İsrail Parlamentosu, ceza kanununun işgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan İsrail vatandaşı yerleşimciler için uygulanmasını sağlayan fevkalâde halin temmuz sonrasına uzatılmasına ait yasa tasarısını oyladı. Meclisteki 120 milletvekilinden 58’i aleyhte, 52’si lehte oy kullandı.
İsrail’de son periyotta takviyesini çeken milletvekilleriyle meclis çoğunluğunu yitiren sekiz partili koalisyon hükümeti için kelam konusu yasa test niteliğinde kabul ediliyordu.
Ana muhalefet partisi Likud, işgal altındaki Batı Şeria’daki yasa dışı yerleşim yerlerinde yaşayan Musevilerin seçmen tabanı olmasına karşın koalisyon hükümetini düşürmek için aleyhte oy kullandı.
Meclisteki oturuma katılan Adalet Bakanı Gideon Saar, mecliste yaptığı konuşmada, yasanın geçmemesi halinde İsrail polisinin, hata işleyip işgal altındaki topraklara kaçanları yakalayamayacağını, burada yasal olarak bulunamayacağını, “bölgenin bir hata yuvası haline geleceğini” söyledi.
Koalisyondaki Arap milletvekilleri aleyhte oy kullandı
Söz konusu yasa, İsrail’in 1967’de işgal ettiği Batı Şeria’da yaşayan İsrailli yerleşimcilerin, o tarihten bu yana birebir bölgedeki Filistinlilerin bilakis, İsrail askeri mahkemeleri yerine sivil mahkemelerde yargılanması ve ceza alması halinde sivil cezaevinde kalması, toplumsal güvenlik sisteminden faydalanması üzere ayrıcalıkları sağlayan fevkalâde hali tertipli olarak beş yılda bir uzatıyordu.
İşgal altındaki Batı Şeria’da yaşayan Filistinliler, İsrail askeri kanunlarıyla yargılanıyor. Yasa, haziran sonuna kadar geçerli olacak.
Gözlerin çevrildiği, koalisyon ortağı, İsrail vatandaşı Filistinlilerin partisi Birleşik Liste’den (Ra’am) bir milletvekili aleyhte oy kullandı. Parti başkanı Mansur Abbas dahil üç milletvekili çekimser oy verdi.
Sol Meretz Partisinden, koalisyondan dayanağını evvel çeken sonra kararından geri dönen Filistin asıllı Milletvekili Rina Zuabi, yasa aleyhinde oy kullandı. Koalisyon ortağı, İsrail Emekçi Partisinden Filistin asıllı Milletvekili İbtisam Mara’ana da aleyhte oy verdi.
Hükümet düşebilir
İsrail’de koalisyon hükümeti için Batı Şeria’daki vatandaşlarına işgal altında yaşayan Filistinlilere nazaran ayrım sağladığı yasa tasarısı koalisyon için bir test niteliği taşıyordu.
Ülke basını, “Koalisyona ağır darbe”, “Koalisyon için sonun başlangıcı” başlıklarını kullandı.
İsrail’de koalisyon hükümeti 8 partinin bir ortaya gelmesiyle 61 milletvekilinin güvenoyuyla Haziran 2021’de kurulmuştu.
Başbakanı Naftali Benett’in liderlik ettiği sağdaki Yamina Partisinden Milletvekili Idit Silman, geçen ay “yeterince sağ siyaset izlemediği” gerekçesiyle koalisyondan ayrıldığını açıklamıştı. Bu durumda, muhalefet ve iktidar mecliste 60-60 sayısında eşitlenmişti.
Geçen haftalarda sol partiden Filistin asıllı İsrail vatandaşı Zuabi evvel koalisyondan ayrıldığını sonra da geri döndüğünü açıklamıştı.
İsrail basını, ana muhalefet partisi Likud önderi Binyamin Netanyahu’nun hükümeti devirmek için kulis yaptığını yazmıştı.
İsrail, koalisyon ve hükümet krizleriyle son 41 ayda 4 seçim yapmıştı.
