22 nisan 2021 tarihinde gündeme gelen kripto para dolandırıcılığı ile ilgili yüzbinlerce vatandaşımızın mağduriyeti kelam konusu oldu. Büyük bir belirsizlik sürerken hususun ruhsal tahlilini yapmak gerekmektedir.
Tarihinin tüm devirlerinde, insan varoluşunu manalandırmak, varoluşuna yönelik gelebilecek tehditlere karşı kendini savunabilmek, güçlü ve inançta hissedebilmek vb sebepler için bir teminat olarak husus (meta) biriktirmeyi ve maddi güce sahip olmayı hayatın bir gerçeği olarak kabul etme yanılgısına düşmüştür. Çeşitli periyotlarda bu gereç değişse de bu soyut mana yüklenmiş unsurlara muhtaçlık hissi, biriktirme ve sahip olma tutkusu değişmemiştir. Günümüzde bu koşullanma soyut üstü sanal kavramlarla şekillenmiştir.
Altın gümüş üzere madeni malzemeler, bedelli taşlar, para, senet, kredi kartı, pay, bono vb üzere basılı gereçler de, aslında somut bedelinin ötesinde insanların onlara atfettikleri soyut kıymetler yüzünden mana kazanmaktadır. Bu koşullama bugün form değiştirerek kripto para üzere sanal paralar sanal platformlarda daha da soyut bir meta olarak karşımıza çıkmıştır.
İnsanın varoluşunun manasından uzaklaşması sonucu içine düştüğü mana buhranını teskin etmek için sarıldığı maddi bedellerden biri olan bu soyut pahalar insanoğlunun muhteris istikametini gıdıklamaktadır. Materyalizmin bir handikapı olarak hayatı maddi pencereden anlamlandırma yanılgısına düşen insanoğlu kısa yoldan süratli ve kolay zenginleşme, prestij kazanma, güçlenme üzere pahaları alın terinin önüne geçirdiği andan itibaren tatminsizlik ve doyumsuzluk girdabında hususun esiri olmakta ve sonsuz bir döngü içinde insanlığının yok oluşuna mahkum olması hızlanmıştır.
Maalesef bu hırs ve aceleciliği yüzünden fazlaca risk alan insan alın terini ve helal birikimini de heba edebilmektedir. Bilhassa günlük iaşesini ve onyılların birikimini, kara gün parasını, hatta kredi ile kripto yatırımcılığı yaparak geleceğini ipotek eden tavırlarını, tüm varını ağırı büyük bir umutla kripto paraya yatıran beşerler hayal kırıklığına uğradığında maalesef büyük bir çaresizlik ve boşluk içinde hissedecektir. Yaşama tutunduğu ve soyut manasına inandığı bedellerin elinden yitişine pürüz olamadığında hayata tutunacağı motivasyon kaynakları zayıflayacak ve maalesef ömür sevinci ve hayat umudu zayıflayacaktır. Ve maalesef hayat motivasyonunu kaybeden beşerler için hayat sürdürülebilir olmaktan uzaklaşacak, anlamsızlaşan ömrü sonlandırmaya yönelik öz kıyım aksiyonlarına sebebiyet verebilecektir.
Kaygımız şudur; özellikle gençlerin yatırım yaptığı kripto para borsasında büyük kayıplar yaşayan şahıslar hayatlarında daha evvel karşılaşmadıkları bu kadar büyük kırılmalara karşı daha dayanıksız yakalanabilirler. Zorluklarla başa çıkma maharetlerini şimdi güçlendirememiş, kimlikleri ve kişilikleri tam oturmamış, hayata karşı sorumluluklarını tam olarak idrak edecek kadar tecrübeyle karşılaşmamış genç kardeşlerimiz gün içinde daima şimdiki gelişmeleri sık sık takip ettikleri kripto piyasalarında yaşanan büyük kayıpları, hayatı anlamlandırma biçimlerinin elinden kayıp gitmesi sonucu maalesef anlamsızlaşan bir hayata tahammül etmek istemeyebilirler. Başta gençler olmak üzere birçok mağdur kripto yatırımcıları risk altındadır.
Bu sebepten ötürü bu vatandaşlarımıza toplumsal dayanağın çok değerli olduğunu düşünüyor ve Ruh Sıhhati Derneği olarak yakınlarına birtakım tekliflerde bulunuyoruz.
KRİPTO PARA MAĞDURLARININ YAKINLARINA TAVSİYELER:
Görmezlikten gelmeyin; kendi haline bırakmayın, kendi etti kendi bulsun demeyin. Olanların farkında olduğunuzu bilmesini sağlayın. Konuşmaya davet edin. Anlatmak istediği kadarını dinleyin.
Sorgulayıcı olmayın; nasıl oldu? neden oldu? kim tavsiye etti? Ne vakit oldu? Ne kadar oldu? üzere dedektifçilik oynamayın,
Suçlayıcı olmayın; hakkettin bizi dinlemedin, dolandırıldın, kandırıldın, ne kadar safsın, para kazanmak o kadar kolay mı? üzere sözlerden kaçının.
Kızmayın; hepimizin geleceğini mahvettin, birikimlerimizi yok ettin üzere öfkenizi kusmayın. Hepimizin yanılgıları var. Yanlışı zinsan yoktur. Başarılı beşerler kusurlarından ders alan insanlardır. Kendi dersini kendi almasını sağlayın. Bir de siz ders vermeyin.
Kederini paylaşın; Üzüldüğüne üzüldüğünüzü farketmesini sağlayın. Çok üzgünüm bu kadar mütessir olduğun için deyin. Samimi olun.
