Gelen son dakika haberine nazaran; Arnavutluk’ta Faruk Fatih Özer’in saklandığı konut basıldı. Özer’i saklayanlar ise gözaltına alındı.
THODEX Kripto Para Borsası operasyonuyla ilgili gözaltına alınan 70 şüpheliden 61’i hür kalıp, 6’sı da isimli denetimle hür bırakılırken, şüphelilerin adliyedeki tabirleri ortaya çıktı. Tabirlerinde dolandırıcılık suçlamalarını kabul etmeyen şüpheliler kendilerinin de mağdur edildiğini belirtti. Öte yandan soruşturma kapsamında dün tutuklamaya sevk edilen ve haklarında İsimli Denetim Kararı verilen 6 kuşkulu ile ilgili olarak soruşturmayı yürüten İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından Sulh Ceza Mahkemesine tutuklamaya yönelik yakalama buyruğu düzenlenmesi istikametinde itiraz yapıldı.
A.M.K. ise savunmasında müşteri hizmetleri danışmanı olarak çalıştığını söyleyerek ‘Ben müşterilerden gelen mailleri değerlendiriyordum. Benim de bu şirkette hesabım vardı. 1500 TL bakiyesi vardı, ben de mağdurum. Son 1 haftadır kullanıcılar dogecoin çekemiyordu, şikayetler geliyordu. Ben kimseyi dolandırmadım.’ formunda konuştu.
Öte yandan Kripto paraların alım-satımına aracılık eden borsalar dünyada da sabıkalı çıktı. Kanada’dan Güney Kore’ye, ABD’den Japonya’ya kadar birçok ülke kripto paraların kısa tarihi boyunca çok sayıda skandala maruz kaldı.
SAHİBİ ÖLDÜ PARALAR GİTTİ
Sabah’tan Barış Ergin’in haberine nazaran; Kanada’da Gerald Cotten’in 2013’te kurduğu Quadriga Fintech Solutions, 2019’a kadar ayakta kaldı. 2016’da şirketteki yöneticiler istifa edince borsa, ofisi ve çalışanı olmayan, dışarıya iş yaptıran bir şirket haline geldi.
2018’de Cotten’in vefatının akabinde ödeme süreçleriyle ilgili sık karşılaşılan problemler nedeniyle piyasa paniğe kapıldı. Cotten, şifreli dizüstü bilgisayarının sabit sürücüsündeki dijital soğuk cüzdanlarda parayı sakladı.
BİTCOİN’LER ÇALINDI İFLAS ETTİ
2010’da Japonya’da kurulan kripto para platformu Mt.Gox, üç yılda Bitcoin süreçlerinin dünyada yüzde 70’inin yapıldığı platform haline geldi.
Nisan 2014’te 850 bin Bitcoin’in çalındığını açıklayan firma bir anda iflas etti. O periyotta kayıp 450 milyon dolardı.
Yapılan incelemeler sonucunda Mt. Gox cüzdanlarından 2011’den bu yana Bitcoin çalındığı anlaşıldı. Çalınan 850 bin Bitcoin’den 200 bini bulunsa da yatırımcıların büyük çoğunluğu paralarını geri alamadı.
YÜKSEK GETİRİ VAADİ
MTI borsası, Bitcoin getirene yüksek getiri vaat etti. İflas etti. Yatırımcının 540 milyon doları gitti.
16 YIL MAHPUS CEZASI ALDI
Güney Kore merkezli CoinUp, müşterilerine 10 hafta içerisinde yüzde 200’e kadar getiri elde edecekleri kelamını veriyordu.
Ödemeleri yeni kullanıcılardan topladığı paralarla yapıyordu. Her ponzi tertibi üzere CoinUp da 2019’da iflas etti. CoinUp kurucusu 16 yıl mahpusa mahkum edilirken, yatırımcıların 384 milyon doları şimdi geri ödenmedi.
PONZİ OYUNU OYNADI
Bitcoin Savings and Trust, Bitcoin’i kendi cüzdanlarına yatıranlara haftalık yüzde 7’ye kadar faiz vaat etti. Bu yolla 2012’de 700 bin Bitcoin topladı.
Ama yatırımcıların Bitcoinler’ini şahsî kullanımı için yönlendirdi. Faizi düşürmeye kalkınca iflas etti, paralar buhar oldu.
PLATFORM KAPANDI YATIRIM GİTTİ
Ponzi nizamını uygulayan Mycoin, 2014’te yatırımcılara “90 Bitcoin yatır kısa müddette yüzde 150 kar sağla” vaadinde bulundu. 2015’te platform kapatıldı, 400 milyon dolar buhar oldu.
Thodex olayı, kripto paranın 12 yıllık kısa tarihinde yaşanan en büyük dolandırıcılık olayları ve ‘saadet zinciri’ şemalarını akla getirdi. BBC Türkçe’nin haberine nazaran; dünyanın en büyük 5 kripto para dolandırıcılık öyküsü:
OneCoin ve kayıplara karışan ‘Kripto kraliçe’
OneCoin, kripto paranın tarihindeki tahminen de en sıradışı dolandırıcılık olayıydı. 2016 yılında Dr. Ruja Ignatova, Bitcoin’e rakip bir kripto para ünitesi geliştirdiğini ilan ettiğinde binlerce kişiyi peşinden sürüklemişti. Kendisine “Kripto Kraliçe” unvanını layık gören 36 yaşındaki iş bayanının sloganı bir epey iddialıydı:
“2 yıl sonra kimse Bitcoin’den bahsetmeyecek bile.”
