Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin birinci hava-hava füzesi Bozdoğan’ın amacını muvaffakiyetle imha ettiğine dair görüntüyü geçtiğimiz gün toplumsal medya hesabından ‘Gençlere maşallah’ notuyla paylaştı.
TRT Haber’den Sertaç Aksan’ın haberine nazaran; Ülkemizin Göktuğ projesi kapsamında geliştirilen Bozdoğan’ın üstleneceği misyonları, muadillerine nazaran avantajlarını ve en değerlisi de bu sac ayağının iktisat boyutunu Savunma Sanayii Araştırmacısı Anıl Şahin anlattı.
Göktuğ projesinde temel gaye ne?
Bahsi geçen Bozdoğan füzesi aslında tek bir çalışmanın değil, Gökdoğan ile bir arada yeni bir kabiliyetin meyvelerinden biri. Her iki çalışmayı da kapsayan projenin ismi ise Göktuğ…
Anıl Şahin bu projenin ayrıntılarına değinirken iki farklı yaklaşımdan kelam ediyor. Birisi Görüş Ötesi Hava Hava Füzesi (BVRAAM) ve bir oburu ise Görüş İçi Hava Hava Füzesi (WVRAAM) çalışması. Her iki füzenin ulusal imkanlarla geliştirilmesi için projeye başlandı ve gelinen nokta prestijiyle çok kıymetli kazanımlar sağlandı.
Şahin, ‘Projenin hangi yabancı füzeler yerine geçeceği’ sorusunun cevabını “Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından başlatılan ve TÜBİTAK-SAGE ana yükleniciliğinde yürütülen projenin ana maksadı; Türk Hava Kuvvetleri tarafından uzun yıllardır kullanılan ABD üretimi AIM-120 AMRAAM ve AIM-9X Sidewinder tipi füzelere yönelik bağımlılığın sona erdirilmesi” bilgisiyle veriyor.
Gökdoğan ve Bozdoğan’ın muadilleri neler?
Yurt dışından alınan muadil füzeler konusunu biraz daha detaylandırmasını istediğimiz Anıl Şahin, Bozdoğan’ın 25+ kilometre menzile sahip olduğunu, 4+ mach sürate, görüntüleyici kızılötesi arayıcı başlığa ve itki vektör denetimi ile üstün hareket kabiliyetine sahip bir füze sistemi olduğundan bahsediyor. Bu özellikleriyle Bozdoğan, ABD imali AIM-9X Sidewinder’ın muadili.
Gökdoğan ise 65+ kilometre menzile sahip. Tıpkı biçimde etkin radar arayıcı başlığa, data bağı ile maksat güncelleme, atış sonrası kilit, Home-Of-Jam diye tabir edilen karıştırma kaynağına güdüm üzere üstün yetenekleri bünyesinde barındıran bir füze sistemi. Gökdoğan da tekrar ABD imali AIM-120 AMRAAM’ın muadili olarak kabul ediliyor.
Test görüntüsü bize ne anlatıyor?
TÜBİTAK SAGE’nin ‘genç teknisyenleri ve mühendisleri’ tarafından hayata geçirilen Göktuğ projesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın paylaştığı görüntüyü da Anıl Şahin’e soruyoruz:
“Bozdoğan’ın yerden testleri gerçek bir F-16 kanadından yapılmış ve havadaki bir maksat muvaffakiyetle vurulmuştu. Son test ise aslında en kıymetli faaliyet yani uçuşlu test. Bozdoğan burada da 401’inci Test Filo’ya ilişkin bir F-16 Blok 40 uçağından ateşlendi ve TUSAŞ ŞİMŞEK Amaç Uçağı’nı, Hit-to-Kill diye tabir edilen baş başa çarpışma tekniği ile vurdu.
