Yasemin SALİH
Pandemi öncesinde yaklaşık 7 milyar dolarlık büyüklüğe ve yıllık yaklaşık yüzde 7 büyüme oranına sahip olan güneş esirgeyici eserleri pazarında, kayıp bir yıl daha yaşanıyor. Evvelki yazların tersine bol çeşit ve eserin bulunduğu, kampanyalarla dikkat çeken güneş eserleri stantları bu yıl ne marketlerde ne de eczanelerde görülüyor. Rafl arda eser çeşidi az, tüketiciler istedikleri eseri bulamamaktan şikayetçi. Şikayetleri kıymetlendiren daldaki firmalar ise neden olarak filtre tedarikini işaret etti. DÜNYA’ya konuşan gerek ithalatçı gerekse üretici firmaların hepsi, “Güneş muhafaza eserlerinde filtre sorunu yaşanıyor. Evvelce 12 haftada teslim edilen filtreler 20 haftada gelmedi. Hal bu türlü olunca üretim aksadı. Bu yazı kaçırmış olduk” kelamlarıyla yaşananları özetledi.
Filtrenin tedarikçisi ABD
Yurtdışında birçok markaya güneş kremleri üreten Rebul’un İş Geliştirme Müdürü Azra Bedir, “Bu dönem kaçtı” tabirini kullandı. Kesimde bilhassa filtreler bakımından mevzuat değişikliği olduğuna dikkat çeken Bedir, şöyle konuştu: “Geçen sene prestijiyle hayatımıza mineral filtre girdi. Öncesinde organik kimyasal filtreler kullanılıyordu. Lakin bunlarda yer alan iki husus insan ve etraf sıhhatine ziyan veriyor diye yasaklandı. Bunlardan biri avobenzon başkası ise oksibenzon. Avrupa bu içerikleri yasakladı. Beşerde hormonal istikrardan sorumlu olan endokrin sistemini etkilediği tespit edildi. Hasebiyle mineral filtreler kullanılması gerekiyor. Mineral filtrelerin de hem fiyatları çok yüksek hem de herkes yüklenince tedarik mühletleri uzadı. Bu filtrelerin temin edildiği ana yer Amerika. Fransa’da da var lakin en büyük Amerika.”
Bedir’in verdiği bilgilere nazaran mineral filtrelerde sipariş planlamasının güzel yapılmaması 2022 yaz döneminde piyasaya eser problemi olarak yansıdı. “Normalde 12 hafta olan sipariş teslim müddetleri 20 haftaya kadar çıktı. Ayrıyeten maliyetleri de yüzde 30-40 arttı. Hala kimyasal filtreler kullanan üreticiler var. Bu nedenle güneş kremi alırken dikkatli olmak da gerekiyor” diyen Bedir, piyasaya yeni markaların da girdiğine dikkat çekti.
Esterlerde de sorun var
Azra Bedir’in dikkat çektiği bir diğer bahis da güneş kremlerinde değerli olan esterler. Kremlere kıvam veren bu yağların da formülasyon için olmazsa olmaz kıymet içerdiğini tabir eden Bedir, bir buçuk yıldır ester tedarikinde önemli düşünceler yaşandığının altını çizdi. Bedir, “Stoklar tükendi. Genelde güneş eserleri hammaddelerinde bir yıl evvelden organize olmanız lazım. 2023 yazı için en geç aralıkta tüm hammadde siparişlerini vermiş olmam lazım. Şubatta üretmek ve yaza yetişmesi için yeterli plan yapılmalı. Lakin pandemi nedeniyle bu gerçekleşmedi. Hammadde fiyatları filtrelerde yüzde 30-40 ortasında, esterlerde yüzde 50 arttı. Türkiye bunların hepsini dışarıdan alıyor. Her ülke farklı oranlarda bu krizden etkilendi” diye konuştu.
Zengin Ruslar free shop’tan aldı
Kale Kimya Satış Yöneticisi Burcu Yılmaz ise piyasayı turist profilindeki değişimin etkilediğini belirtti. Şirketleri ismine uygun bir planlama yaptıklarını ve üretim ıstırabı yaşamadıklarını söyleyen Yılmaz, “Bu yıl turist profilinde değerli bir farklılaşma oldu. Antalya bölgesindeki üreticilerimizden ‘satışlar azalacak, yüksek kategorideki turist alışverişini free shop’lardan yaptı. Talep düşük’ bilgisi aldık. Kurdan ötürü fiyatlar arttı. Market fiyatlarıyla eczane fiyatları baş başa geldi” yorumunu yaptı.
Üretim yüzde 50 azaldı
Bioderma, Etat Pur üzere markaların çatı şirketi NAOS’un Türkiye Genel Müdürü Bayram Kaymak da güneş kremlerindeki filtre tedariki meselesinin tüm ülkeleri etkilediğinin altını çizdi. Güneş koruyucularda stok sorunu yaşandığını belirten Kaymak, dalın makûs bir yaz geçirdiğini söyledi. Kaymak, sorunun üretime yansıdığının vurgulayarak, “Bu yaz üretim kısıtlı kaldı. Ortalama yüzde 50 düşüş var. Meğer güneş koruyucular her yıl fazla fazla üretilirdi. Türkiye yıllık 5 milyon kutu güneş kremi pazarına sahip. Pazarın gereksinimini yüzde 30’lara varan oranlarda karşılayamayanlar bile var. Hala hammadde tedarikinde güncellemeler geliyor lakin artık dönem bitti” dedi.