Ignatova, geliştirdiğini söylediği OneCoin kripto para ünitesinin, “Bitcoin’in sonunu getireceğini” öne sürdüğünde, dünyanın birinci ve günümüzde de en bilinen para ünitesi Bitcoin’in kıymeti birkaç yüz dolara çıkmıştı. Heyecanlı yatırımcılar Kripto Kraliçe’nin “devrim” hayalinin kesimi olmayı umdu. Ağustos 2014 ve Mart 2017 yılları ortasında Pakistan’dan Brezilya’ya, Kanada’dan Norveç’e ve hatta Filistin’e , onlarca ülkeden yaklaşık 4 milyar euro OneCoin’e aktı.
OneCoin büyürken, Ignatova dünyanın farklı yerlerinde görkemli gösteriler yapıp yatırımcı çekiyor, servetinin tadını çıkarıyordu. Bulgaristan’da milyonlarca dolarlık konutlar almış, lüks yatı Davina’da büyük partiler veriyordu. Lakin bu gösterişin ardında biriken meseleler vardı. Yatırımcılar OneCoin’in öbür para ünitelerine çevrilmesine müsaade veren sistemin kurulması daima ertelendikçe kaygılanmaya başladı.
Ekim 2017’de Portekiz’de yapılacak büyük bir aktiflikle tüm dertlere cevap verileceği açıklandı fakat Dr. Ruja ortaya çıkmadı. Telefon ve bildirilere da karşılık vermiyordu. Dr. Ruja milyarlarca euro ile sırra kadem basmıştı. Ortada rastgele bir kripto para ünitesi falan da yoktu. Dr. Ruja’nın yerine geçen ağabeyi Konstantin Ignatov 2019’da ABD’de bir havalimanında gözaltına alındıktan sonra, dolandırıcılık ve kara para aklama dahil kendisine yöneltilen suçlamaları da kabul etti. “Kripto Kraliçe” hala kayıp.
PlusToken
En ünlü kripto “saadet zinciri” öykülerinden bir başkası, başta Çinli ve Koreli yatırımcılar olmak üzere 4 milyondan fazla kişinin parasını çalmakla suçlanan kripto cüzdan PlusToken. 2018’de kurulan PlusToken, Asyalı yatırımcılara %9 ile %18 ortası aylık getiri imkanı sunuyor, toplumsal medyayı aktif kullandığı üzere potansiyel yatırımcı ile yüzyüze görüşmelere de vurgu yaparak fark yaratmaya çalışıyordu. PlusToken reklam ve afişleri de duvarlara asıldıkça, her şeyin yasal olduğu havası verilerek yatırımcıya itimat aşılanıyordu.
2019’da kârlarını platformdan çekmekte zorlanan müşteriler endişelenmeye başladı. Kısa mühlet sonra PlusToken takımının, en büyük para üniteleri Bitcoin, Ethereum ve EOS dahil farklı kripto para ünitelerinden yaklaşık 3 milyar (3 milyar dolardan fazla) ile kayıplara karıştığı anlaşıldı.
Artlarında bir de not bırakmışlardı: “Üzgünüz, kaçtık.”
Bloomberg’in haberine nazaran PlusToken’ın yaratıcısı Chen Bo dahil 14 kişi, 120 bin yuandan (18 bin dolar) 6 milyon yuana (900 bin dolar) kadar para cezası aldılar. 2016’da ortaya çıkan şirketin bir yıl sonra piyasaya sürdüğü ve kısa müddette bedelini artıran Bitconnect, bir periyot en tanınan 10 kripto para ortasındaydı.
Bitconnect aslında kullanıcıların Bitcoin verip Bitconnect aldıkları bir ödünç alma platformuydu. Beincrypto internet sitesine nazaran kullanıcılara ödünç verdikleri Bitconnect sayısına nazaran daha fazla günlük faiz ve getiri sunan sistem, bugün “kripto para kesiminin Çiftlik Bank yapısı” olarak da biliniyor. 2018 yılında Texas Menkul Değerler Şurası, şirketin bir saadet zinciri olduğu söylentilerini doğrulayarak şirketi durdurma istikametinde karar aldı. Karar sonrası Bitconnect fiyatı evvel yüzde 92 düştü sonra da sıfıra indi. Bitconnect’in toplam 2,5 milyar dolardan fazla para topladığı düşünülüyor.
Bitcoin Savings & Trust
ABD’nin birinci kripto para saadet zinciri şemalarından biri sayılan Bitcoin Savings & Trust, 2011 ve 2012 yılları ortasında ortaya çıktığında yatırımcılara haftada yüzde 7 oranında getiri vadetti. “Korsan” lakabıyla bilinen Trendon Shavers’ın başında olduğu şirket Bitcoin sattığını söylüyor, daha fazla likiditeye muhtaçlık duyduğu gerekçesiyle yatırımcıdan Bitcoin satmasını istiyordu.
2013 yılında Bitcoin Savings & Trust’ın saadet zinciri olduğu argümanıyla yakalanan Trendon Shavers yatırımcıları dolandırmakla suçlanarak 18 ay mahpus cezasına çarptırıldı.
Pincoin ve iFan
Çağdaş Tech şirketinin yönettiği iki farklı ICO yani “ilk coin arzı” (Initial Coin Offering) olan Pincoin ve iFan üzerinden yatırımcılara bir ay içinde yüzde 40 çıkar vadediliyordu. Merkezi Vietnam olan Çağdaş Tech, Asya ülkelerinde yüz yüze etkinlikler düzenleyerek yatırımcıyı kendine çekiyordu. Medyada yer alan haberler sonrası Çağdaş Tech’in bir saadet zinciri şeması olduğu savları kuvvetlendi ve şirketin Vietnam’daki ofisi önünde geniş protestolar düzenlendi. Şirket yöneticilerinin yatırımcılardan 660 milyon dolardan fazla para çaldıkları belirtiliyor.
