bulunmaması halinde ilan, icra dairesinin belirleyeceği birebir vilayet mülki hudutları içerisinde bulunan diğer bir yayın yerinde resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir mahallî gazete yahut bir internet haber sitesi aracılığıyla duyurulacak.
Toplam muhammen bedeli 2 milyon lira ve üzerinde olanlar ise bir internet haber sitesinde yahut yurt genelinde dağıtılıp satışa sunulan ve ilan talebi tarihinde günlük fiili satışı 50 bin adedin üzerinde olan resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir gazetede yayınlatılacak.
Gazete yahut internet haber sitesinde yayınlanacak ilanlar eş vakitli olarak Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda da duyurulacak.
Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yayınlanacak ilanlardan fiyat alınmayacak.
Parasal limitler bir evvelki yılın aralık ayındaki yıllık üretici fiyat endeksi temel alınarak Adalet Bakanlığı tarafından güncellenecek ve her yıl 1 Şubat’tan geçerli olmak üzere tıpkı tarihe kadar Resmi Gazete’de ilan edilecek. Kelamı edilen mali limitler harika hallerde tekrar Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Cumhurbaşkanı kararı ile güncellenebilecek.
Gazetede, internet haber sitesinde, elektronik satış portalında yahut Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda ilanı yapılan metindeki kusurlar, ihale tarihi değiştirilmeksizin yalnızca elektronik satış portalında ilanen düzeltilecek.
Halk ortasında telaş, kaygı yahut panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu nizamı ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe muhalif bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli formda alenen yayan kimse 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılacak.
Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne nazaran, resmi ilanlar, kuralları Basın İlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek internet haber sitelerinde de yayınlanacak.
Maliyeti yaklaşık 30 milyar lira olan mal yahut hizmet alımları ile 60 milyar lira kadar olan üretim işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az 7 gün evvel ihalenin ve işin yapılacağı yerde çıkan bir gazete ve bir internet haber sitesinde, maliyeti yaklaşık 30 milyar ile 60 milyar lira ortasında olan mal yahut hizmet alımları ile 60 milyar ile 500 milyar lira ortasındaki üretim işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az 14 gün evvel Kamu İhale Bülteninde ve işin yapılacağı yerde çıkan bir gazete ve bir internet haber sitesinde ilan edilecek.
Maliyeti yaklaşık 60 milyar lira üzerinde ve eşik bedelin altında olan mal yahut hizmet alımları ile 500 milyar lira üzerinde ve eşik pahanın altında olan imal işlerinin ihalesi, ihale tarihinden en az 21 gün evvel Kamu İhale Bülteni’nde ve işin yapılacağı yerde çıkan bir gazete ve bir internet haber sitesinde, en az birer kere yayınlanmak suretiyle ilan edilerek duyurulacak.
İlan edilecek ihalelerden hangilerinin, ayrıyeten Basın İlan Kurumu aracılığıyla bir internet sitesi ve Türkiye çapında dağıtımı olan gazetelerin birinde ilan edileceğini belirlemeye kurum yetkili olacak. İhalenin yapılacağı yerde gazete çıkmaması yahut internet haber sitesi idaresi bulunmaması halinde ise ilan, tıpkı mühletler içinde Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda yayınlanacak.
Basın Kanunu’nun “Cezai ve Tüzel Sorumluluklar” ile ilgili düzenlemeleri içeren kısımlarına “İnternet Haber Siteleri” de eklenecek.
Gerçeğe ters bir bilgiyi alenen yayanlara mahpus cezası
Halk ortasında kaygı, kaygı yahut panik yaratmak saikiyle ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu sistemi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe muhalif bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli formda alenen yayan kimse 1 yıldan 3 yıla kadar mahpus cezasıyla cezalandırılacak. Failin, kabahati gerçek kimliğini gizleyerek yahut bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlemesi halinde kelam konusu ceza yarı oranında artırılacak.
“Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” hatası nedeniyle verilen bölge adliye mahkemesi ceza dairelerinin kararları temyiz edilebilecek.
