Selenay YAĞCI
Bu yaz yüzde 40 oranında artan oda fiyatları ve salgınla birlikte mecburî hale gelen tedbirler, yerli turistin tatil tercihini değiştirdi. Otellerden uzaklaşan yerli turistler; çadır, karavan, tekne ve villa kiralama üzere alternatif trendlere odaklandı. Karavan ilanlarına ilgi yüzde 124 artarken, tekne kiralamada oran yüzde 280’i buldu. Villa kiralamalarında ise son iki yılda 12 katlık bir artış yaşanıyor. Rusya, İngiltere ve Almanya kaynak pazarlarından şimdi yeterli haber alamayan oteller ise, mayısta yerli turistten de beklediği ilgiyi göremedi. Erken rezervasyon devrinden eli boş çıkan oteller, son dakika satışlarla haziranda hareketlilik bekliyor. Otellerde herşey dahil konsepti, yerini butiklere bıraktı. Butik otel talebi, 6 kat arttı. Dal temsilcileri, Türkiye’de iç turizmde yıllık ortalama 10-12 milyon düzeylerinde seyreden otel tatili yüklü seyahatlerin, geçen yıl yaklaşık yüzde 30 daraldığına dikkat çekti. Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB), hibe ve teşvik takviyesi önerisi ile bu yıl daha fazla turistin tatile çıkabileceğini belirtiyor.
Karavan ve çadır talebi artıyor
Sahibinden.com’un datalarına nazaran, yılın birinci 4 ayındaki karavan ilan sayısı geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 124 arttı. Trendyol’da da ise çadır satışları yüzde 81 yükseldi. Güney Ege Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği Lideri ve Türkiye Otelciler Federasyonu Lider Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu, otellerde Ukrayna dışında pek turist olmadığını, dolulukların yüzde 10-15’lerde kaldığını belirterek, iç turizmde ise büyük otellerde ileriye dönük rezervasyonların yok denecek kadar az olduğunu, fakat 15 Haziran’dan sonra iç pazarın biraz daha hareketlenmesini umduklarını kaydetti.
‘Son dakikacılar’ın oranı yüzde 35-40’lara varacak
Setur Yurtiçi Operasyon Müdürü Serhat Günay, geçen yıllarda tüketicinin yüzde 45’inin erken rezervasyonu tercih ettiğini söyleyerek, “Yüzde 25’i tatil planları için dönemin başlamasına yakın, geri kalanı ise tatillerinin 2-3 hafta öncesinde rezervasyonlarını yaptırıyordu. Bu yaz döneminde son dakikacıların oranı yüzde 35-40’lara varacak. Yeni dinamiklere süratlice karşılık verdik. Bu alternatiflerle şu anda geçen yılın yüzde 100 üzerinde satış yapıyoruz. Butik oteller, mavi cinsler ve butik kültür tipleri, tercihte birinci sıralarda” dedi. Yerli turistin, erken rezervasyonda evvelki yıllarda olduğundan çok daha az satın alma yaptığını söz eden Tatil Sepeti Genel Müdürü Koray Küçükyılmaz, “Son dakika satışlarının daha ağır geçmesini bekliyoruz. Bir hareketlilik başladı. Haziranda otellerde yüklü olarak yerli turistleri göreceğiz. Daha âlâ bir yaz periyodu bekleniyor; ancak 2019 sayılarının geçilemeyeceğini öngörüyoruz. Bilhassa Antalya, Bodrum, Çeşme, Kuşadası, Fethiye üzere destinasyonlar ilgi görmeye devam edecek. Villa kiralama, karavan, çadır, yayla tatili üzere seçeneklere ve küçük butik otellere bu yıl da talep artarak devam edecek” diye konuştu.
Geçen yıl açılmayan oteller, bu yaz açılacak
Yaz dönemi için erken rezervasyon periyodunda uygun bir satış grafikleri olduğunu ancak hadise sayıları artınca sayıların düştüğünü lisana getiren Jolly İdare Şurası Lideri Mete Vardar, “Biz bir günde bin satış beklerken bir günde 3 bin 200 satış gerçekleştirdik. Şu an beklediğimizin üzerinde satıyoruz. Hazirandan sonra olay artmaz ve kısıtlama olmazsa yüzyılın en ağır talepli yılını yaşarız. Geçen yıl açmayan oteller, bu yıl açacak. Biz de iç pazarda dönemi uzatmaya çalışıyoruz. Otelleri yalnızca yerli turistlerle doldurmak mümkün değil. Erken rezervasyon 7 Haziran’da bitince, fiyatlar yüzde 40 artacak” dedi. Mayısta, bu yaz dönemine beklenilen ilginin oluşmadığını söyleyen Neredekal.com Genel Müdür Yardımcısı Özkan Baş da, şunları anlattı: “Haziranla birlikte ağır bir hareketlilik bekliyoruz. Kısıtlamalar ve tam kapanma tesiri ile rezervasyon kararları son ana bırakıldı. Site içi aramaların çok büyük bir kısmı yakın tarihli aramalar, Haziran giriş – çıkışlı hacim çok yüksek. Geçen yıl popülerliği artan glamping, karavan, villa kiralama üzere trendlere ilgi devam ediyor. Yerli turistin ilgisi butik otelde ağırlaşacak. Bu yıl üye tesislerimizin yüzde 95’i dönemde açık olacağını belirtti. Oda fiyatlarında haziran ve temmuz aylarını baz alırsak, geçen yıla nazaran ortalama yüzde 40 artış var. Alaçatı, Marmaris, Olimpos, Datça, Ayvalık ve Bozcaada öne çıkan destinasyonların başında geliyor.”
