Global ticaret muahedeleri konusunda sular tekrar ısınmaya başlıyor.
Dünyanın en büyük ikinci iktisadı Çin’in, Trans Pasifik Paydaşlığı için Kapsamlı ve Kademeli Anlaşma’ya (CPTPP) katılmak için perde gerisinden görüşmelerde bulunduğu ileri sürüldü.
Muahedeye taraf dört ülkeden, isimlerinin açıklanmasını istemeyen yetkililere nazaran, çin ile teknik detaylar konusunda görüşmeler yapıldı.
Bloomberg’in haberine nazaran görüşmelere Avustralya, Malezya, Yeni zelanda ve birkaç ülke daha katıldı. Çin ile mutabakata taraf ülkeler ortasında ne kadar ilerleme sağlandığı konusunda net bilgi bulunmuyor.
Çin Ticaret Bakanı Wang Wentao, Mart başlarında, Pekin idaresinin muahedeye katılmak için, birçok ön hazırlık yaptığını ve kimi gayrıresmi temaslarda bulunduğunu söylemişti.
Birçok CPTPP ülkesi ticarette Çin’e son derece bağımlı durumda. Fakat birçok üye ülkede azalan prestiji nedeniyle Çin’in CPTPP’ye katılması güç görünüyor.
Çin’in kabul edilmesi için ek ödünler vermesi ve CPTPP’ye üye 11 ülkenin tamamının onayı gerekiyor. Ayrıyeten, işgücü düzenlemeleri, kamu şirketleri ve ABD ile olan ticari gayreti de Çin’in önündeki başka potansiyel pürüzler olara öne çıkıyor.
Mutabakat Çin’in artan hakimiyetini sınırlamak için tasarlanmıştı
CPTPP’ye üye ülkeler ortasında ABD’nin müttefiki olan Avustralya, Kanada ve Japonya da bulunuyor.
CPTPP’ye üye ülkelerin, Milletlerarası Çalışma Örgütü’nün (ILO) 1998 deklarasyonuna uygun kanun ve uygulamalara sahip olması koşul koşuluyor. ILO’nun 1998 deklarasyonu, sendika kurma ve toplu iş kontratı özgürlüğünü garanti altına alıyor, çocuk işçiliğe ve istihdam ayrımcılığına son verilmesini öngörüyor.
Çin, bağımsız sendikalara müsaade vermediği üzere, zorla ya da zarurî çalıştırma uygulmalarıyla suçlanıyor.
Trans Pasifik paydaşlığı fikri, Çin’in artan gücünü dengelemek için ABD tarafından ortaya konmuştu. Vaktin ABD Lideri Barack Obama, 2016’da yaptığı bir konuşmada, bölgesel ticaretin kurallarını, Çin’in değil ABD’nin yazması gerektiğini söylemişti.
Lakin Obama’nın selefi Donald Trump, muahededen 2017’de çekildi. Japonya’nın liderliği ele aldığı muahede revize edildi ve muahedenin ismi ‘Trans Pasifik Paydaşlığı için Kapsamlı ve Kademeli Anlaşma’ olarak güncellendi.
