Banvit BRF’in hayata geçirdiği “Akıllı Çocuk Sofrası” projesi danışmanlarından Beslenme ve Diyet Uzmanı Aslı İçingür uzun açlık devirlerinde dikkat edilmesi gerekenleri ve gıda israfının nasıl önlenebileceğine yönelik teklifleri paylaştı
Toplumsal yatırımlarında gerçek beslenme ve besin israfının önlenmesi konusuna odaklanan Banvit BRF bu çerçevede Ulusal Eğitim Bakanlığı işbirliği ile hayata geçirdiği Akıllı Çocuk Sofrası projesi kapsamında farkındalık yaratma ve toplumu bilinçlendirme çalışmalarını sürdürüyor. Akıllı Çocuk Sofrası Danışmanlarından Beslenme ve Diyet Uzmanı Aslı İçingür, Ramazan ayında bu mevzuların daha da ehemmiyet kazandığına dikkat çekerek uzun müddetli açlık devirlerinde kâfi su, lifli besin tüketimi, yeme müddeti hususlarının yanı sıra besin israfını önleyici formülleri de sıraladı.
Yaşam İçin “Su” Tüketimi
Uzun vadeli açlık periyodunda beden her zamankinden daha fazla suya gereksinim duyar. Bu yüzden sahur ve iftar öğünlerinde su tüketimi en az 1,5-2 litre olmalıdır. Bu devirde doğal maden suyu da tüketilebilir lakin böbrek rahatsızlığı ve kalp yetmezliği olanlar ölçüsüne dikkat etmelidir. İçeriğindeki mineraller, bedenin asit baz istikrarının kurulmasına takviye sağlar. İftara başlamadan evvel bir bardak sudan fazlasını tüketmek sakıncalı olabilir. Yemekten sonra yarım saat ortalarla birer bardak su içilmelidir. Gereksiniminiz olan su ölçüsünü, 30-35 ml/kg başına hesaplayarak, kolay bir formülle bulabilirsiniz. Örneğin 70 kg bir birey için günlük su gereksinimi 70×30=2.100 ml olarak hesaplanır.
Bağırsak Sıhhati İçin Kâfi “Lif” Alımı
Lif bu devrin sihirli sözcüğü, ayrıyeten sindirim sistemi için de epey kıymetli. Midenin boşalmasını geciktirir ve daha uzun müddet tok fiyat. Önerilen günlük 30 gr lif tüketilesi durumunda daha geç acıkılır ve bağırsaklarda problemler yaşanmaz. Yulaf, müsli, meyve, yeşillikler, tam tahıllı ya da tam buğday ekmekleri sahurda esas tüketebilecek lif kaynaklarıdır. Ayrıyeten kuru meyveler de lif açısından epeyce yüksek ve sahurda tüketimi önerilir.
Ne Yediğiniz Kadar Ne Kadar Müddette Yediğiniz De Önemli
Çok süratli yemek yeme beyne tokluk sinyalinin iletilmesini yavaşlatır zira beyin doyma sinyalini yemekten 15-20 dakika sonra verir. İftarda birinci 10 dakikada her şeyi yiyip bitirmek önemli mide ve kalp problemlerine yol açabilir. Buradaki bir öteki kritik nokta ise iftarla sahur ortasını kesimlere bölebilmek. İftar sonrasındaki süreci 2 orta öğün olarak bölmek, kilo denetimi ve kan şekerinin regülasyonu açısından epey kıymetli. Sonuç olarak yemek yavaş ve küçük lokmalar formunda tüketmeli ve saatlere yayılmalı.
RAMAZANDA BESİN İSRAFINA DİKKAT
Gıda israfı, dünyadaki tüm ülkelerde değerli bir sorun. Birleşmiş Milletler Besin İsraf Endeksi Raporu’na nazaran Türkiye’de her yıl 7.7 milyon ton yiyecek ve içecek israf ediliyor. Bu sayı kişi başına düşünüldüğünde yıllık yaklaşık 93 kg besin israfı manasına geliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’na nazaran Türkiye’de her gün 4.9 milyon ton ekmek israf ediliyor. Ramazan ayında ise bu sayılar çok daha büyük boyutlara ulaşıyor, Ramazan pidesi de en çok israf edilen besinler ortasında yerini alıyor.
