Avrupa’da yaşanan güç krizinin, güç ağır kullanılan kesimlerde sakinliğe yol açtığını lisana getiren TİM Lideri Mustafa Gültepe, Türkiye’de kimi bölümlerde güç ve kur kaynaklı maliyet artışları olsa bile yıl sonu gayelerinin tutturulacağını belirtti.
Yönetimi devraldıktan sonra geçen 100 günlük süreyi pahalandırmak üzere bir küme basın mensubuyla bir ortaya gelerek soruları yanıtlayan Gültepe, son 12 ayın tamamında aylık ihracat rekorları kırdıklarını hatırlatarak, “Ocak-Ağustos devrini gayelerimiz doğrultusunda 165,7 milyar dolar ihracatla tamamladık. Avrupa’da hane halklarının alım gücündeki düşüş hudutlu kalır ve üretimleri daralmaya devam ederse bu durum ihracatımızı olumlu tarafta etkileyebilir” diye konuştu.
Alım gücü güzelleştirilmeye çalışılıyor
ABD’nin teknik olarak resesyona girdiğine, Türkiye’nin en değerli pazarı pozisyonundaki AB ülkelerinde de daralma tesirlerinin görülmeye başlandığına dikkat çeken Gültepe, mevcut durumun meçhullüğü beraberinde getirdiğini vurguladı. Türkiye’nin toplam ihracatının yüzde 48,4’ünü AB ülkeleri ve ABD’ye yaptığını hatırlatan Gültepe, “Avrupa piyasalarındaki kaygıların ve global iktisadın genel gidişatındaki değişmelerin ihracatımıza mümkün tesirlerini önümüzdeki üç ayda çok daha net bir biçimde görebileceğiz. 2023’ün birinci yarısı güç krizi ile sakinliğin en çok hissedileceği periyot olacak. Bu durumda en büyük pazarımız olan Avrupa’da talebin baskılanması ihracatımızı olumsuz etkileyebilir. Öte yandan Avrupa, başta minimum fiyat düzenlemesi olmak üzere, çeşitli siyasetlerle mali sıkılaşmanın neden olacağı alım gücü kaybının önüne geçmeye çalışıyor. Hane halklarının alım gücündeki düşüş sonlu kalır ve Avrupa’da üretim daralmaya devam ederse bu durum birtakım bölümlerimizde ihracatımızı olumlu tarafta etkileyebilir” yorumunda bulundu.
Kredi kullandırma iştahı yok
Merkez Bankası faiz kararı, kredi kullanımına ait sorulara, kredi kullanımı ve işletme sermayesine erişim meşakkatinin hâlâ devam ettiğini belirten Gültepe, ” Son düzenlemelerin akabinde ticari kredi faizlerinde 10 puana yakın bir gerileme oldu. Lakin bankalar mecburî karşılık kararı nedeniyle kredi kullandırma konusunda isteksiz görünüyorlar. Reeskont kredilerinin kullanımında, ihracat gelirlerinin yüzde 70’ini Türk Lirasına çevirme şartı nedeniyle firmalarımız bu kredileri kullanmaktan kaçınıyorlar. Dış ticaret yapan firmalar için bunlar yönetilmesi sıkıntı süreçler, zira ihracatçı firmalarımız birebir vakitte ithalat da yapıyorlar. Eximbank kredilerinin hudutlu olması, Merkez Bankası’nın kısıtlı ölçüde reeskont kredisi kullandırması, TL kredilerde firmaların Döviz varlığıyla ilgili kısıtlamalar, finansmana erişim konusunda zorlukları oluşturuyor. Farklı tasalarla kredi kaynaklarını dövize dönüştürenler olabilir. Fakat telaşlı azınlığın yaptığı yanlışların cezasını tüm ihracatçılarımızın ödemesi ülkemiz ismine gerçek değil. Karar alıcıların kuvvetli bir süreç yönettiğinin şahsen şahidiyim. Lakin bu güçlü süreçten ülkemizi selamete çıkarabilmemiz için yatırım, üretim ve ihracattan öbür seçenek görünmüyor. Finansmana erişim kolaylığı bu süreçte kilit rol oynuyor” diye konuştu.
Çevre dostu üretim kıymet kazandı
Pandemi ile global iktisadın büyük bir değişim ve dönüşüm sürecine girdiğini, Türkiye’nin bu süreci fırsata çevirebilmesi için çok süratli hareket etmek durumunda olduklarının altını çizenGültepe, yeni devirde sürdürülebilir ve etraf dostu üretimin büyük ehemmiyet kazandığını söz etti. Devletin ve hükümetin bu mevzuda iradesinin olması çok kıymetli olduğuna dikkat çeken Gültepe, şirketlerin yeşil dönüşüm gayesi ile yapacakları tüm yatırımlar, bölge ve dal fark etmeksizin özel bir yatırım teşvik düzenlemesi ile desteklenmesi gerektiğini belirtti.
Dolar 1,44 düzeyine ulaştı
Türkiye’yi en çok ihracat yapan 10 ülke ortasına sokma vizyonu ile çalışacaklarını anlatan Gültepe, 2022’nin Ocak-Ağustos periyodunda ünite ihracat bedelimiz evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 16,7 artışla 1,44 dolar düzeyine ulaştığını aktardı.
Mevcut pazarlarımızda derinleşmek ve yeni pazarlara açılmak istediklerini bu gaye doğrultusunda 27 dalı için çalışma kümelerini oluşturdukları bilgisini veren Gültepe, genel ihracatta 8 aylık periyotta parite kaynaklı 8 milyar dolarlık bir kayıp yaşandığını, yıl sonuna kadar bu kaybın 12 milyar dolara ulaşacağını öngördüklerini lisana getirdi.
