Tüm dünyada güç fiyatları adeta tavan yaptı. Dünyanın en büyük iktisadı ABD’de akaryakıt fiyatları galon başına 5 dolarda seyrederken, Avrupa’nın da güç faturası katlanarak artıyor.
PETROLDE 150 DOLAR TAHMİNİ
Foreign Policy mecmuası, “Yakında 150 dolarlık varil petrole hazır olun” başlıklı bir yazı yayınladı. Yazıda, acil durum tedbirlerine karşın, fiyat düşüşüne ait ihtimalin çok az olduğu belirtildi.
Biden idaresinin, Stratejik Petrol Rezervi’nden petrol piyasaya sürdüğü ve Suudi Arabistan’a üretimi artırması için davet yaptığı anımsatıldı.
“EYLÜL SONUNDA 150 DOLARI AŞACAK”
Çağrıları birinci başta reddeden Riyad’ın, haziran ayı başlarında halini yumuşattığı, temmuz ve ağustos aylarında ise üretimi artıracağını açıkladığı belirtildi.
Yazının devamında, “Ama bu, tüketiciler için avuntu. Petrol fiyatı düşmedi. Muhtemelen yükselecek ve eylül sonunda varil başına 150 doları aşacak. Bu fiyat, 2008’den beri görülmedi.” denildi.
FİYAT ŞOKUNUN DÖRT NEDENİ
Ekonomik sakinlik dayatmak yahut pandemi usulü kapanma yoluyla tüketimde büyük kesintileri mecburî kılmak dışında, Biden idaresinin yaklaşan fiyat şokunu önlemek için yapabileceği çok az şey olduğu, bunun da dört nedeninin bulunduğu aktarıldı.
TÜKETİCİ İTİMADI DÜŞÜK LAKİN…
İlk neden olarak, petrol fiyatlarının yükselmesine karşın, petrol eserleri tüketiminin düşmemesi gösterildi.
Tüketici inancının düşük olduğu, lakin Amerikalıların büyük ölçülerde eser satın almaya devam ettiği kaydedildi. Öbür büyük iktisatların de artan taleple karşı karşıya kaldığı notuna yer verildi.
KAPASİTEDE YAŞANAN GERİLEMELER
İkinci nedenin, daha karmaşık ve ham petrolün kullanılabilir petrol eserlerine dönüştürülme biçimleriyle bağlı olduğuna vurgu yapılarak, şöyle denildi:
“Koronavirüs salgını, ABD ve Avrupa’daki birden fazla rafinerinin kapanmasıyla global arıtma kapasitesinde düşüşe şahit oldu. Kimi tesisler pandemi nedeniyle kapatıldı.
Ancak, 2019’un sonlarında petrol şirketleri, daralan marjlar ve gelecekteki bilinmeyen talepler nedeniyle rafineri kapasitesindeki düşüşleri zati gözlemliyordu.”
ENVANTERLER SÜRATLİ BİÇİMDE TÜKENİYOR
Ulusların ve şirketlerin, gelecekte kullanılmak üzere depolanan petrol ve petrol eserleri envanterlerinden faydalanabildiği, bununla birlikte envanterlerin süratli bir formda tükendiği tabir edildi.
Bu durum, fiyatların artmaya devam etmesinin üçüncü nedeni olarak sıralandı.
AZ ÖLÇÜDE YEDEK KAPASİTE KALDI
Aynı yazıda dördüncü nedenden, “Üreticiler, olağan koşullar altında daha fazla petrol piyasaya sürerek daha yüksek talep düzeylerine yanıt verir. Fakat global petrol iktisadında şaşırtan derecede az ölçüde yedek kapasite kaldı.
Dünyanın en büyük petrol üreticisi olan ABD, 2022’de üretimini günde 720 bin varile kadar artıracak. Suudi Arabistan liderliğindeki OPEC’in yedek kapasitesi günde 2 milyon varilden az.
UZMANLAR: GÜNDE 600 BİN VARİLLİK ARTIŞ ZOR
OPEC, temmuz ve ağustos aylarında günde yaklaşık 600 bin varillik artış duyurdu. Lakin uzmanlar, kümeye birçok üye ülkede kotaları vuran mevcut zorluklar nedeniyle OPEC’in bu düzeye ulaşmasını beklemiyor.” biçiminde bahsedildi.
