Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, bayanların iş gücüne iştirak oranının yüzde 34,9 düzeyine yükseldiğini belirterek, “Ülkemizdeki 973 ilçemizin her birine taşıyarak 2023 yılında 1000 marka kooperatifimizi 1 milyar doları aşan ihracat yapabilen bir pozisyona getirmeyi hedefliyoruz.” dedi.
Nebati, Adana Valisi Vali Süleyman Elban’ı ziyaretinin akabinde bir otelde düzenlenen “Halkbank Üretin Bayanlar Buluşması”na katıldı.
Burada konuşan Nebati, ülke için ürettikleriyle kendisine, ailesine, ülkesine ve kalkınma sürecine büyük katkılar sağlayan bayan girişimcilerle bir ortaya gelmekten duyduğu memnuniyeti lisana getirdi.
Ellerinin değdiği her yeri güzelleştiren, girdikleri tüm çabalardan alınlarının akıyla çıkan, bilimden sanata, siyasetten spora kadar her alanda muvaffakiyetle yer alan bayanları selamlayan Nebati, kendilerini bugün bir ortaya getiren, üretken insanlara her daim dayanak veren ve “üreten bayanın bankası” olma misyonuyla hareket eden Halkbankın yönetici ve çalışanlarına da teşekkür etti.
Nebati, son 20 yıldır Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde uyguladıkları dönüşüm ataklarıyla demokratik standartların geliştirilmesi ve kalkınmanın hızlandırılması üzere hususlarda kıymetli uzaklıklar katettikleri söyledi.
Bir yandan sanayi, ulaşım ve sıhhat altyapısını geliştirdiklerini lisana getiren Nebati, öbür taraftan da eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması, ihracatın çeşitlendirilerek artırılması ve istihdam piyasasının uygunlaştırılması istikametinde kayda paha gelişmeler sağladıklarını belirtti.
Kadınların ekonomik hayata iştirak bakımından erkeklere kıyasla hudutlu kaldıklarının görüldüğünü aktaran Nebati, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Oysa bizim kadim medeniyetimizde bayanlar da üretim ve ticarette kıymetli bir yere sahip olmuşlardır. Bunun en hoş örneği Peygamber Efendimizin eşi Hazreti Hatice’nin ticaretle uğraşmasıdır. Bizler, bayanlarımızın toplumsal ve ekonomik hayata katkı ve iştiraklerine sahiden ehemmiyet veriyor, bunu daha ileriye taşımak için ağır bir çaba sarf ediyoruz. Fakat elbette bayanı, toplumsal, kültürel, fıtri bütün bağlarından kopararak salt ekonomik bir özne olarak da muhakkak görmüyoruz. Bayanlarımızın annelik yaparken gösterdiği muazzam özveri ve aile hayatı içindeki üretken pozisyonu, asla küçümsenemez, değersizleştirilemez. Öte yandan, dünyanın 10 büyük iktisadından biri olma amacımızın gerçekleşmesi yolunda, bayanlarımızın ekonomimize giderek artan oranda katkılar sunmaya devam edeceklerine gönülden inanıyorum.”
“Yükseköğretim mezunu bayanlarımızın iş gücüne iştirak oranı yüzde 70’ler seviyesinde”
Nebati, çalışma hayatına katılmak isteyip de çeşitli sebeplerle iştirak sağlayamayan bayanların önündeki pürüzleri kaldırmanın en değerli misyonlarından biri olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:
“İktidara geldiğimizde yüzde 27,9 düzeyinde olan bayanların iş gücüne iştirak oranı bugün yüzde 34,9 düzeyine yükselmiş durumda lakin bu sayıları elbette kâfi bulmuyoruz. İş gücüne iştirak oranının, eğitim seviyesiyle yakından bağlantılı olduğunu da görüyoruz, farkındayız. Gerçekten yükseköğretim mezunu bayanlarımızın iş gücüne iştirak oranı yüzde 70’ler düzeyinde. Hasebiyle, bayanların iş gücüne iştirakini artırma maksadımız çerçevesinde odak noktamız eğitime çok değerli bir yer veriyoruz. Bu yüzden de kız çocuklarımızın eğitimine çok özel değer atfediyoruz. 2002-2003 devrinde yüzde 91,9 olan kız çocuklarımızın ilköğretimdeki brüt okullaşma oranını bugün yüzde 97’ye yükselttik. Yüksek tahsile erişimi kolaylaştırmak gayesiyle üniversitelerimizin sayısını 200’ün üzerine çıkardık. Çok şükür bugünün Türkiye’sinde artık her vilayetimizde üniversite, her üniversitemizde kız öğrencilerimiz, üniversite hayatına, akademi dünyasına çok değerli katkılar sağlıyorlar.”
