İşte Karagöl’ün o yazısı;
Son devirlerde kripto paralarda çok değerli gelişmeler yaşanıyor. Tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de Kovid-19 salgını ile bir arada iktisatların durmasıyla beşerler internet üzerinden para kazanmaya yöneldiler. Bu yatırımlar içerisinde kripto paraların hissesinin da azımsanmayacak kadar yüksek olduğu görülüyor.
KRİPTO PARA NEDİR?
Kripto para bildiğimiz paralardan farklıdır. Kripto para, dijital yahut sanal elektronik para olarak bilinmekte ve blok zinciri ismi verilen bir teknoloji sayesinde çalışmaktadır. Kripto para, büsbütün çevrimiçi olarak var olan bir para ünitesidir. Gerçek bir fizikî forma sahip değildir. Rastgele bir banka yahut klasik kredi kurumu tarafından desteklenmezler.
DÜNYADA KAÇ TANE KRİPTO PARA VAR?
CoinMarketCap bilgilerine nazaran bugün dünyada 9.439 kripto para var. Kripto paraların piyasa kıymeti de yaklaşık 1,82 trilyon dolar pahasında. CoinMarketCap bilgilerine nazaran son bir günde kripto para piyasasında toplam $102,97 milyar dolar meblağında süreç gerçekleşmiş.
KRİPTO PARALARIN AVANTAJLARI VE RİSKLERİ NELERDİR?
Kripto para ünitelerinin temel unsurlarından biri özerkliktir. Kripto para kullanıcıları, banka yahut hükümet üzere aracı kurumlarla uğraşmadan paralarını hangi alanlarda ve nasıl kullanacaklarını belirleyebilirler. Ayrıyeten kullanıcılar, rastgele bir otoritenin onayı gerekmeksizin dünyanın rastgele bir yerindeki ağda yer alan rastgele birine ödeme gönderebilir yahut rastgele birinden ödeme alabilirler.
Kripto paralarda aracı kurumlar yahut hükümetin iştiraki olmadığı için süreç maliyetleri çok düşüktür. Ayrıyeten, kripto para kullanıcıları, mevcut durumda kullandığımız para ünitelerinin tabi olduğu ve daima halde şikâyet edilen geleneksel bankacılık fiyatlarına tabi değildir.
Başka yandan, kripto para kullanıcıları sadece bir akıllı telefon yahut bilgisayarla kripto para gönderdikleri için kripto paraların kullanımı çok kolaydır.
Bu nedenlerden ötürü kripto paralara kısa vakitte çok süratli bir yönelim oldu.
Kripto paraların avantajları olduğu kadar birçok risk ögesini da barındırmaktadır. Öncellikle kripto paralar, bildiğimiz ülke paralarında olduğu gibi merkezi bir kurumu gerisine almaz. Yani gerilerinde merkez bankası üzere bir kurum yoktur.
Öte yandan kripto paraların değerinde çok dalgalanma yaşanmakta, hasebiyle kripto paralar çok yüksek risk taşımaktadır. Bu risklerle bir arada, kripto paraların rastgele bir düzenleme ve kontrol düzeneğine tabi olmamaları, şu anda yaşanan meselelerin oluşmasına neden olmaktadır.
Kripto paraların rastgele bir düzenlemeye tabi olmamaları yasadışı faaliyetlerde kullanılma risklerini de arttırır. Ayrıca, merkezi bir kurumun olmaması nedeniyle kripto para cüzdanlarının çalınabilmesi, hesapların silinmesi ve bu hesaplara ulaşılamaması riski de yüksektir.
Bunun da yatırımcının en büyük korkusu ve kripto paranın en büyük sorunu olduğu açıktır.
NE YAPILMALI?
Birçok ülkede kripto paralarla ilgili düzenlemeler yapılması artık mecburî bir durum. Ülkelerin kripto paralarla ilgili risklerin azaltılması kapsamında gerçekleştireceği düzenlemeler sonucunda, kripto paraların bilhassa döviz piyasasına karşı kıymetli bir alternatif olacağını da unutmamak lazım. Bu nedenle, mevcut finansal sistemden faydalanan birçok gelişmiş ülke, kripto paralarla ilgili düzenleme yapmak istemiyorlar.
Fakat, kripto paraların artan sayısı, süreç ölçüsü ve piyasa kıymeti bu paraların artık yatırımcıların kıymetli bir aracı haline geldiğini gösteriyor. Ancak mevcut haliyle, bizde olduğu üzere, birçok yatırımcının da olumsuz sürprizlerle karşı karşıya kalma riskleri ortaya çıkıyor.