Ramazan ayında, gün uzunluğu aç kaldığımız için canımız pek çok şey çekiyor, alışveriş listeleri kabarıyor ve gereksinimimiz olduğu kadar olmayan besinler da alınabiliyor. Bu durum da besin israfının önünü açıyor. Kolay tedbirler alarak besin israfının önüne geçmek mümkün. Alışveriş çoklukla oruçluyken yapılır lakin öncesinde kesinlikle tokken bir alışveriş listesi hazırlamak israfı önlemeye yardımcı olabilir.
İftar ve sahurda yenilecek yemekleri planlayıp bir haftalık menü oluşturarak fazla yemeklerin buzdolabında unutulmasının ve bozulmasının önüne geçmek mümkün. Bu noktada hazırlanan yemeklerin hakikat bir biçimde saklanması da büyük ehemmiyet taşıyor. Yemekleri hava almayacak biçimde saklamak, pişirdikten 2 saat sonra buzdolabına kaldırmak ve bir sonraki tüketimde tencereden gereksinim kadarını alıp ısıtmak meskenlerde en çok yapılan israf hali olan yemek dökmenin önüne geçen tedbirler.
Ekmek, pide üzere unlu eserler bilhassa oda sıcaklığında kaldığında çok çabuk kurur ve bayatlar. Bu durumda birden fazla kişi bayatlayan eseri çöpe atar. Bunu önlemek için 1-2 gün içerisinde tüketilecekse ağzı kapalı bir buzdolabı poşetinde oda sıcaklığında saklanabilir ya da daha uzun müddet korumak için buzdolabında saklanıp istendiğinde ısıtılarak tüketilebilir. Pideyi yumuşatmak için de üzerini biraz nemlendirdikten sonra ısıtmak tahlil olabilir.
Vücudunuzun Muhtaçlığına Nazaran Bir Sofra Oluşturmaya İtina Gösterin
Uzun saatler süren açlık sonrası yenen yiyeceklerin besin pahası, nasıl pişirildiği, neler içerdiği hayli değerli. Açken hazırlanan sofralarda yapılan en büyük yanılgı bol kalorili ve karbonhidrat içeren pek çok yemeği tıpkı anda hazırlamak. Ama bir anda bu kadar fazla ölçüde yemek tüketilmesi hem hazımsızlığa hem de besin israfına sebep olur. Bu noktada istikrarlı bir yemek tertibinin oluşturulması epeyce kritik bir ehemmiyete sahip. Sofralarda hafif lakin besin kıymeti yüksek yemekler, pişmiş ve çiğ sebzeler, hafif bir çorba bulundurmak çok daha yeterli bir tercih olacaktır.
Tavuk Paçası Böreği
Malzemeler
- ½ Pide / ekmek (bayatlamış) / yufka ile de yapabilirsiniz
- 2 adet tavuk bonfile göğüs
- 2 yemek kaşığı sıvı yağ
- Tuz ve Karabiber (arzu edilen miktarda)
Sos için:
- 1 yumurta
- 2 yemek kaşığı un (tepeleme)
- 3 yemek kaşığı yoğurt
- 3 su bardağı tavuk suyu
- 2 diş sarımsak (rende)
- 1 yemek kaşığı sirke
- Tuz
Yapılışı:
- Tavuk etlerini 5 su bardağı suda haşlayın. Haşlanan tavuk etlerini küçük küçük doğrayarak tuz ve karabiberle harmanlayın.
- Bayatlamış pide / ekmeğinizi nizi küp küp kesip, 2 yemek kaşığı kadar sıvı yağ ile harmanlayın. Bir fırın tepsisine dizip, fırında kızartın.
- 1 su bardağı tavuk suyunu kenara ayırıp, sirke hariç tüm sos gereçlerini çırpıcıyla pürüzsüz bir halde çırpıp, ocakta sosunuz yoğunlaşıncaya kadar pişirin.
- Pişen sosun altını kapatarak ılınmasını bekleyin. Ilınmış sosa sirke ve tuzunu da ek ederek sosu hazır hale getirin.
- Bu ortada üzeri kızaran pide / ekmeklerinizi fırından çıkartarak ayırdığımız bir bardak tavuk suyunu üzerlerine döküp fırında yaklaşık 5 dakika daha pişirerek tavuk suyunu çekmesini sağlayalım.
- Pişen pide / ekmeklerin üzerine sosu döküp üstüne didiklediğimiz tavukları serpelim. Yemeğimiz servise hazır afiyet olsun.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
