Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) ülkelerin ekonomik faliyetlerindeki büyüme ve daralma devirlerini evvelce görmek için geliştirdiği bileşik öncü göstergelerine (Composite Leading Indicators-CLI) bakıldığında Türkiye, Mart 2021 itibariyle göstergesi en güçlü 5. ülke.
Hem örgüte üye 33 ülkenin hem de üye olmayan Rusya, Hindistan ve Çin üzere birtakım büyük ekonomiler için hesaplanan öncü gösterge sıralamasında Türkiye’den daha âlâ olan ülkeler ise sırasıyla Şili, Brezilya, Estonya ve Çin. Bu birinci beş ülkenin Nisan 2020 göstergelerine bakıldığında ise Türkiye 76,63 ile göstergesi oldukça düşük bir iktisat olarak söz ediliyor.
Yani Türkiye’nin COVID- 19 pandemisinin başında kırılganlıkları ve karantinaların muhtemel sonuçlarıyla çok daha makûs bir devir geçireceği öngörülüyordu fakat 11 ay sonra OECD öncü göstergeleri güzelleşmenin kalelerinden Çin’i yakaladığımıza işaret ediyor. OECD, her ay yayınladığı CLI bilgilerine ait evvelki gün yaptığı açıklamada OECD’nin büyük ekonomilerinin büyük bir çoğunluğunda göstergelerin güçlenmeye devam ettiğini vurguladı.
Örgütten yapılan açıklamaya nazaran aşılamada önde giden ve dev teşvik paketleri açıklayan ABD’de tüketici itimadında görülen artış CLI göstergelerinde de artışın devam etmesini sağlayan ana etken oldu.
Japonya, Kanada, Euro Bölgesi – bilhassa de Almanya ve İtalya’nın CLI datalarının “büyümede hızlanmaya” işaret eden OECD, Fransa’da ve İngiltere’de ise bilgilerin “istikrarlı büyümeye” işaret ettiğini belirtiyor.
Büyük gelişmekte olan ekonomilere bakıldığında Hindistan, Rusya ve Çin’de de göstergelerin istikrarlı bir süratte güçlendiğini gözlemleyen OECD, göstergelere nazaran Brezilya’da büyümenin sürat kesmeye başladığına dikkat çekiyor.
“BU GÖSTERGELER HER AN DEĞİŞEBİLİR”
OECD, raporunda CLI göstergelerinin mevcut COVID-19 krizlerini denetim altına almak için uygulanan tedbirler ve aşılama kampanyalarında kaydedilen ilerlemeye nazaran olağanda olduğundan çok daha volatil bir trendde olduğunu ve bunun muhtemel revizyonları da beraberinde getirebileceğini hatırlatıyor. OECD’nin en büyük ekonomilerine ait öncü göstergelerin şimdilik güçlü seyrettiğini vurgulayan örgüt uyarıyor: “CLI dataları ekonomik faliyetlerdeki büyümeye ait bir ölçüt olarak görülmekten çok ekonomik güzelleşmenin gücüne dair bir gösterge olarak algılanmalıdır.”
NASIL HESAPLANIYOR?
Ekonomistler ülkelerin kısa ve orta vadeli ekonomik faliyetlerini öngörmek için birçok farklı yol geliştirmiştir. OECD’de geliştirilen bileşik öncü göstergeler de bunlardan biri ve iktisatların 6 ila 9 ay içindeki faliyetlerinin ne durumda olacağına ait bir içgörü sağlamayı amaçlıyor. Siparişler ve stoklardaki değişimler, pay fiyatları üzere finansal piyasa göstergeleri, ekonomik inanç anketleri, ana kesimlerdeki trend bilgileri ve ülkelerin en büyük ticaret ortaklarındaki gidişat üzere geniş yelpazede değişken, OECD’nin CLI hesaplamalarına dahil edilen bilgilerden kimileri. Her ay hem 33 OECD ülkesi için hem de OECD’ye üye olmayan Rusya, Çin, Hindistan, Brezilya, Güney Afrika ve Endonezya üzere hesaplanan bu bilgiler mevcut ticaret ve iktisat datalarında şimdi görülmeyen yavaşlamaları evvelce öngörebiliyor. Birebir formda gelecek aylarda hızlanacak ekonomik faliyetler mevcut bilgilere şimdi yansımamış olsa da, OECD CLI bilgilerindeki yükseliş, ekonomik faliyetlerde de bir hızlanma olacağının muştusunu evvelce verebiliyor.