Bilet satışında temmuz önde
Bilet satışlarında mart ve mayıs devrinde geçen yıla nazaran 8 kat artış olduğunu belirten Wingie Enuygun Group CEO’su Çağlar Erol, en çok satışın beklenenin bilakis İstanbul-Trabzon biletlerinde yaşandığını, Antalya’nın ise ikinci sırada olduğunu kaydederek, “Kurban Bayramı’nın hafta içi olmasıyla 16 gün tatil imkanı ile talepler, temmuzun ikinci yarısına ağırlaşıyor. Geçen yaz çok revaçta olan çadır ve karavan trendi devam ediyor. Her şey dahil otellere olan talep, geçen yıl yerini butik otellere bırakmaya başlamıştı. Bu yıl geçen yıla kıyasla 6 kat fazla butik otel aranıyor. En çok arananlar bungalovlar, odasında havuz olan oteller” diye konuştu.
Yerli turist tekneyi sevdi
Viravira.co CEO’su Baran Yıldırım, şu ana kadar yapılan rezervasyonların büyük kısmının yerli turistlerden geldiğini belirterek, “Geçmişte yat turizminde talebin yüzde 60-70’i yurtdışından geliyordu. Bu dönem ise yurtiçi talep daha fazla. Haziran, temmuz ve ağustos ayları için birçok tekne doldu. Bölüm, pandemi nedeniyle tatilini 2021’e öteleyen konukların tesiriyle yüzde 15-20’lik bir dolulukla yıla başladı, şu an doluluk yüzde 60’ları aştı. Bayram haftasının doluluğu ise yüzde 90. Yüksek dönemde yüzde 100’e yakın kapasite bekliyoruz. Yılın birinci 5 ayında geçen yıla nazaran rezervasyon sayısı yüzde 280, süreç hacimleri ise yüzde 490 arttı” diye konuştu.
Villalarda doluluk yüzde 70’i aştı
Villaların yaz dönemi doluluğunun yüzde 70’i aştığını kaydeden Tatildekirala.com CEO’su Ruşen Mat, “Son dakikacı turistle bu yılın da yüzde 90’ın üzerinde bir dolulukla kapanmasını bekliyoruz. Temmuz ve ağustos için villa ve teknelerde yer bulmak güçleşti. Villaların neredeyse tamamı yerli turist ile dolmaya başladı. Bu alışkanlık devam edecek. Arzın artmasıyla her segmentten konuklara hizmet sağlayabilir hale geldik. Bu, pazarın büyümesinin ana faktörlerinden biri” dedi. Mat’ın verdiği bilgilere nazaran geçen yıl villa kiralama pazarı yüzde 235 büyüyerek, 1.6 milyar TL’lik ciroya ulaştı. Bu yıl ortalama sepet meblağlarının yüzde 50’nin üzerinde artmasıyla bu hacmin 3 milyar TL’ye çıkması bekleniyor. Evvelki yıllarda 6 bin civarı villa kiralama hedefiyle pazarda yer alırken, bu yıl sayı 3,5 katına çıkarak 20 bini aştı. Villa kiralama kesiminde iki yılda 12 kata ulaşan talep oluştu. NG Kütahya Seramik İdare Heyeti Lideri Erkan Güral ise, NG Phaselis Bay Otel’de villaların yüzde 85’inin haziran, temmuz, ağustosta şimdiden dolduğunu belirtti.
Yurtiçi rezervasyonlar için teşvik uygulaması önerisi
TÜRSAB Lideri Firuz Bağlıkaya, yurtiçi turizm pazarının yine hareketlendirilmesinin büyük kıymet arz ettiğini kaydederek, “Devletimiz, seyahat acenteleri üzerinden gerçekleştirilecek yurtiçi rezervasyonlar için geçen yıl İtalya ve Rusya’nın uyguladığına misal hibe, teşvik uygulamaları yapabilir. Turizm, 50’den fazla dalı harekete geçiren lokomotif niteliğindeki bir dal. Halkımız çok bunalmış durumda, tatil yapmak istiyor. Sağlanacak teşvik ve dayanaklarla iç pazarda değerli bir hareket oluşturulabilir ve yaz periyodunda ağır bir dönem geçirebiliriz” dedi.
Haftalık 5 bine de 12 bin TL’ye de villa var
Özel havuzlu, geniş bahçeli ve çocuklar için oyun odasına sahip olan villalara ilgi arttı. Villalar, ekseriyetle 7 gecelik devirler halinde kiralanıyor. En çok tercih edilen 5 bölgenin özel havuzlu 2-3 odalı villalarının ortalama haftalık fiyatları ve evvelki yıla nazaran artış oranları aşağıdaki üzere;
Fethiye: 12.000 TL (%40)
Kalkan: 11.000 TL (%60)
Bodrum: 18.000 TL (%80)
Belek: 9.000 TL (%40)
Didim: 5.500 TL (%40)
Kişi başı haftalık 2 bin 500 TL’ye yelkenli tekne
Yüksek dönemde kişi başı haftalık 2.500 TL’den başlayan fiyatlarla bir yelkenli tekne kiralayabilirsiniz. Gulet tipi tekneler ise kişi başı haftalık 3.500 TL’den başlıyor.
Tekneciler Göcek’i seviyor
Bu dönem en çok tercih edilen rotalar yüzde 30 ile Göcek, yüzde 18 ile Fethiye ve yüzde 16 ile Bozburun. Bilhassa Bozburun, iç pazara hitap eden makul fiyatlı gulet portföyü ile son yıllarda tanınan hale geldi.
En çok tercih edilen tekne: Gulet
En çok tercih edilen tekne tipi ise yüzde 65 ile gulet. Guleti yüzde 20 ile yelkenli, yüzde 8’le katamaran ve yüzde 7 ile motoryat takip ediyor. Son devirde katamaran sınıfı teknelere olan ilgide de önemli bir artış var.