Bakan Nebati, iş gücü piyasasında daha etkin rol almalarını sağlamak maksadıyla bayanlara müspet ayrımcılık uyguladıklarını, bunu artırarak devam ettiklerini lisana getirdi.
“Kadınlarımızın önündeki mahzuru kaldıracağız”
Halkbank Genel Müdürü Osman Arslan’a teşekkür eden Nebati, “Halkbank daha da koşacak, yol açacak, sizin önünüzdeki tüm manileri kaldıracak. Mani varsa, bizi çağıracak bayanlarımızın önünde mahzur olanın pürüzünü kaldıracağız. Baktık gücümüz yetmiyor, ardımızda Recep Tayyip Erdoğan üzere bir önderimiz var, hiç merak etmeyin. Müspet ayrımcılık devam. Bayanlar başımızın tacı, gönlümüzün ilacı. Üretecekler, ticaret yapacaklar, kazanacaklar, vergi ödeyecekler, biz onlarsız yapamayız. Daima bir arada sizlerle seyahat çok daha güzel oluyor.” tabirlerini kullandı.
Nebati, bayan istihdamının teşvik edilmesi hedefiyle 18 yaş ve üzeri bayanları istihdam eden patronlara 24 ila 54 ay mühletince SGK takviyesi sağladıklarını hatırlatarak, KGF Yatırım Dayanak Paketi hakkında bilgi verdi.
Halkbankın sunduğu Bayan Teşebbüsçü Kredisi, Bayan Girişimcilere Sıfır Faizli Esnaf Kredisi ve Bayan Kooperatifleri Dayanak Paketi uygulamalarıyla bayanları desteklediğini belirten Nebati, şunları aktardı:
“Dayanışmanın, yardımlaşmanın, birlikte üretmenin sağladığı özgüvene, güce ve birliktelik ruhuna inanıyoruz. Dayanışma ve iş birliğini, sırf kar gayesi güden, duygusuz bir makinenin birbirini döndüren çarkları olarak değil, his yüklü, capcanlı bir organik yapının azimle, istekle, aziz bir ruhla birbiri için çalışan ögeleri olarak tanımlıyoruz. Türkiye’de hepimizin birebir gemide olduğunu da unutmuyoruz. Süratimiz, gücümüz, üretimimiz, hayallerimiz ortak. Biz bir bütünüz. Bu yüzden, toplumun tüm ögelerini dayanışma çerçevesinde yaşayan bir organizma olarak düşünmek, ona nazaran hareket etmek durumundayız. Bunu birlikte başaracağız. İşte bu organik ve yaşayan bütünün en bedelli modüllerinden biri de bayan kooperatifleridir.”
“İşler, çarklar dönüyor. Bu çarklara bayan eli değdikçe bereketleniyor”
Türkiye’de toplam 1030 bayan kooperatifi bulunduğunu lisana getiren Nebati, bunların 809’unun faaliyette olduğunun bilgisini verdi.
