His Erdoğan
Faiz, döviz ve pandemi tesiriyle yıla makûs bir başlangıç yapan konut satışlarında mart ayı önemli bir toparlanmaya işaret etti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran Türkiye genelinde konut satışları martta bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 2.4 artarak 111 bin 241 oldu. Bu data tıpkı vakitte son 4 ayda birinci kere 110 bin adet sonunun da aşıldığını gösterdi. Mart ayı satış adetleri baz alındığında ise 2018’den bu yana yapılan en yüksek sayıya ulaşıldı.
Mevcut durumda konut kredisi faiz oranları yüzde 1.32-2 ortasında. Konut satışlarının genelde azalmasında en kıymetli etken, yüksek faiz oranları… Yanı sıra pandemi nedeniyle hafta sonu ve akşam sokağa çıkma kısıtlamaları da konut alışverişinde olumsuz etkenlerden biri. Bu nedenle mart ayında cumartesi günü kısıtların kaldırılmasının, konut satışlarının artışında tesirli olduğu belirtildi. Ayrıyeten yükselen döviz kurlarından faydalanmak isteyen yatırımcıların dövizlerini satarak ‘güvenli liman’ olarak nitelenen gayrimenkul yatırımına dönüşünün de artan satışlarda kıymetli bir hisse sahibi olduğu söz edildi.
Peşin aldılar
Türkiye genelinde mart ayında ipotekli (banka kredili) satışlar bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 49.7 azalarak 21 bin 815 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların hissesi yüzde 20’nin altına düştü. Başka konut satışları ise bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 36.9 artarak 89 bin 426 oldu.
Kamuoyunda ‘markalı projeler’ olarak isimlendirilen, yüklü olarak kurumsal gayrimenkul şirketlerinin ürettiği konutlar üzerinden geliştirilen ‘REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi’ sonuçlarına nazaran, konut alıcılarının peşinat kullanım oranı yüzde 61.56, senet kullanım oranı yüzde 24.43 olarak gerçekleşti.
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Lideri Altan Elmas, “Özellikle kasım ayından bu yana pandemi tesiriyle konut satışlarının da baskılandığını görüyoruz. Başta akşam sokağa çıkma sonu ve hafta sonu yasakları satışların düşmesinde kıymetli etkenlerdi. Mart ayında önlemlerin etaplı olarak gevşetilmesiyle cumartesi günü yasaklarının kaldırılması, direkt olarak konut satışlarının artmasını sağladı. Tekrar bu devirde döviz kurundaki ani yükselişte dövizini bozduranlar, uzun devirli emniyetli yatırım olarak gayrimenkule yöneldi. Birebir vakitte dövizden dönüş ve gayrimenkule yatırım ekonomimiz için de çok uyguna işaret” dedi.
3 ayda yüzde 23 azaldı
Ocak-mart devrinde konut satışları bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran 22.9 azalışla 263 bin 50 olarak gerçekleşirken ipotekli konut satışı yüzde 63.5 azalışla 47 bin 216, öbür satış cinsleri ise yüzde 1.9 artışla 215 bin 843 oldu. Bu devirde birinci kere satılan konutlar yüzde 25.2 azalışla 80 bin 370, ikinci el konut satışları ise yüzde 21.8 azalışla 182 bin 680 olarak gerçekleşti.
Yabancılar süratle alıma yöneldi
İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, dövizdeki ani yükselişin yabancı satışlarında da kendini gösterdiğini belirtirken, yabancılara yapılan konut satışlarının bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 39.9 artarak 4 bin 248 olduğuna dikkat çekti. Altan Elmas da, “Geçen yıl 5.4 milyar dolarlık satışla ülkemize önemli bir döviz kaynağı getirdik. Pandeminin hafiflemesiyle yatırım iştahı artacaktır” dedi.
Son dört yılın en güzel mart ayı
Yıl – Mart ayı konut satış adedi
2013-97.956
2014-87.617
2015-116.030
2016-117.205
2017-128.923
2018-110.905
2019-105.046
2020-108.670
2021- 111.241
