BIST Sanayi Endeksi yılbaşından bu yana yüzde 15 yükselirken dolar yüzde 13, euro yüzde 12, TÜFE yüzde 5.45 ve ÜFE yüzde 12.9 arttı. Pekala önümüzdeki günlerde dolar ve altın fiyatlarında nasıl bir seyir izlenecek?
Koronavirüs salgınıyla birlikte ekonomiler önemli daralma yaşadı. Bununla birlikte endüstride çarklar döndü. Tüketici davranışlarındaki değişimler, kredi teşvikleri, tedarik zincirlerinin farklılaşması bu devirde sanayi bölümünün faaliyetlerini sürdürmesini destekledi.
Endüstride gelir ve kârlar korundu. Buna bağlı olarak sanayi payları de prim yaptı. BIST Sanayi Endeksi yılbaşından bu yana yüzde 15 paha kazandı.
Birebir periyotta üretici fiyatları yüzde 12.91, tüketici fiyatları yüzde 5.45 artış gösterdi. Gelir ve kârlılıkta tertipli büyüyen firmaların takibi kıymetli. Daima süreç yaparak getiri peşinde koşanlar yüksek primleri kaçırırken güçlü paylarda durumlarını bozmayanlar kazandı.
Endüstride seçici kazançlar
‘Değer yatırım’ ekolünün babası kabul edilen Benjamin Graham, “Gerçek para pay alım satımıyla değil, payın üzerine oturup sermaye yararı sağlamakla ve kâr hissesi toplamakla elde edilir” diyor.
Paha yatırımcısı için kıymetli olan büyüyen firmaları bulmak ve sonrasında da konumlarını bozmamak. Graham, “Hissedarlar tüm akıl ve güçlerini, paylarını aldıkları şirketlerin güzel işletme kârı üretmelerine yöneltmeliler. Bu da o şirketlerin dürüst ve ehil yöneticiler tarafından yönetildiklerinden emin olmaları manasına gelir” diyor.
Sanayi endeksi yılbaşından bu yana yüzde 15 paha kazandı. Kesimdeki güçlü hareketler sanayi endeksinin çıkışında tesirli oldu.
Endeks kapsamında yer alan Ereğli Demir Çelik yüzde 52.17 oranında prim yaparken Ford Otosan yüzde 44.92 yükseldi. Sasa’daki artış ise yüzde 125.70 oranında gerçekleşti. Petkim yüzde 28, Kardemir (D) yüzde 45.5 kıymetlendi.
Tek başına endüstrinin hareketi borsayı taşımaya yetmiyor. Sanayi kesimindeki süratli harekete karşın bu daldaki payların hareketi endeksi bir yere kadar taşıyabiliyor. Borsanın gösterge endeksi olan BIST 100 Endeksi’nin 1.589 düzeyini aşamayarak 1.350 – 1.589 bandına sıkışmasının ana nedeni de bu.
Mali kesimde sert düşüş
Mali bölüm paylarında yılbaşından bu yana sert düşüş yaşandı. Endekse dahil olan paylar ortalama yüzde 14 bedel kaybetti.
Kelam konusu durum hem kesim endeksine, hem de paylara olumsuz yansıdı. Yılbaşından bu yana en yüksek kıymet kaybı endekste yükü olan Garanti Bankası ve Akbank paylarında yaşandı. Bu paylarda yabancıların satış yapmaya devam etmesi sert aşağı hareketi beraberinde getirdi. Paylar yüzde 24 geriledi.
Sabancı Holding yılbaşından bu yana yüzde 24 kıymet kaybederken İş Bankası (C) paylarındaki kayıplar yüzde 26’lara yükseldi. Yapı ve Kredi Bankası yüzde 29.6 oranında geriledi.
Üç bankaya dikkat!
Mali kesim payları tarihi taban düzeylerinde. Garanti Bankası, Akbank ve Yapı Kredi Bankası kurumlar tarafından yüzde 50’nin üzerinde getiri beklentisi olan paylar.
