Summers Group çalışmasına nazaran ABD’de enflasyon 1980’deki tepe düzeyine düşünülenden daha yakın.
Eski ABD Hazine Bakanı Lawrence Summers’ın dahil olduğu bir ekonomist kümesi, başta konut olmak üzere harcama tekniklerini modernize ederek tarihî tüketici fiyat endeksi bilgilerini yine hesapladı.
Çalışma sonucunda Haziran 1980’da ABD çekirdek enflasyonunun yüzde 13,6 değil yüzde 9,1 düzeyinde olduğu değerlendirmesi yapıldı.
Söz konusu devirde Fed’in başında olan Paul Volcker enflasyonu düşürmek için mali sıkılaştırma gerçekleştirmişti. ABD’de enflasyon nisan ayında yüzde 6,2 düzeyinde gerçekleşmişti.
Fed o devirde siyaset faizini yaklaşık 10 yüzde puan artırmış ve 1980’lerin başında yüzde 20’ye çıkarmıştı. Cuma günü açıklanacak mayıs enfflasyon verisi için Bloomberg anketinde beklenti yüzde 5,9 düzeyinde. Ekonomister tarafından yayımlanan çalışmada, “Bugün yüzde 2’lik çekirdek TÜFE enflasyonuna geri dönmek için Fed Lideri Paul Volcker devrindeki ile neredeyse tıpkı ölçüde dezenflasyon gerekecektir” denildi.
Ekonomide şok yaratmıştı
1979’da Jimmy Carter periyodunda vazifeye başlayan Volcker 1983 yılında Ronald Reagan devrinde de 2. kere lider olarak atanmıştı.
Volcker birinci Lider olduğu periyotta çift hanelere ulaşan enflasyonu denetim altına almak için faiz oranlarını yüzde 21,5 ile gibisi görülmemiş düzeylere yükseltmişti.
Volcker’in faiz artışı sonrası işsizlik oranı yüzde 10,8’e çıkmış, iktisat de resesyona girmişti. Enflasyon doruktan düştüğünde oluşan hasar nedeniyle Volcker da sayısız düşman kazanmış, çiftçiler traktörleriyle Fed binasının önüne giderek protesto etmiş, araba satıcıları satış yapamadıkları gerekçesiyle kendisine protesto hedefiyle otomobil anahtarlarını göndermişti.
Carter’ın akabinde ABD Lideri olarak vazifeye gelen Ronald Reagan Volcker konusunda temkinliydi, Volcker yıllar sonra yaptığı açıklamada o devirde Reagan ve danışmanı James Baker ile bilinmeyen bir toplantı yaptıklarını, Baker’ın kendisine Başkanlık seçimi kazanana kadar faiz artırmaması konusunda baskı yaptığını anlatmıştı.
Beyaz Saray, o devirde 7 Fed İdare Konseyi Üyesi’nden 4’üne Volcker’ın görüşlerine muhalif olan şahısları atamış, bu muhalefet Volcker’in vazifesinin 2. devrinde 1987’de istifa etmesine neden olmuştu.
Enflasyon 1983 yılında yüzde 4’ün altına indiğinde kendisine yönelik yansılar de azalmıştı. Volcker’ın adımları hala tartışılsa da enflasyon o devirden bu yana denetim altında kaldı.
