Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) mesken sahipliğinde gerçekleştirilecek Amerika Zirvesi’ne Meksika Devlet Lideri Andres Manuel Lopez Obrador, Küba, Venezuela ve Nikaragua’nın davet edilmemesinden ötürü katılmayacağını açıkladı.
ABD ile Latin Amerika ülkeleri ortasında yeni bir periyodu başlatması maksadıyla gerçekleştirilen tepe hakkında konuşan Meksika başkanı, “Zirveye gitmeyeceğim, zira Latin Amerika’nın tüm devletleri çağrılmadı. Asırlardır empoze edilen dışlama siyasetinin değişmesi gerekliliğine inanıyorum” dedi.
Üç ülkenin doruğa katılmayacağını teyit eden ABD’li yetkililer ise bu duruma sebep olarak “insan hakları ve demokrasi” alanlarında bu ülkelerin kaideleri yerine getirmemesini gösteriyor.
Meksika devlet liderinin aldığı kararı memnuniyetle karşılayan Küba’da ise Havana idaresi ABD’nin kararını “demokrasi dışı ve keyfi” olarak nitelendirdi.
MEKSİKA’NIN BOYKOTU NEDEN KIYMETLİ?
Amerika Birleşik Devletleri Lideri Joe Biden’ın tepe sırasında “demokratik ve güvenli” bir bölge vurgusu yapacağı, iklim krizi ve Covid-19 ile çaba üzere bahislerde ekonomik iş birliği mutabakatlarını imzalayacağı belirtildi. 79 yaşındaki Demokrat Başkan’ın bunun yanında Cumhuriyetçilerin sert bir biçimde eleştirdiği göçmen siyaseti konusunda bir mutabakata imza koyması da bekleniyor. Biden seçim kampanyası sırasında daha “insancıl ve yenilenmiş” bir göçmen siyaseti uygulamayı vaat etmiş ama bu kelamını şu ana kadar tutmamıştı.
Her ne kadar doruğa Arjantin ve Brezilya üzere değerli başkanlar katılacak da olsa Meksika’nın olmamasını uzmanlar “manidar” buluyor.
Woodrow Wilson Milletlerarası Araştırmacılar Merkezi’nde Latin Amerika çalışmalarını yöneten Benjamin Gedan’a nazaran Meksika Devlet Lideri’nin boykot tehdidi doruğun hazırlık basamağında Amerikan diplomasisinde kıymetli bir tesir yaratmış ve kararın değiştirilmesi için büyük uğraşlar harcanmıştı. Çin’in bölgedeki büyük yatırımlarına da dikkat çeken Gedan, Amerikan liderinin ise şu ana kadar somut ekonomik projeler açıklamadığının altını çizdi.
“ABD’NİN DİPLOMATİK VE SİYASİ NÜFUZU AZALIYOR”
Amerika Tepesi 1994’te Miami’de, geniş bir bölgesel ticaret serbestisi muahedesi başlatmak isteyen Lider Bill Clinton tarafından başlatılmıştı.
Ancak kıta ölçeğinde ticareti teşvik eden bir kuruluş olan Amerika Kurulu’nun lider yardımcısı Eric Farnsworth, hür ticaretin hem Amerika Birleşik Devletleri’nde hem de öbür Amerika ülkelerinde cazibesini kaybettiğinin altını çiziyor. Uzmana nazaran her tepe bir öncekinden “daha az iddialı” oluyor.
Inter-American Dialogue’da araştırmacı olan Michael Shifter ise davet listesi üzerindeki tartışmaları ABD’nin “azalan tesirinin bir göstergesi” olarak görüyor. Bilhassa de tanınan olmayan ve bu sonbaharda yapılacak seçimlerin akabinde Kongre’nin denetimini kaybetme riski bulunan Joe Biden’ın siyasi sıkıntıları bölge başkanlarının de gözünden kaçmıyor.
ABD’nin kültürel içerik ve tüketici alışkanlıkları açısından hala değerli bir güce sahip olduğunun unutulamaması gerektiğini belirten Shifter, bununla birlikte ülkenin “diplomatik ve siyasi” tesirinin her geçen gün azaldığını vurguluyor.