Erişim Sağlayıcıları Birliğinin misyon alanı, erişimin engellenmesi kararları ile birlikte içeriğin çıkarılması kararlarının uygulanmasına yönelik başka kanunlarda yer alan düzenlemeleri de kapsayacak biçimde yine belirleniyor.
Birlik ile erişim sağlayıcılar ortasında kararların bildirimi noktasında hakikat ve süratli bir biçimde data akışının sağlanmasını teminen gerekli yazılım ve donanımın, erişim sağlayıcılar tarafından kurulması yükümlülüğü getiriliyor.
Erişim Sağlayıcıları Birliğine, kendisine gelen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesine yönelik mahkeme kararlarını, elektronik posta yoluyla ilgili içerik yahut yer sağlayıcılarına bildirme imkanı sağlanıyor.
Teklifle, internetin dağınık ve dinamik yapısı nedeniyle içerik yahut yer sağlayıcının nerede bulunduğunun tespitinde yaşanan meselelerin ve buna bağlı olarak ortaya çıkan yetki tartışmasının giderilmesi ve katalog hatalarla daha aktif çaba edilebilmesi maksadıyla yurt içi yurt dışı ayrımı kaldırılıyor, Liderin engelleme yetkisinde yeknesaklık sağlanıyor.
Milli İstihbarat Teşkilatının faaliyetleri ve işçisine yönelik kabahat teşkil eden içerikler katalog kabahatler kapsamına alınacak.
Hakim tarafından verilen içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararına mevzu kişilik hakkının ihlaline ait yayının öteki internet adreslerinde de yayınlanması durumunda, ilgili kişi tarafından Birliğe müracaat edilmesi halinde mevcut karar bu adresler için de uygulanacak. Müracaatın, Birlik tarafından kabulüne karşı itiraz, kararı veren hakimliğe yapılacak. İnternet sitesindeki yayının tümüne yönelik erişimin engellenmesi kararlarında bu fıkra kararı uygulanmayacak.
Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu (BTK), kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen toplumsal ağ sağlayıcıya, bir evvelki takvim yılındaki global cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verebilecek.
TBMM Adalet Komitesinde kabul edilen Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcının bulunduracağı temsilcinin gerçek kişi olması halinde bu kişi Türkiye’de ikamet eden Türk vatandaşı olacak.
Türkiye’den günlük erişimin 10 milyondan fazla olması halinde yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcı tarafından belirlenen gerçek yahut hukuksal kişi temsilci, toplumsal ağ sağlayıcının sorumlulukları gizli kalmak kaydıyla teknik, idari, hukuksal ve mali taraftan tam yetkili ve sorumlu olup bu temsilcinin hükmî kişi olması halinde direkt toplumsal ağ sağlayıcı tarafından sermaye şirketi halinde kurulan bir şube olması mecburî olacak.
Sosyal ağ sağlayıcıların BTK’ye sundukları raporlar; başlık etiketleri, öne çıkarılan yahut erişimi azaltılan içeriklere ait algoritmalarına, reklam siyasetlerine ve şeffaflık siyasetlerine ait bilgileri de içerecek. Toplumsal ağ sağlayıcıları, kurum tarafından istenen bilgileri kuruma vermekle yükümlü tutulacak.
Reklam kütüphanesi
Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılarına eşit ve tarafsız davranmakla yükümlü olup BTK’ye sunulacak raporda, bu konuya ait alınan önlemlere de yer verilecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, bu kanun kapsamındaki cürümlere ait içerikler ile başlık etiketlerinin yayınlanmamasına ait kendi sistem, düzenek ve algoritmasında BTK ile iş birliği halinde gerekli önlemleri alacak, bu önlemler raporunda bulunacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, kullanıcılara teklifler sunarken hangi parametreleri kullandığına internet sitesinde açık, anlaşılır ve çarçabuk ulaşılabilir formda yer verecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, kullanıcılara önerdiği içeriklere ait tercihleri güncelleme ve şahsî datalarının kullanılmasını sonlandırma seçeneği sunma konusunda aldığı gerekli önlemleri, raporunda sıralayacak. Toplumsal ağ sağlayıcı, reklamlara ait içerik, reklam veren, reklam mühleti, maksat kitlesi, ulaşılan kişi yahut küme sayısı üzere bilgilerin bulunduğu reklam kütüphanesi oluşturarak bunu internet sitesi üzerinden yayınlayacak.