Nebati, bir yandan etkin bayan kooperatif sayısını artırırken bir yandan da niteliği geliştirmeyi hedeflediklerini vurgulayarak, şunları söz etti:
“Birbirini tekrarlayan, üretim ve pazarlama mevzularında yeterliliği olmayan kooperatifler yerine, lokal eserlerini ve imkanlarını yeterli tanıyan temsil kapasitesi yüksek, üretim ve pazarlama ağları kuvvetli bayan kooperatiflerine gereksinimimiz var. İşte bu gayeyle çıktığımız yolda Halkbank bir yandan yeni kurulan kooperatiflere finansman takviyesi sağlarken, mevcut kooperatiflere de en uygun faiz oranıyla kredi imkanı sağlıyor. Ayrıyeten, kooperatiflerimizin gelişmesi gayesiyle gereksinimleri olan eğitimler düzenleniyor ve eserlerini tanıtıp satabilmeleri için iş ağlarını geliştirmek üzere çeşitli dayanaklar sağlanıyor. Tüm bu eforun maksadı, öncelikle 81 vilayette 81 Marka Kooperatifini çıkarmaktır.”
Kooperatiflerin, Türkiye’nin ulusal ve organik iş birliği ağının çok değerli bir modülünü oluşturmakla kalmadığını, birebir vakitte ihracatçı olma özellikleri sayesinde ülke ihracatına da direkt katkı sağlama konusunda büyük bir potansiyel barındırdığını anlatan Nebati, şunları kaydetti:
“Ülkemizdeki 973 ilçemizin her birine taşıyarak 2023 yılında 1000 marka kooperatifimizi 1 milyar doları aşan ihracat yapabilen bir pozisyona getirmeyi hedefliyoruz. Ulaşılması güç olmayan, altyapısı hazır, üzerinde ilerlemeye başladığımız bir yol. İnşallah bu amacımızı yakalayıp vakitle çok daha da üzerine çıkacağız. Bizim gayelerimiz yapılabilecek, yakalanabilecek gayeler. 2023 vizyon gayemiz vardı, geliyor mu? İnşallah 300 milyar dolarla yakalayacağız seneye. Sonra 2023’te 2053’ün kapısını açacağız. Türkiye ihracatla üretimle imalatla büyüyor istihdam yaratıyor. İşler, çarklar dönüyor. Bu çarklara bayan eli değdikçe bereketleniyor. Allah bereketinizi daim kılsın.”
Nebati, yeni devirde global fırsatlardan en düzgün halde yararlanmak emeliyle kurgulanan “Türkiye İktisat Modeli”ni başarılı formda uygulamaya devam ettiklerini söyledi.
Modelin odağına ihracat, üretim, istihdam ve yatırımları artırmanın, cari dengeyi kalıcı olarak tesis etmenin alındığını vurgulayan Nebati, şöyle konuştu:
“Bu sayede makroekonomik ve finansal istikrarı güçlendirerek global kıymet zincirlerinde yükselmeyi hedefliyoruz. Uygulamaya aldığımız Kur Muhafazalı TL Mevduat ve Katılma Hesabı (KKM) ile YUVAM Hesabı üzere destekleyici alternatif enstrümanlarla finansal istikrarı sağlamlaştırdık. 2021 Aralık ayında devreye aldığımız bu yolla, döviz tevdiat hesaplarının toplam mevduat içindeki hissesi 10 puanın üzerinde azalmış, mevduatın vadesi ise iki katına çıkmıştır. KKM ayrıyeten döviz kuru istikrarına da katkı sağlamıştır. Bununla birlikte, kamuoyundaki kimi spekülatif tartışmaların bilakis bütçeye oluşturduğu maliyet de sonlu kalmıştır. Hakikaten bütçeden mart ayında 11,7 milyar lira, nisan ayında 4,6 milyar lira ve mayıs ayında 4,8 milyar lira olmak üzere toplam 21,1 milyar lira meblağında ödeme gerçekleşmiştir. Ayrıyeten, KKM uygulamasının bütçeye mümkün maliyeti Bakanlığımız tarafından farklı senaryolar dahilinde yakinen takip ediliyor.”