Nasihat vermeyin; şu an nasihat vakti değil, o nasihati kendi kendine verecek. Siz onu berbat hissettirmeyin. Alınterinin kutsallığın anlatılacağı periyot bugün değil.
Yanında olun; Bu bahtsız bir olaydı. Lakin sen bahtsız tecrübelerinden ibaret değilsin. Sen bizim için kıymetlisin. Biz de senin için pahalıyız. Birbirimizin bedelini daha düzgün hissedelim. Başına her ne gelmiş olursa olsun yanındayız, yalnız değilsin. Biz birlikte daha güçlüyüz. Senin kaybettiklerinden daha güçlü şu özelliklerin var ve onları hala kaybetmedin.
Sevginizden bahsedin; sizin için o kişinin kusurlarından ibaret olmadığını düşünerek onu ne kadar sevdiğinizi hissettirin.
Niyet odağını değiştirin; olumlu özelliklerine vurgu yapın. Daima yasına odaklanmasını engelleyin. Sevdiği işlerle meşgul olup birlikte vakit geçirmeye çalışın.
Yeni pencereler açın; yaşanan bu acı talihsizliğin onları olgunlaştırmak ve hayatın manasını tekrar sorgulamak için bir fırsat olduğunu farkına varmalarını sağlayabilirsiniz.
Başkalarını izleyin; ‘Başarı’ kısmına herkes şahit oluyor takdir edilip özeniliyor lakin çoğunluğu oluşturan kaybeden ya da dolandırılan kesim burda olağandışı üzere yani bu bir başarısızlık olarak görülüyor. Burada bilhassa dolandırılma konusunda mağdur şahıslar ortasında bir birlik, tüzel süreçlerle hak arayışı ya da bu yapılamazsa bile en azından yalnız olmadığını bilme tahminen yararlı olabilir. Zira sonuçta beşerler bunu prestij sorunu olarak da görüyorlar ve prestiji zedelenen tek kişi olmadığını bilmek, maddi olarak kayıp giderilemese bile intihara kadar giden buhran sürecini engelleyebilir, bir nevi toplumsal dayanak sağlayabilir.
Âlâ gözlemci olun; uyku tertibi, yeme nizamı, çalışma sisteminde olağan rutinin dışında çıkıp çıkmadığına bakın, sözlerini tahlil edin, riskli durumlar için teyakkuzda olun
Profesyonel takviye alın; gözlemleriniz ve konuşmalarınız sonucunda işlerin düzgüne gitmediğini düşünüyorsanız ruh sıhhati uzmanlarından dayanak almayı geciktirmeyin. Derneğimizin yürütmüş olduğu İ.M.D.A.T. İntiharla Uğraşta Danışmanlık Ağına Tutun projesinde istekli takviye veren uzmanlarımızdan yardım alın. www.imdat.ruhsagligidernegi.org/imdat
KURUMSAL TEKLİFLER
Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı mevzu ile ilgili bireylerin ailelerine ulaşmalı ve tüm ruh sıhhati uzmanlarıyla afet takviyesi üzere psikososyal takviye hizmeti yapılandırmalıdır.
Dijitalleşme sürecine girdiğimiz ve bu periyodun kendi içinde ekonomik, toplumsal ve ruhsal yeni durumların ortaya çıkardığı gerçeği ile ilgili psiko eğitim verilmesi, kamu spotları yapılması.
Dijitalleşme sürecinde insanların şahsî inanç duygusu ile ilgili değil teknik ve profesyonel inanç hissinin merkeze alındığı kesinlikle bilinmelidir.
Ekonomik gelirlerin insan emeğinden değil insanların davranışları ortasındaki bağ datalarından ortaya çıktığı ve bunun da eğitimli bireylerin takviyesi ile gerçekleşmesi gerektiği kesinlikle bilinmelidir.
Bilhassa korana sürecinde alakaların yüzyüze olmadığı için bireyler ortası bağlantılarda inancın, dijital referansla gerçekleştiği kabul edilip emniyetli referans kaynakları ile ilişki kurma prosedürleri hakkında bilgi sahibi olmaları gerektiği bilinmelidir.
Değişen ve gelişen dünyamızda yeni bağımlılıklar ve riskler birbirini ne yazıkki doğurmakta ve tekrar etmekte. Ne yazıkki bütün bunlar intihar riskini arttırmakta. Bunun için zihin meşguliyetini bu cins mecralarda tetikleyen durumları sorgulayabilmeli, daha fazla para kazanma hırsı içerisindeki olumsuz davranışları olumlu davranışlar ile değiştirebilmesini münasebetiyle odağını değiştirmesine dayanak olunması, denetim hissinin ve ego güçlendirmeleri için çeşitli çalışmalar yapılması gerektiğini, bilişsel çarpıtmaların ve yanılgılı niyetlerin, yanlış algılamaların tespit edilmesi ve buna yönelik çalışmalar yapılmasını, bazende bilinçdışı olarak çocukluk periyodunda gelişen kaybetme isteğinden ötürü bu suçluluk hissini bu cins yollarla azaltmaya çalıştıklarını görüyoruz buna yönelik çalışmalar yapılmasını, kendini inançta hissettirecek farklı aktivitelere yönlenmesini, yalnızca maddi boyut doğrultusunda güçlü bir imaj oluşmayacağını farklı formlarda de imajın farklılaşıp güçlendirilebileceğini, hayalperestliği üzerine çalışılıp ayaklarının yere sağlam basması gerektiğini, aile münasebetlerinin güçlenmesi gerektiğini naçizane önermekteyiz. Ayrıyeten bu çeşit online yahut farklı yollardan oynanan kumar vb yatırım ve oyunlardan uzak durulması, bunların bulunduğu ortamlardan kaçmalarının son derece değerli buluyoruz.