TCK’de yer alan hatalara ait içerikler isimli mercilere verilecek
Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) yer alan, çocukların cinsel istismarı, halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma, anayasal sisteme ve bu sistemin işleyişine karşı cürümler, devlet sırlarına karşı hatalar ve casusluk kabahatlerine husus internet içeriklerini oluşturan yahut yayan faillere ulaşmak için gerekli olan bilgileri, soruşturma etabında cumhuriyet savcısı, kovuşturma evresinde yargılamanın yürütüldüğü mahkemece talep edilmesi üzerine, ilgili toplumsal ağ sağlayıcının Türkiye’deki temsilcisi, isimli mercilere verecek.
Bu bilgiler, talep eden cumhuriyet başsavcılığı yahut mahkemeye verilmezse ilgili cumhuriyet savcısınca, yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranında daraltılması talebiyle Ankara Sulh Ceza Hakimliğine başvurulabilecek.
İnternet trafiği bant genişliğinin daraltılması kararı verilmesi halinde, bu karar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. Kararın gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde yaptırımlar kaldırılacak ve BTK’ye bildirilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, çocuklara mahsus ayrıştırılmış hizmet sunma konusunda gerekli önlemleri alacak.
Reklam ve bant daraltılması yasağı
İdari önlemler gizli kalmak kaydıyla, BTK Lideri tarafından verilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının gereğinin yerine getirilmemesi halinde, Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hukukî şahısların, ilgili yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya 6 aya kadar reklam vermesinin yasaklanmasına BTK Lideri tarafından karar verilebilecek. Bu kapsamda yeni mukavele kurulamayacak ve buna ait para transferi yapılamayacak. Reklam yasağı kararı Resmi Gazete’de yayımlanacak.
BTK Lideri, reklam yasağı kararının yanı sıra içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının yerine getirilmesine kadar toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek. Hakim tarafından bu istikamette verilen kararın ilgili toplumsal ağ sağlayıcıya bildirilmesinden itibaren 30 gün içinde içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının toplumsal ağ sağlayıcı tarafından yerine getirilmemesi halinde, toplumsal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için BTK Lideri tarafından sulh ceza hakimliğine başvurulabilecek.
Hakim tarafından verilen kararlar, erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK’ye gönderilecek. Kararların gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek. Toplumsal ağ sağlayıcının, içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının gereğini yerine getirmesi ve BTK’ye bildirmesi halinde sırf internet trafiği bant genişliğinin daraltılması önlemi kaldırılacak.
Reklam yasağına ters davrananlara 100 bin liraya kadar ceza
BTK Liderince verilen idari para cezaları, yasal müddetinde 1 yıl içinde birden fazla ödenmezse, Lider tarafından yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıya Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hukukî bireylerin ilgili toplumsal ağ sağlayıcısına 6 aya kadar yeni reklam vermesinin yasaklanmasına karar verilebilecek. Bu kapsamda verilen reklam yasağına karşıt davranan Türkiye’de ikamet eden vergi mükellefi gerçek ve hukuksal bireylere 10 bin liradan 100 bin liraya kadar idari para cezası uygulanmasına BTK Lideri karar verebilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, BTK tarafından yapılacak kullanıcı haklarına ait düzenlemelere uyacak.
Sosyal ağ sağlayıcı, başlık etiketleri yahut öne çıkarılan içerikler aracılığıyla ortam sağladığı diğerine ilişkin yayın yoluyla işlenen hatadan, yayını sunuş biçiminden kullanıcının kelam konusu yayına ulaşmasını amaçladığı açıkça belirli ise sorumlu olacak.
Sosyal ağ sağlayıcının kanuna uyumu
Sosyal ağ sağlayıcı, şahısların can ve mal güvenliğini tehlikeye sokan içerikleri öğrenmesi ve gecikmesinde sakınca bulunması halinde, bu içeriği ve içeriği oluşturana ait bilgileri yetkili kolluk üniteleriyle paylaşacak.