Böylece IIR arayıcı başlık, harp başlığı, tapa sistemi, ısıl pil üzere füzeyi oluşturan birçok sistemin doğrulaması yapılmış oldu. Bilhassa ‘pickle’ diye tabir edilen füzenin uçaktan bırakılması faaliyetinin akabinde Bozdoğan’ın yaptığı hareket sahiden çok etkileyiciydi. Bozdoğan sayesinde F-16, HÜRJET, HÜRKUŞ, AKINCI/AKSUNGUR üzere platformlara ulusal bir hava-hava füzesi entegre edilmesinin yolu açılmış oldu.”
Bu füzeleri yerli-milli olarak yapmak bize ne kazandırıyor?
Savunma sanayiinde kritik sistemleri ya da modülleri yerli-milli olarak üretebilmeniz çok değerli. Bazen bu üzere durumlarda maliyet işin çok sonraki boyutlarından biri oluyor. Göktuğ projesinde de misal bir durum kelam konusu. Bu işin maliyeti katiyetle öncelikli değil fakat biz tekrar de madalyonun mali tarafını merak ediyoruz.
Anıl Şahin, bu sorumuza Bozdoğan üzerinden karşılık veriyor ve “Bu füzenin halihazırda kullanılan ithal muadili AIM-9X Sidewinder. Bir AIM-9X B2 Sidewinder Füzesi’nin ünite maliyeti, opsiyonlarla 800-900 bin ABD Doları’nı bulabiliyor.
Hatta beraberinde tedarik edilen lançer üzere daha da ek ekipmanlar ile birlikte bu fiyat doğal olarak daha artabiliyor ve en az 1 milyon dolara tekabül edebiliyor” bilgisini paylaşıyor.
Şahin burada bir parantez daha açıyor ve Bozdoğan’ın seri üretime geçmesiyle birlikte en büyük avantajın bu füzelere ayrılan bütçenin yurt içinde kalacak olması gerçeğine işaret ediyor. Yani Bozdoğan ile AIM-9X’in ünite maliyeti eşit olduğunu varsaysak bile bütçe ülkemizde kalacağı için firmaların Ar-Ge bütçesine olumlu bir tesir doğuruyor.
Ayrıyeten füze ulusal olduğu için muhtaçlığımız olan ölçüde tedarik edebilmek ve istediğimiz platformlara da entegrasyonunu gerçekleştirebilmek üzere önemli avantajları beraberinde getiriyor.
Bu füzeler SİHA’lardan atılabilir mi?
Türkiye’nin SİHA’lar konusunda geldiği nokta herkesin malumu… Kelam konusu yerli ve ulusal bir füze olunca hepimizin aklına doğal olarak SİHA’lar geliyor… Anıl Şahin, bu füzelerin gelecek devirlerde SİHA’lardan ateşlenmesinin ne kadar mümkün olduğu sorumuza da karşılık veriyor:
“Dünyada Bozdoğan’ın muadili olan AIM-9X füzesini test emelli ateşleyen SİHA’lar mevcut lakin bu da daha çabucak hemen bir yıllık bir deneyim. Muharebe alanında ateşleyen ise bildiğim kadarıyla yok. Bunlar görüş içi füzeler olduğu için yani IIR başlığa sahip olduğu için bir faal radar güdümlü füzeye nazaran insansız platformlardan ateşlenmeleri daha kolay. Dolayısı ile ben SİHA’lardan Bozdoğan ateşlenebileceğini düşünüyorum.”
Hava-hava füzeleri Türkiye için neden değerli?
Son olarak bir ülkenin hava-hava füzesini kendi imkanlarıyla üretmesinin neden bu kadar kıymetli olduğu konusuna değiniyoruz… Anıl Şahin’e nazaran hava-hava füzesi her ülke için değerli lakin Türkiye için çok daha kritik bir sistem… “Neden?” diye soruyoruz… Şahin, öncelikle Türkiye’nin şimdi katmanlı bir hava savunma ağının olmadığı gerçeğinin altını çiziyor ve münasebetiyle hudutlarımıza yönelik hava tehditlerine F-16’lar ile karşılık verdiğimizi anlatıyor.