Çeşitli mecralarda gündeme getirilen “şişirilmiş” birtakım sayıların gerçeği yansıtmadığını söz eden Nebati, şunları aktardı:
“Bu maliyetleri yayınlıyoruz, yayınlamaya devam edeceğiz. O denli baştan atmakla olmuyor. Maliyetlerimiz belirli. İhracatçı şirketlerimizle sanayi şirketlerimiz için kurumlar vergisini 1 puan indirerek memleketler arası rekabetçilik seviyesini artırıyoruz. Kredilerdeki selektif yaklaşımımızla, yatırımları desteklemeye yönelik kredileri önceliklendiriyoruz. Bu çerçevede 60 milyar lira meblağında Hazine dayanaklı KGF paketlerini uygulamaya aldık. Artık bu paket tamamlandıktan sonra yeni paketleri de devreye alma vakti geliyor. Misal halde ihracatçılara ve turizm bölümünde faaliyet gösteren girişimcilere uzun vadeli finansman sağlamak üzere 150 milyar liralık bir imkanı da hayata geçirdik. Bu adımlara ek olarak, tüketici kredilerinde yüzde 5 olarak uygulanan BSMV oranını yüzde 10’a çıkartarak kredilerin üretime yönlendirilmesini, selektif kredi siyasetimizi daha da pekiştirerek ilerliyoruz. Bu adımın, birebir vakitte enflasyonla gayret sürecine de katkı sunacağını düşünüyoruz.”
“GES’e talepler çok güzel geliyor”
Bakan Nebati, vatandaşların gelirlerine kıyasla çok borçlanmasının önüne geçmek ve kredi piyasasındaki ısınmanın makro istikrarları olumsuz etkilemesini önlemek emeliyle tüketici kredilerine yönelik makroihtiyati siyaset çerçevesini sıkılaştırdıklarını anlatarak, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Tüketici kredilerinde dar gelirli vatandaşlarımıza yönelik müspet ayrımcılık anlayışıyla hareket ediyoruz. Hakikaten 50 bin liraya kadar olan kredilerde vade müddetlerini azaltmadık. Önümüzdeki periyotta de mali disiplinden vazgeçmeden makroekonomik ve finansal istikrarı gözeterek vatandaşlarımızı desteklemeye devam edeceğiz. Tasarruflarını ulusal paramız olan Türk lirasında kıymetlendirmek isteyen vatandaşlarımıza yeni birtakım enstrümanlar da hazırladık ve ilan ettik. Bu kapsamda, tasarladığımız GES’i ferdî yatırımcılarımıza sunuyoruz. Kişisel yatırımcılarımız bundan faydalanabilir. Buna yönelik talepleri 15 Haziran’dan itibaren almaya başladık ve 22 Haziran’a kadar talep toplama süreci devam edecek. Şu anda da talepler çok yeterli geliyor.”
GES’lerin getirisinin yıllık asgarî yüzde 23,04 olacağını ve kupon getirilerin vatandaşlara 3 ayda bir ödeneceğini anımsatan Nebati, “Bütçeye aktarılan hasılat hisselerine nazaran, merkeze alınmış olan Devlet Hava Meydanları İşletmeleri ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünden bu gelirin getiri ölçüsü artma potansiyeli de yüksek olma imkanı sağlayacaktır.” dedi.
Nebati, ülkede sermaye piyasalarının gelişimi için sürdürdükleri çalışmalarla ilgili de bilgi verdi.
“Tüm fırsatları pahalandırmak isteyen bir Türkiye’miz var”
Bakan Nebati, Türkiye’nin basiretli, ferasetli ve azimli insanların ülkesi olduğunu vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Bu ülke, hiçbir zorluk karşısında asla pes etmeyen insanların ülkesidir. Biz pes eder miyiz? Etmeyiz, bu ülke etmez, etmeyecek. Bugün tüm dünyada yaşanan bir dönüşüm süreci kelam konusu. Globalleşme karşısında bölgeselleşme eğilimlerinin arttığı bir periyottan geçiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı’mızın güçlü liderliğiyle üretim iktisadı olma yolunda kararlı adımlar atan, yeni periyotta oluşan tüm fırsatları kıymetlendirmek isteyen bir Türkiye’miz var. Elbette hiçbir değişim ve dönüşüm süreci kolay olmaz. Bunu en yeterli anlayacak şahısların bayanlarımız olduğuna eminim. Bir manada ülkemizin ‘doğum sancıları’ diyebileceğimiz bu değişim süreci, ülkemiz ve insanımız için daha müreffeh, daha hoş yarınlara hamiledir. Türkiye, mevcut potansiyelini, kararlılıkla uyguladığımız siyasetler sayesinde günbegün hayata geçirerek global sahnedeki aktifliğini artırma yolunda ilerlemeye devam ediyor.”
