Deprem erken ihtar sistemi EDIS devreye girdi. Apti, Sentez, Hubbox ve Seismic AI üzere alanında uzman dört firmanın bilgi birikimlerini birleştirerek oluşturulan EDIS, site, apartman ve iş merkezlerine hizmet veren Apti uygulaması üzerinden sarsıntısı yerinde tespit ediyor ve evvelce ihtar gönderiyor.
EDIS Kurucu Ortağı ve CEO’su Ali Emre Erişen, zelzele araştırma enstitüleri ve sismoloji uzmanlarının dayanağı ile 2017 yılında EDIS’in birinci çalışmalarına başladıklarını belirterek “Sistemi üç yıl boyunca test ettik. Muğla’daki testlerimiz yaklaşık 14 ay sürdü. Akabinde sistemi İzmir’e kurduk. Mesela İzmir zelzelesinin öncesinde biz görmüştük, şiddetini de biliyorduk. (Merkez üssü Ege Denizi’nin Seferihisar açıkları olan 6,6 büyüklüğündeki) İzmir sarsıntısını, 23-24 saniye evvel tespit etmiştik” dedi.
YAPAY ZEKÂ İLE ÇALIŞIYOR
Proje kapsamında Marmara Bölgesi’nde belirlenen alanlara EDIS Zelzele Algılama Radar Sistemlerinin konumlandırıldığını lisana getiren Erişen, şu bilgileri verdi: EDIS zelzele erken ikaz sistemi sayesinde, beşerler bulundukları binalardan ayrılırken EDIS’in yapay zekâsı binayı sarsıntıya hazır hâle getirecek sinyali iletiyor. Şu an sarsıntının şiddeti daha sizin olduğunuz noktaya ulaşmadan sinyali alabilecek durumdayız.
Bina içerisinde gerekli irtibatlar da yapılarak alınan sinyal ile binalar ikincil afetleri önlemek için asansörü en yakın katta sabitleyip, yangın ve patlama risklerine karşı elektrikle çalışan aygıtları ve doğalgazı kapatabilecek. Bina çıkışlarında bulunan kapılar ve bariyerleri, elektronik geçişleri açık hâle getirerek tahliye süreçlerini kolaylaştıracak.
Erişen, AFAD ile iş birliği kapsamında zelzele konusunda da bilinçlendirme eğitimi verdiklerine dikkat çekerek “AFAD tarafından hazırlanan zelzele farkındalığı konusunda görüntüler var. Biz kullanıcılara sinyali vermeden evvel bu eğitimi alma mecburiliği getirdik. Uygulamamızdan sinyal takibi yapabilmek için öncelikle bu görüntülerin izlenmesi, eğitimin alınmış olması gerekiyor” diye konuştu.
EDIS’in yalnızca sarsıntısı değil, öteki doğal afetleri de evvelce bildirmesi için çalışmaların devam ettiğini söz eden Erişen, İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere zelzele neslindeki bütün ülkelerde hizmet vermeyi amaçladıklarını söyledi.
