Ünlü yatırım danışmanı ve fon yöneticisi, The Gloom, Boom and Doom mecmuasının editörü ve yayıncısı Marc Faber, “Türkiye’de sanayi dalı ve bankalar öbür ülkelere kıyasla çok daha yeterli işletiliyor” dedi.
CNN TÜRK dış haberler muhabiri Hilken Doğaç Boran’ın sorularını yanıtlayan Faber, . “Türkiye’ye yatırımın tam zamanı” dedi.
Türkiye’nin yatırım için cazip bir piyasa olduğunu söylediniz. Türkiye’ye yatırım yapacak mısınız? Diğerleri neden Türkiye’ye yatırım yapmalı?
FABER: Yatırım dünyasında en değerli şey ucuza alıp değerliye satmaktır. Fakat iş icraata gelince birçok kişi tereddüt ediyor. Bu çok doğal zira tarım, emtia, pahalı metaller, pay ya da bonolarda fiyat düşükse temelde bir sorun var demektir. Türkiye pazarına baktığımda Türk lirasının geçmişe nazaran paha kaybettiğini görüyorum. Dünya’daki öteki pazarlara kıyasla daha zayıf bir noktada. Bu yüzden bence şu an Türkiye’ye yatırım yapmak için uygun bir vakit. Örneğin New York’ta TIP sembolüyle süreç gören Türkiye Borsa Yatırım Fonunu ele alalım. 2010’da en fazla 79 dolardan süreç gördü. Geçtiğimiz yıl en düşük fiyatı 18 doların altındaydı. Yakında 29 civarındaydı şimdiyse 23’e düştü. Tarihî olarak bakarsak, 20’nin altına düşebilir. Bu bir risk. Fakat ileride 30 ila 50 dolar civarına yükseldiğini görebiliriz. Türkiye’de yatırım cazip deme sebeblerimden biri bu. Öbür bir sebep ise Türk lirasının başka para ünitelerine kıyasla en az bedel biçilen para ünitesi olması. Türkiye’de sanayi kesimi ve bankalar başka ülkelere kıyasla çok daha uygun işletiliyor aslında. Tekraren Türkiye’yi ziyaret ettim. Türkiye’ye yaklaşım ya çok optimist ya çok karamsar oluyor. Son vakitlerde dünya genelinde karamsar bir bakış var. Lakin bu Türkiye’ye özel değil. Tüm gelişmekte olan pazarlara Amerika’ya kıyasla karamsar yaklaşılıyor.
Türkiye’nin doğu pazarlarına yatırım yapmayı planlayanlar için âlâ bir sıçrama tahtası olabileceğini söylediniz. Nedenini söyleyebilir misiniz?
FABER: Bildiğiniz üzere Türk şirketler Orta Doğu ve Orta Asya’da epey etkin. Bir yatırımcı arkadaşım Özbekistan’da yatırım yapmak için bir fon başlattı. Fakat sıradan beşerler için Orta Asya’ya yatırım yapmak çok sıkıntı. Bu yüzden bölgedeki Türk şirketler çok güzel bir yatırım gayesi.
Bugünlerde herkes kripto paraları konuşuyor. Bu paralara vergi getirmeyi planlayanlar var. Sizce vergi getirilmeli mi? Bu yeni gelişen piyasaya yatırım yapmalı mıyız yoksa uzak mı durmalıyız?
FABER: Genel olarak yatırımcılarda kesinlikle kripto para bulunmalı. Asıl soru ölçü. 100 milyon dolarınız varsa 1 milyon mu 10 milyon mu 100 milyon mu koyacağınıza karar vermelisiniz. Nasıl altın, gümüş ve platinyum alıyorsanız birebir formda kripto paranız da olmalı. En çok tercih ettiğim yatırım araçları altın, gümüş ve platinyum. Ana yatırımımı elle tutulur şeylere yapıyorum. Lakin yeri geldiğinde Bitcoin de alıyorum zira kar potansiyeli çok yüksek. Şu anda tanesi 60 bin dolar civarında. Şayet 62 bini geçerse bence 80’e kadar çıkabilir. Bu resmi öngörüm değil ancak bu türlü bir ihtimal görüyorum. Zira piyasa şu anda küçük yatırımcılar ve kimi büyük aktörlerin elinde. Lakin vakit geçtikçe Amerika’daki emeklilik fonları da devreye girecek. Fon sahipleri yöneticilere baskı yapacak, onlar da kripto para almaya başlayacak. 100 milyar dolarlık bir fon birkaç yüz milyon dolarını kripto paraya yatıracak. Zira kimse kripto paraların pahası sıçradığında yatırım fırsatını kaçırmış olmak istemeyecek.