Vakıfbank ve Halkbank da çok gerilemeleri nedeniyle taban seviyelerdeler. Banka paylarında toparlanmalar çabucak olmasa da uzun vadede mevcut düzeylerde kalmayacağı unutulmamalı.
Borsa yatırımcıları için notlar
Günün payları yakalanmak istenirken yılın payları kaçırılabilir. Kâr hissesi ödeyen ve pay başına kârı yüksek şirketler yararları artırır.
Şirketleri standardize ederek mukayeseli, piyasa değeri/yıllık kâr (F/K), piyasa değeri/özsermaye (PD/DD) üzere öncü göstergeler kesinlikle göz önünde bulundurulmalı.
Bu oranların düşük çıkması ana beklentidir. Fakat bu oranların düşük ya da yüksek olmasının münasebeti de çok kıymetlidir. Yapılan çalışmalar yüksek F/K ve yüksek PD/DD bedellerinin güçlü beklentili paylarda oluştuğu görülüyor. Bu çeşit paylarda ayrıyeten inceleme yapılmalı.
Yükselmeyen payların neden prim yapmadığı kesinlikle incelenmeli. Yönetimsel ve finansal gelişimi olumsuz şirketler, borsada evvelce fiyatlanır. Değişimlere ayak uyduramayan şirketler uzun vadede kaybettirecektir.
Dolar yatırımcısı için notlar
Dolar kuru uzun vadede enflasyona paralel bir seyir izliyor. Enflasyon bazında korunması nedeniyle birikimler dolara park ediyor.
Negatif gerçek faiz ortamı dolarizasyonu artırdı. Faizler yüksek olmasına karşın enflasyon da yüksek. Bu nedenle dolarizasyon sürebilir. Faiz oranları alternatif oluşturmadığı sürece dolar talebi devam edecektir.
Altın yatırımcıları için notlar
Türkiye’de altın dolarla fiyatlanıyor. Bu nedenle dolar arttıkça artıyor. Altın ziynet eşyası olarak da kullanıldığı için talep görüyor. Merkez bankalarından talep görüyor.
Global bazda enflasyon tasaları altına talebi artırıyor. Altın 1.800 dolar hududunun üzerinde.
Enflasyon tasası ve düzeyi altına olan talep istikametinden itici güç olmaya devam ediyor. Covid olayları tüketici talebini etkilese de klasik yatırımcı için altın hâlâ değerli bir alternatif.
Kripto paralarda toplumsal medya yönlendirmeleri
Kripto paralarla ilgili fiyat hareketlerine son periyotta daha çok haber akışı ve toplumsal medya paylaşımları istikamet vermeye başladı.
Son vakitlerde Elon Musk’ın açıklamaları tesirli oluyor. Perşembe günü çevreci nedenlerle Bitcoin’i eleştiren ve Tesla’da Bitcoin ile ödeme alma planlarının askıya alındığını açıklayan Elon Musk, kendisinin kripto paraya ziyadesiyle inandığını ama bilhassa kömür üzere fosil yakıtların büyük ölçüde kullanımına yol açmaması gerektiğini söyledi.
Bitcoin için tenkitlerine devam eden Musk, başka bir Twitter paylaşımında Dogecoin ile işbirliğine işaret eden olumlu bir açıklamada bulundu.
Musk, Dogecoin geliştiricileriyle birlikte faal süreç sistemi geliştirmek için birlikte çalıştıklarını, belirtti. Piyasa bedeli en yüksek kripto paralar içerisinde Dogecoin, dördüncü sırada yer alıyor.
Piyasa kıymeti 2 trilyon 285 milyar 775 milyon dolar olan pazarda Bitcoin 916 milyar dolar, Ethereum 458 milyar dolar, Binance 90 milyar dolar, Dogecoin 15 milyar dolar, Cardano 9.3 milyar dolar büyüklüğe sahip.
