Hüseyin GÖKÇE-ANKARA
Kamu mal ve hizmet alımlarında yüklenicilere fiyat farkı verilmesi yahut mukavelelerin periyoduna imkan sağlayan düzenleme, kamu ile iş yapan müteahhitleri şad etmedi. Türkiye Resmi Kesim İnşaat Müteahhitleri Patron Sendikası Lideri Servet Arslan, fiyatı farkı sisteminin çöktüğünü belirterek ivedilikle sürdürülebilir bir sisteme geçilmesini istedi. Arslan, iktisadın istikrarını sağlayan inşaattaki krizin genel iktisatta de zelzele tesiri yaratacağını söyledi.
Fiyat farkı sistemi ve maliyetlere ait değerlendirmelerde bulunan Servet Arslan, delir, çelik, akaryakıt, çimento üzere temel girdilere gelen fahiş artırımların, maydanoz- armut üzere eserlere endekslenerek telafi etmeye çalışmanın iş dünyasıyla alay etmek olduğunu bildirdi. Fiyat farkları göstermelik, müteahhitler amaç gösteriliyor Mevcut fiyat farkı sisteminin çöktüğüne işaret eden Arslan, “Fiyat farkı diye müteahhitlerin önüne koyulan uygulama ömür çarkına dönmüştür. Verilen göstermelik fiyat farkları ile yetkililer kendilerine huzur satın alıp, sorumluluğu müteahhitlerin omuzuna yüklerken, müteahhitler ise her iki ucu jilet üzere keskin bu çarkın içinde ziyanına üretmeye zorlanmaktadır” sözlerini kullandı. Göstermelik fiyat farkı kırıntıları ile müteahhitlerin iç ve dış kamuoyuna maksat gösterildiğinin altını çizen Arslan, “Yıllarca ülkemize hizmet eden, yurt dışında yaptıkları projelerle ülkeye döviz girdisi sağlayan müteahhitler haksız bir formda “gözü doymayan müteahhitler” olarak lanse edilmektedir” dedi.
Müteahhitlerin öngörülebilen riskleri hesaplayabileceğini fakat birkaç ay içinde temel girdilere gelen yüksek oranlı artırımı kimsenin öngöremeyeceğini aktırdı. Müteahhitlerin misal maliyet artışlarını dikkate alarak ihalelere girmesinin, devletin maliyetlerini de önemli ölçüde artıracağını söz eden Servet Arslan, “İnşaat materyal fiyatlarındaki artışlar artık iktisadın kuralları ve dataları ile açıklanamaz duruma gelmiştir. Müteahhitler neyi baz alacağını bilemeden rotasız açık denizlerde fırtınalar ile boğuşuyor. Bunun sonu iflaslar ve işsizliktir” diye konuştu.
Sektörel kaos yaşanıyor
Ekonominin istikrarını sağlayan inşaat bölümündeki krizin genel iktisatta de sarsıntı tesiri yaratacağını vurgulayan Arslan, “Bu enkazın altında yalnızca inşaat bölümü değil, bütün bir iktisat kalacaktır. İnşaat maliyetindeki artışları da göz önünde bulundurduğumuzda bunun manası açık formda sektörel kaostur” dedi. Türkiye’nin sigortası durumunda olan inşaat kesiminde kamu müteahhitlerinin can çekiştiğini lisana getiren Arslan, “Katma bedeli düşük sanayi, dışa bağımlı güç, milletlerarası konjonktüre bağımlı hizmet bölümü ve ithalata yaslanmış ihracat yapısı ile yüksek enflasyon sürpriz bir sonuç değildir” tabirlerini kullandı.
Bu yapı içinde inşaat dalına kılavuz ve destek olacak İhale Yasası’nın çöktüğüne değinen Servet Arslan, “Kamu müteahhitleri olarak ilgili bakanlığı ve Rekabet Kurumu’nu misyona çağırıyoruz. TÜİK içinde toplumsal itimadı güçlendirmek ismine bölümün paydaşları olan STK ve sendikalarının yer aldığı bir yapılanma ile inşaat enflasyonu belirlenmeli; kayıtsız koşulsuz her imalat kalemine fiyat farkı verilmeli, mevcut kontratların tümü bu modele nazaran yenilenmeli; fiyat oluşumu regülasyonu denetim altına alınmalıdır” değerlendirmesinde bulundu. Mevcut fiyat farkı sisteminin yerine ivedilikle gerçekçi, sürdürülebilir bir sisteme geçilmesi gerektiğini anlatan Arslan, sistemin yeni fiyat farkı kararnamelerine muhtaçlık bırakmayacak, fiyat artışlarını gerçek olarak karşılayacak ögeler içermesi gerektiğini söyledi.
