Mithat Yurdakul / Ankara
Paylaşımlı e-skuter işletmeciliği ve kullanımında adap ve asıllar belirlendi. Ulaştırma ve Altyapı, Etraf ve Şehircilik ile İçişleri bakanlıklarınca hazırlanan yönetmelik Resmi Gazete’de yayımlandı. Düzenlemeye nazaran e-skuter farklı bisiklet yolu varsa taşıt yolunda sürülemeyecek, sürat sonu 50 km üzerinde olan yollarda kullanılamayacak. İkiden fazla e-skuter taşıt yolunda yan yana kullanılamayacak, diğer bir araca asılmak, akrobatik hareket yapmak, tek elle sürmek, sırt çantası dışında yük taşımak yasak olacak. E-skuterin gece öbür araç şoförleri ve yayalar tarafından farkedilmesi için 20 metre aydınlatmalı farı, kırmızı reflektörü ile 30 metreden duyulabilecek zili olacak.
15 yaş kriteri
Paylaşımlı e-skuter’da yetki evrakı almak için 500 bin TL sermayeye sahip olma kuralı aranacak. Kamu kurum ve kuruluşları ile iştiraklerinde bu sermaye koşulu aranmayacağı belirtilen yönetmelikle kamu kuruluşlarının da e-skuter yetki dokümanı almasının önü açılmış oldu.
E-skuter şirketleriyle kullanıcılar ortasında kontrat yapılacak, müşterinin ismi, soyadı, cinsiyeti, T.C. kimlik numarası kayıt altına alınacak. E-skuterler, yalnızca müsaade alınan belediye hudutlarında kullanılabilecek. 15 yaşını bitirmeyenler e-skuter kullanamayacak.
Park yasağı
Şoförler araçlarını, kamu nizamını bozacak, özel mülkiyeti ihlal edecek, yayalar ve engellilerin hareketlerini, araç ve yaya trafiğini engelleyecek formda park edemeyecek. E-skuter şirketleri, trafiği engelleyecek biçimde park edilen araçları 2 saat içinde toplamak zorunda olacak.
Paylaşımlı e-skuter kullanım fiyatı ile ilgili taban yahut tavan fiyat tarifesi uygulaması getirebilecek. Paylaşımlı e-skuter işletmeciliği yapacak firmalar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan yetki dokümanı, mahallî makamlardan e-skuter müsaadesi alarak faaliyet gösterebilecek. Yetki evraklarının mühleti 5 yıl olacak lakin uzatılabilecek.
Yönetmelik kararlarının ihlali durumunda hizmet sağlayan işletmelere, 1000, 10 bin yahut 50 bin lira idari para cezası uygulanacak. Bir ilçede yahut belediyede, her 200 bireye 1 e-skuter düşecek formda faaliyet müsaadesi verilebilecek. Nüfusun mevsimsel değiştiği yahut talebin fazla olduğu yerler ile nüfusu 20 binin altında olan belediyelerde e-skuter sayısı artırılabilecek. Havaalanı, üniversite yerleşkesi üzere özel alanlarda sayı kısıtı uygulanmayacak.
Bölge sonunu aşana 48 saat müddet
Yetki dokümanı sahipleri, yalnızca müsaade aldıkları belediye-bölge hudutları içerisinde faaliyette bulunabilecek. Müsaade alınmayan bir belediye ya da bölge sonları içerisinde kullanılması durumunda, e-skuterlerin 48 saat içerisinde müsaade alınan sonlar içerisine getirilmesi gerekecek.
En az yüzde 30 yerli üretim koşulu
2025’te uygulanacak yönetmelik hususuna nazaran, yetki evrakı alan şirketlerin kullanacağı e-skuterlerin en az yüzde 30’u yerli üretim olacak.
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten evvel paylaşımlı e-skuter işletmeciliği yapan gerçek yahut hükmî şahıslar, 31 Temmuz 2021’e kadar yönetmelik kararlarından muaf tutulacak.