Gençlere daha müreffeh bir ülke bırakabilmek, Türkiye’yi global arenada hak ettiği yere getirebilmek için gayret verdiklerini vurgulayan Nebati, şunları kaydetti:
“Bu süreçte bize çelme takmak isteyen, önümüze duvar örmek isteyen, inancımızı sorgulatarak bizi bu yoldan çevirmek isteyenler olacaktır, bekliyoruz, hiç bitmeyecek. Lakin unutmayalım ki biz, geçen yüzyılın başında, Ulusal Gayret sürecinde, kadınıyla, erkeğiyle, genci, yaşlısıyla topyekun seferber olmayı bilmiş, vatanını daima birlikte savunarak zafere ulaşmış bir milletin torunlarıyız. O denli, esen her rüzgarla savrulacak kuru bir yaprak katiyetle değiliz. Artık, bu global dönüşüm sürecinde de misal bir anlayışla kadınıyla erkeğiyle sanayicisi, çiftçisi, esnafı, fiyatlı çalışanıyla el ele verdiğimizde Türkiye’nin aşamayacağı hiçbir zahmet asla kelam konusu olamaz.”
“Ülkemizin yarınları için üreten kim varsa onun yanında olacağız”
Nebati, artık çok sayıda mega altyapı projesini tamamlamış, dünyanın çabucak her köşesine yaptığı ihracatını daima artıran, insansız hava araçları, elektrikli araba ve hatta jet motorları dahil yüksek teknolojili üretime yönelmiş özgüvenli bir Türkiye olduğunu anlatarak, “Bunların tamamı 20 sene önce yalnızca hoş birer hayalden ibaretti. 20 yıl öncesinin bir genci olarak söylüyorum, bu hayalleri bize kurdurmuyorlardı. Bugün, tüm bunlar bizim somut kazanımlarımızdır.” dedi.
Türkiye’nin iktisat seferberliğinde bayanların ve bayan girişimcilerin çok kıymetli bir rol oynayacağını belirten Nebati, şunları söyledi:
“Kalbimle söylüyorum, kalbim dilime vuruyor. Sizsiz olmuyor, daima bir arada yürüyeceğiz. Bizler, ülkemizin yarınları için üreten, ihracat yapan, istihdamı artıran, ülkemiz için taş taş üstüne koyan her kim varsa onun yanında olmaya ve gereken tüm dayanağı vermeye devam edeceğiz. Bayanlarımızın her alanda, meskeninde, iş yerinde, toplumsal hayatta daha fazla kelam sahibi olmaları için önlerini açmayı da aralıksız sürdüreceğiz. Mefkurelerine ulaşan, memnun bir toplum inşa etme yolunda bayanlarımızın ülkemize, ekonomimize ve insanımıza sunacağı daha birçok katkının olacağından hiçbir kuşku duymuyorum. Her zorlukla birlikte bir kolaylığın olduğuna inanarak, yolumuzu bilerek, azimle ilerlemeye devam edeceğiz. Bayanlar optimisttir, optimistlik rahmanidir, karamsarlık şeytanidir. Daima vesvese verir. Vesveseleri bir tarafa atıyoruz, yolumuza bayanlarla devam ediyoruz. Bugün, emeğiyle çabasıyla var olan, hayalleri için çaba veren, yüreği ülkemiz, evlatlarımız için çarpan tüm bayanlarımızı tebrik ediyor, önlerinde hürmetle eğiliyorum.”
Konuşmaların akabinde Bakan Nebati ve Halkbank Genel Müdürü Osman Arslan, Adana, Antalya, Osmaniye, Burdur, Hatay, Isparta, Mersin ve Kahramanmaraş’ta başarılı genç bayan girişimcilere temsili “Halkbank Kredi Belgesi” verdi.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati daha sonra bu vilayetlerden seçilen kooperatiflerin “Türkiye’nin Marka Kooperatifleri” ismi altında sergiledikleri eserlerin bulunduğu stantları gezdi.