TCMB, resmi sitesinde yabancı para yükümlülükler için Türk lirası cinsinden menkul değer tesisi ve mecburî karşılıklar hakkında basın duyurusu paylaştı.
Duyuruda, geçen ayki Para Siyaseti Konseyi metninde kıymetlendirme süreçleri tamamlanan teminat ve likidite adımlarının devreye alınacağının kamuoyu ile paylaşıldığı hatırlatıldı.
Duyuruda, şunlar kaydedildi:
“24 Haziran’da devreye alınacak olan teminat havuzunda Türk lirası sabit değerlerin tartısını arttıran uygulamayı tamamlayıcı nitelikte bir uygulama olarak bankalar, yabancı para cinsinden mevduat/katılım fonlarına karşılık ek olarak Türk lirası cinsinden uzun vadeli sabit faizli menkul değer tesis edeceklerdir. Bu uygulama ile liralaşma stratejisi kapsamında para siyasetinin aktifliğinin arttırılması amaçlanmaktadır. Birinci tesis 29 Temmuz tarihinde gerçekleşecektir. Finansal istikrarın desteklenmesi maksadıyla 23 Nisan 2022 tarihli basın duyurusuyla paylaşılan Türk lirası cinsinden ticari nitelikteki nakdi kredilere yüzde 10 seviyesinde uygulanan mecburî karşılık oranı yüzde 20’ye yükseltilmiş olup, tesisi 8 Temmuz’da gerçekleşecektir.”
Öte yandan bugünkü Resmi Gazete’de “Yabancı Para Yükümlülükler İçin Türk Lirası Cinsinden Menkul Değer Tesisi Hakkında Tebliğ” de yayımlandı.
Tebliğde menkul değer tesisine tabi yükümlülük fiyatının hesaplanması, menkul değer tesis oranı, müddeti, yaptırım uygulanması ve istisnai haller üzere ayrıntılar yer aldı.
Buna nazaran, hesaplanan yükümlülük meblağı için menkul değer tesis oranı yüzde 3 olarak belirlendi. Ayrıyeten Merkez Bankasınca belirlenen metot ve asıllara nazaran bankalarca hesaplanacak gerçek ve hukukî kişi yabancı para mevduat/katılım fonundan vadeli Türk lirası mevduat/katılma hesabına dönüşüm oranına nazaran ek olarak menkul değer tesis edilecek. Ek edilecek menkul değer tesis oranı gerçek ve hukukî kişi dönüşüm oranı başka ayrı olmak üzere yüzde 5’in altında kalan bankalar için 7 puan, yüzde 5-10 ortasında olan bankalar için 2 puan olacak.
Bankalarca; menkul değerlerin müddetinde tesis edilmemesi yahut eksik tesis edilmesi, yapılacak incelemeler sonucu tesis edilecek menkul değerlerin eksik hesaplandığının tespit edilmesi hallerinde, eksik tesis edilen menkul değerlerin 3 katı meblağında ABD doları cinsinden mevduat, Merkez Bankası nezdinde açılan bloke hesaplarda menkul değerlerin eksik tesis edildiği mühletler dikkate alınarak faizsiz olarak tutulacak.
Faizsiz mevduat tutulmaması halinde eksik tesis edilen meblağlara tesis müddeti temel alınarak cezai faiz uygulanacak. Cezai faiz oranı, tesis periyodunun birinci günü Merkez Bankasının ilan ettiği en yüksek gecelik borç verme faiz oranının 1,50 katsayısıyla çarpımı sonucu hesaplanan oran olacak. Bildiri, 24 Haziran’da yürürlüğe girecek.
