DEVA Partisi İktisat ve Finans Siyasetleri Lideri İbrahim Çanakcı, Merkez Bankası rezervlerinde eriyen 130 milyar dolara ait AKP Genel Lider Yardımcısı Nurettin Canikli ve Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu‘nun yapılan açıklamaların halkı yanılttığını söyledi. Çanakçı, Kavcıoğlu’na da 10 soru yöneltti.
Çanakçı, mevzuya ait şu değerlendirmeyi yaptı:
“Gerek Sayın Canikli’nin gerek Merkez Bankası Lideri’nin ‘bu rezervler şu kaleme, bu alana gitmiştir’ halindeki açıklamalarının hiçbir manası yok. Satan varsa kesinlikle bir alan da vardır. Halkımıza ‘Şükredin ki hayali ve ücretsiz döviz satışı gerçekleştirmedik’ mi demek istiyorlar? Elbette satılan bu dövizleri birileri risklerini azaltmak ve durumlarını kapatmak için aldı. Onlar riskini azaltırken, durumlarını kapatırken Merkez Bankası rezervi eksi 60 milyar dolar düzeyine kadar geriledi. İşte bu nedenle ülkemizin riskleri tarihî en yüksek düzeylere çıktı. Halkımız ağır bir bedel ödemeye mahkûm edildi.”
“Gerçek tablonun ismi döviz rezervlerini çarçur etmek”
Finansal istikrarı sağlamak, kurları, faizleri, enflasyonu denetim etmek için gerçekleştirildiği savunulan satışların sonunda döviz kurlarının da faiz ve enflasyonun da daha yüksek düzeylerde olduğuna dikkat çeken Çanakcı, “Bu, döviz rezervlerinin çarçur edilmesi değil de nedir Allah aşkına?” diye sordu. Yapılan açıklamaların hükûmetin başarısızlığının açık bir itirafı olduğunu söyleyen Çanakcı şöyle devam etti:
“Hükûmet ismine birisi çıkıp, ‘Aslında bu kadar rezerv hiç olmadı ki satalım’ diyor, oburu çıkıp ‘Aslında satılan döviz 128 milyar dolardan da fazla, 160 milyar dolar civarında’ diyor. Hangisine inanacağız? Yapılan açıklamaların hepsi kısmî, yanlış ve aldatıcıdır. Gerçek olmayan bilgi ve bilgilerle laf ve sayı kalabalığına getirilerek halkımız yanıltmak istenmektedir.”
“Merkez Bankası bir döviz büfesi değildir”
Dalgalı kur rejiminde Merkez Bankası’nın isteyen herkese döviz satmak zorunda olmadığını söz eden Çanakcı kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Merkez Bankası bir döviz büfesi değildir. Döviz talebinde süreksiz şoklara bağlı ani sıçramalar kelam konusu olduğunda finansal istikrarı korumak için tertipli döviz satış ihaleleri gerçekleştirebilir. Fakat bu ihalelerin ve döviz müdahalelerin açık ve şeffaf biçimde yapılması gerekir.”
Merkez Bankası Lideri’ne 10 soru
Türkiye’nin büyük bir ekonomik inanç krizinden geçmekte olduğunu ve yapılan açıklamaların inancı güzelce sarstığını belirten Çanakcı, DEVA Partisi ismine Merkez Bankası Lideri Kavcıoğlu’na şu 10 soruyu yöneltti:
1. Döviz piyasalarına müdahale etmek gerekli idiyse bunu Merkez Bankası olarak neden siz direkt yapmadınız da Hazine Müsteşarlığı’yla bir protokol yaparak kamu bankaları üzerinden dolambaçlı bir biçimde gerçekleştirdiniz?
2. Niye Hazine ile bir protokol yaptığınızı ve kamu bankaları üzerinden döviz piyasalarına müdahale edeceğinizi ve ettiğinizi kamuoyuyla paylaşmadınız?
3. Merkez Bankası 16 Aralık 2014’de yaptığı bir basın açıklamasıyla “olağan döviz satış mekanizması” dışında olduğu için Botaş’a direkt satış yapacağını kamuoyuna duyurmuştu. Botaş’a gerçekleştirilecek döviz satışını bile kamuoyuna duyururken, bunun kat be kat fazlası olan döviz satışlarını niye evvelce kamuoyuyla paylaşmadınız?
4. Niye her yıl başında açıkladığınız “Para ve Kur Politikası” metninin “Döviz Likiditesi Yönetimi” kısmında bu düzeneğe ve satışlara hiçbir bilgiyi paylaşmadınız?
5. Niye dalgalı kur rejimine karşıt biçimde bu satışları gerçekleştirdiniz?
6. Yapılan bu süreçlerin hür dalgalı kur rejimini fiilen ortadan kaldırmak olduğunu düşünüyor musunuz?
7. Niye bu satışları geçmişte olduğu üzere piyasalara açık bir formda duyurarak ve ihale yoluyla yapmadınız?
8. Niye bu satış ve müdahalelerin sonuçlarını geçmişte yapıldığı üzere şeffaf bir biçimde Merkez Bankası’nın internet sitesinden duyurmadınız?
9. Satışları pandemiyle ilişkilendiriyorsunuz. O vakit niye 2017’de Hazine Müsteşarlığı’yla bu türlü bir protokole gereksinim duydunuz? Bu protokol kapsamında pandemi öncesinde 2020 Mart’ından evvel ne kadar satış yaptınız?
10. Sattığınız rezervleri bugünkü kurlar ile yerine koymak isterseniz ortada ne kadarlık bir fark kelam mevzusudur?”
