Çin Devlet Lideri Şi Cinping, Rusya’da düzenlenen 25. St. Petersburg Memleketler arası İktisat Forumunda (SPIF) yaptığı çevrim içi konuşmada, Kovid-19 salgını ve Ukrayna krizinin yarattığı olumsuz tesirlere karşı çok taraflı ekonomik iş birliğinin sürdürülmesi gereğini vurguladı.
Bir yanda kimi ülkeleri izole ederken öteki yanda global ekonomiyi canlandırabileceğini ileri süren stratejilerden kuşku duyulması gerektiğine dikkati çeken Şi, “Kalkınma siyasetleri ortasındaki irtibatların, memleketler arası kural ve standartların güçlendirilmesine muhtaçlığımız var. Tek taraflı yaptırım, azami baskı siyaseti, ekonomik bağların koparılması ve tedarikin askıya alınması teşebbüslerinden kaçınmalıyız.” dedi.
“ÜLKELER, JEOPOLİTİK REKABETİN SATRANÇ TAŞLARI DEĞİLDİR”
Dünyanın ekonomik iş birliğinin kesilmesinden, ülkelerin siyasal tavırları uğruna karşı doğrultuda hareket etmesinden yarar sağlayamayacağının altını çizen Şi, “Giderek şiddetlenen enerji ve gıda krizine tahlil bulmak için ticaretin önündeki manileri kaldırmalı, global sanayi ve tedarik zincirlerinin istikrarını sağlamalıyız.” tabirini kullandı.
Şi, çok kutupluluk eğilimine giren dünyada hiçbir ülkenin başkaları üzerinde mutlak tesir kurmayacağını vurgulayarak “Ülkeler, boyutları ne olursa olsun, jeopolitik rekabetin satranç taşları değildir.” diye konuştu.
Şi’nin ülkelerin ismini anmadan, Ukrayna Savaşı’nın akabinde Batı tarafından Rusya’ya uygulanan yaptırımları eleştirmesi dikkati çekti.
PEKİN İLE MOSKOVA ORTASINDAKİ STRATEJİK ORTAKLIK
Foruma mesken sahipliği yapan, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile 15 Haziran’da yaptığı telefon görüşmesinde, iki ülke bağlarının gelişim ivmesinden duyduğu memnuniyeti lisana getiren Şi Cinping, “Çin’in, egemenliğe ve güvenliğe ait temel çıkarları konusunda Rusya ile çalışmayı sürdüreceği” bildirisini vermişti.
Şi’nin foruma iştiraki, Pekin ile Moskova ortasındaki stratejik paydaşlığın Ukrayna krizine karşın devam ettiğini vurgulaması bakımından sembolik mana taşıyor.
Çin, Ukrayna krizinin başlangıcından bu yana, sorunun barışçıl yollardan çözülmesi daveti yapsa da Rusya’nın eylemlerini “işgal” ve “saldırı” sözcükleriyle tanımlamaktan ve “kınama” manasına gelecek tabirleri kullanmaktan kaçınıyor.
ÇİN’E DOĞAL GAZ İHRACATI YÜZDE 60 ARTTI
Dünyanın en büyük ikinci iktisadı olan güç gereksinimindeki Çin, Ukrayna Savaşı’nın akabinde Rusya’ya uygulanan yaptırımlar nedeniyle Avrupa’ya güç ihracatının kesilmesi durumunda Rus petrol ve doğal gazının yönelebileceği değerli bir pazar pozisyonunda bulunuyor.
Rus güç şirketi Gazprom, mayıs başında yaptığı açıklamada, Çin’e doğal gaz ihracatının yılın birinci dört ayında geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 60 arttığını duyurmuştu. Öte yandan, Gümrükler Genel Yönetiminin datalarına nazaran, mayısta Çin’in Rusya’dan ham petrol ithalatı geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 79,6 artmıştı.
İki ülke ortasında 2021’in sonunda 146,9 milyar dolara ulaşan ticaret hacminin yaklaşık üçte ikisini Çin’in Rusya’dan doğal gaz ve petrol ithalatı oluşturuyor.
