MİTHAT YURDAKUL Ankara
Maden bölümünden devlet hakkı olarak 2020 de 1 2 milyar lira tahsil Escort bayan edilirken bunun 216 5 milyon lirası direkt büyükşehir olmayan vilayetlerde lokal idarelere aktarıldı Bu yılın birinci 3 ayında madende 1 2 milyar dolarlık ihracat sayısına ulaşılırken Çin ABD İspanya Belçika Bayan escort Bulgaristan Suudi Arabistan İtalya İsrail Hindistan ve Romanya en çok ihracat yapılan ülkeler oldu
Kovid 19 pandemisinin en tesirli olduğu 2020 de 4 27 milyar dolarlık ihracata imza atan maden Escort kesimi istihdama ve mahallî idarelerin kalkınmasına katkı sağladı Türkiye de 150 bin bireye direkt 600 bin bireye de dolaylı istihdam sağlayan maden dalından devlet hakkı olarak 1 2 milyar lira tahsil edilirken bunun 216 5 milyon lirası direkt büyükşehir olmayan vilayetlerde lokal idarelere aktarıldı
İhracat azaldı
2019 da tüm maden küme ve cinslerinden toplam 696 milyon ton üretim yapılarak yaklaşık 150 bin şahsa direkt 600 bin şahsa de dolaylı istihdam sağlanırken 2020 de 2019 da retilen ölçü üzerinden 1 2 milyar lira devlet hakkı tahsil edildi Devlet hakkının 216 5 milyon lirası bu yılın birinci 3 ayında büyükşehir olmayan vilayetlerde mahallî idarelere aktarılarak mahallî kalkınmaya dayanak olundu
2020 de pandeminin tesiriyle maden dalı ihracatında bir ölçü azalma olurken kesim geçtiğimiz yılı 190 ülkeye yaptığı 4 27 milyar dolarlık ihracat sayısı ile kapattı Bu yılın birinci 3 ayında ise 1 2 milyar dolarlık bir ihracat sayısına ulaşılırken Çin ABD İspanya Belçika Bulgaristan Suudi Arabistan İtalya İsrail Hindistan ve Romanya en çok ihracat yapılan ülkeler oldu
Üretim olmasa da
Maden Kanunu gereği 81 vilayetteki işletme müsaadesi bulunan tüm maden işletme ruhsatlarından maden cinsi ayırt etmeksizin alanda üretim yapılmasa dahi her yıl devlet hakkı alınıyor Devlet hakkının ölçüsü yıllık olarak belirlenen ve maden cinsine nazaran değişen ruhsat bedelinden az olamazken devlet hakkı meblağını maden kümesi maden cinsi tenör kalite kalori üzere özellikler ile piyasada gerçekleşen satış fiyatları belirliyor
İşletme müsaadeli maden işletme ruhsatlarına ilişkin devlet hakları bir sonraki yıl tahakkuk ediyor Ruhsat sahipleri tarafından ödenen devlet haklarının yüzde 50 si Hazine ye giderken geri kalan kısmı ise büyükşehir olmayan vilayetlerde il özel yönetimleri ve ruhsatın bulunduğu bölgedeki altyapı yatırımlarında kullanılmak üzere direkt ilgili ilçenin köylere hizmet götürme birlikleri hesabına aktarılıyor