Mehmet KAYA ANKARA
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından bölgesel teşviklerin temel işletme göstergelerine tesirine yönelik Escort Kartal yapılan bir çalışmada istihdam katma kıymet ve yatırımlarda ek artışlar sağlandığı belirlendi Buna karşılık mali olarak bir kıymetlendirme yapıldığında teşvikin mali karşılığıyla yapılan yatırımın neredeyse eşit olması dikkat çekti
Bölgesel Kartal Escort teşvikin uygulanmaya başlandığı 2012 ile 2020 ortası firma dataları alınarak yapılan Bakanlık çalışmasında farkların farkı sistemiyle teşvik uygulanmadığı bir durumda genel eğilime bağlı olarak işletmelerin ulaşacağı pahalar ile teşvik kullanmış Kartal Escort Bayan firmaların geldikleri durumun ortasındaki fark değerlendirildi Buna nazaran teşviklerin istihdamı yüzde 54 8 oranında artırdığı bulundu Yatırımlara bakıldığında ise teşviklerin yatırımlarda yüzde 71 2 oranında bir artış sağladığı belirlendi Bir öteki gösterge olan katma kıymette ise teşvik alan firmaların katma bedelinde yüzde 70 oranında artış sağlandı
İstihdama katkı veriyor
Teşviklerin firmalara direkt tesirleri yanında oluşan iklim nedeniyle dolaylı istihdam yatırım ve katma bedel tesiri de ölçüldü Buna nazaran teşvik alan teşebbüse satış yapan firmalarda yüzde 8 8 bu firmalardan satın alma yapan firmalarda yüzde 10 1 oranında istihdam arttı Teşvik alan firmadan alım yapan firmalarda yatırımlara tesiri yüzde 3 oranında yatırım artışı oldu Katma kıymet artışında ise teşvik alan firmalara satış yapan firmaların katma bedelinde yüzde 8 6 bu firmalardan alım yapan firmaların katma kıymetlerinde ise yüzde 6 3 oranında artış gözlendi
Değerlendirmede teşviklerin direkt ve dolaylı tesirlerinin mali olarak kıyaslaması da yapıldı Teşvik alan firmanın yatırım fiyatlarının muhasebe karşılığı olarak hesaplanmasında alınan teşvik ile yapılan yatırımın neredeyse bire bir olması dikkat çekti Bir öbür deyişle teşvik alan firmalar elde ettikleri mali yarar kadar yatırım yaptılar Çalışmada Gerçekleşen istihdam dikkate alındığında 1 ek istihdamın teşvik maliyetinin yaklaşık 85 bin 700 TL olduğu hesaplanmıştır Ortalamada yatırım dayanak taahhüdü açısından her 0 99 TL teşvikin 1 TL ek yatırıma sebep olduğu tespit edilmiştir Muhasebe hesabıyla yaklaşık 9 kuruşluk vergi teşvikinin 1 TL katma kıymet artışına sebep olduğu görülmüştür denildi
Bu ortada temel ögeler dışında bölgesel teşviklerin firmalara tesiri kimi başka alanlarda da ölçüldü Buna nazaran firma satışları ihracatçı olma durumu ve fiziki sermayeye bakıldığında teşvik kullanan firmalar öbür firmalara kıyasla daha ileri sonuçlara ulaştı