BTK, toplumsal ağ sağlayıcının bu kanuna ahengine ait olarak toplumsal ağ sağlayıcıdan kurumsal yapı, bilişim sistemleri, algoritmalar, bilgi sürece sistemleri ve ticari tavırlar dahil her türlü açıklamayı talep edebilecek. Toplumsal ağ sağlayıcı, BTK tarafından talep edilen bilgi ve evrakları en geç 3 ay içinde verecek. BTK, toplumsal ağ sağlayıcının kanuna ahengini, toplumsal ağ sağlayıcının bütün tesislerinde yerinde inceleyebilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, kamu güvenliğini ve kamu sıhhatini etkileyen harika durumlara ait kriz planı oluşturmakla ve kuruma bildirmekle yükümlü olacak.
BTK Lideri, kanunda belirtilen yükümlülüklerini yerini getirmeyen toplumsal ağ sağlayıcıya bir evvelki takvim yılındaki global cirosunun yüzde 3’üne kadar idari para cezası verebilecek.
Elektronik Haberleşme Kanunu’na, “şebekeler üstü hizmet” ve “şebekeler üstü hizmet sağlayıcı” kavramları ekleniyor.
“Şebekeler üstü hizmet”, internet erişimine sahip abone ve kullanıcılara, işletmecilerden yahut sağlanan internet hizmetinden bağımsız olarak kamuya açık bir yazılım vasıtası ile sunulan, sesli, yazılı, görsel bağlantı kapsamındaki bireyler ortası elektronik haberleşme hizmetlerini; “şebekeler üstü hizmet sağlayıcı” ise şebekeler üstü hizmet tarifi kapsamına giren hizmetleri sunan gerçek yahut hukukî kişiyi tabir edecek.
BTK’ye, şebekeler üstü hizmetler ait gerekli düzenlemeleri yapma ve ilgili önlemleri alma konusunda yetki veriliyor.
Şebekeler üstü hizmet sunanların hak ve yükümlülüklerinde, Ulusal Numaralandırma Planı’nda yer alan numaralar ile haberleşme imkanı sunup sunmamasına, Türkiye’deki kullanıcı sayısına yahut günlük erişim sayısına bakılarak farklılaştırma yapılabileceğine ait düzenleme yapılıyor.
Kanunda öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyen yahut yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcılara 1 milyon liradan 30 milyon liraya kadar idari para cezası verilebilecek.
İdari para cezasını müddetinde ödemeyen ve Kurumca yapılacak bildirimden itibaren 6 ay içerisinde Kurum düzenlemelerinde öngörülen yükümlülükleri yerine getirmeyen yahut yetkilendirilmeksizin hizmet sunan şebekeler üstü hizmet sağlayıcısının internet trafiği, bant genişliğinin yüzde 95’ine kadar daraltılmasına yahut ilgili uygulama yahut internet sitesine erişimin engellenmesine Kurum tarafından karar verilebilecek.
Teklifin, resmi ilan ve reklam verilebilecek internet haber sitelerinin de Basın İlan Kurumunun internet siteleri üzerinden kamuoyuna duyurulmasını düzenleyen unsuru, internet haber sitelerinde yayınlanacak resmi ilan ve reklamların kapsam ve temellerini düzenleyen hususu, gazete ve mecmualar için uygulanan müeyyidelerin internet haber sitelerine de uygulanmasını düzenleyen unsuru, vatandaşların icra, ihale, tebligat ve işçi alanlarına ait ilanlara tek merkezden basitçe ulaşabildiği Basın İlan Kurumu İlan Portalı’nda da fiyatsız yayın yapılmasını düzenleyen unsuru, ihalelerin internet haber sitesinde duyurulmasını düzenleyen hususu, internet haber sitelerinin cezai ve türel sorumluluklarıyla ilgili düzenleme ve internet haber siteleri çalışanlarının Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Ortasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kapsamına alınmasını öngören unsuru 1 Ocak 2023’te, başka kararları ise yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.