Yüzünüzün bir yarısında şiddetli bir ağrı mı hissediyorsunuz! Yanağınıza, çenenize, dişlerinize, dudaklarınıza, alnınıza ya da gözaltınıza vuran bir ağrı! Üstelik bu ağrının tetiklenmesi için; yüzünüze dokunmanız, yüzünüzü yıkamanız, yemek yemeniz, diş fırçalamanız hatta su içiyor olmanız bile yeterli! Toplumda bilinmeyen bu hastalığın ismi; Trigeminal Nevralji! Acıbadem Taksim Hastanesi Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Pulat Akın Sabancı “Hastalar Trigeminal Nevraljinin yol açtığı ağrıyı çoklukla hayatlarında deneyim ettikleri en şiddetli ağrı olarak tanımlıyorlar. Daha evvelce bu yüz ağrısına tahammül edebildiklerini ama vakitle çok şiddetlendiğini belirtiyorlar. Ağrının diş kaynaklı olduğu düşünülerek uzun periyot diş tedavisi gören ve birden fazla dişi bu yüzden çekilen hastalar bile oluyor. Hatta Trigeminal Nevralji sebebiyle intihar teşebbüsünde bulunan hastalar bulunmaktadır. Yüzünde çakma stilinde bir ağrı şikayeti olan hastaların vakit kaybetmeden bir beyin ve hudut cerrahına başvurması gerekir” diyor. Bu hastalığın ülkemizde her 100 bin bireyden 5’inde görüldüğünü lakin ileri yaş kümesinde 100 bin bireyde 23’e çıktığını belirten Prof. Dr. Pulat Akın Sabancı Trigeminal Nevralji hakkında bilinmesi gereken 7 bilgiyi açıkladı, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
Bu belirtilerle kendini aşikâr ediyor!
Trigeminal nevralji, yüzün bir yarısında, çakma üslubunda şiddetli ağrıyla belirti veren bir hastalık. Hastalar çoklukla yüzün sağ ya da sol yarısında, sıklıkla yanağa, çeneye, dişlere, dudaklara nadiren de göz altına yahut alnına yanlışsız yayılan ağrı sebebiyle doktora başvuruyorlar. Şiddetli ve bezdirici olan bu ağrı, gün içinde tekraren anlık meydana geliyor ve elektrik çarpması biçiminde kendini gösteriyor. Prof. Dr. Pulat Akın Sabancı “Bazı hastalar bu şiddetli ağrı sırasında her iki elini ağrının olduğu bölgeye hakikat götürmek formunda bir hareket yaparlar. Ataklar birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar uzayabilir. Tek noktada ya da yayılan usulde, birinci başlarda hafif olup vakitle giderek şiddetlenebilir. Birtakım hastalarda yüze dokunmak, yüzünü yıkamak, yemek yemek, sıvı tüketmek ya da diş fırçalamak üzere gündelik davranışlar ağrıyı tetikleyebilir. Bu ağrı atakları devirler halinde görülebilir, bazen günlerce ya da haftalarca atak yaşanmayıp sonrasında tekrar sık ataklar yaşanabilir” diyor.
Toplumsal farkındalık olmaması tedaviyi geciktiriyor!
Trigeminal nevraljinin hipertansiyon ve diyabet üzere toplum içinde sıklıkla gözüken ya da topluma yönelik sıhhat bilgilendirmelerinde sıklıkla ismi geçen bir hastalık olmadığını belirten Prof. Dr. Sabancı şöyle konuşuyor: “Hatta öbür branşlarda sıhhat çalışanları ortasında dahi akla kolay kolay gelmiyor. Yanlışsız teşhis ile tahlili kolay bir hastalık olmasına rağmen uygun yönlendirme yapılmayan hastalar kuvvetli bir ön tedavi sürecinden geçiyorlar. Örnek olarak; trigeminal nevralji nedeniyle tedavi ettiğimiz hastaların kıymetli bir kısmının kıssasında, bu hastaların öncesinde diş kaynaklı ağrı olduğu düşünülerek uzun periyot diş tedavisi gördüğü ve birden fazla dişinin bu yüzden çekildiğini duyuyoruz.”
Erken sinyal vermiyor!
Hastalık başlangıcından itibaren kendisine mahsus ağrı şikâyeti ile kendisini gösteriyor. Kendini evvelden muhakkak etmesi ya da ortaya çıkmasının önüne geçmek için tedbir almak üzere bir durum mümkün değil. Erken teşhisin bir yararı olmuyor.
Bu etkenler yol açabiliyor!
Prof. Dr. Pulat Akın Sabancı, hastalığın nedeninin, rahatsızlığa ismini veren Trigeminal Sonun rastgele bir sebeple (damar basısı, tümör basısı vb) etkilenmesi olduğunu belirterek “Bu hastalığa sahip şahıslara yapılan tetkikler sonucunda; birden fazla vakit beynin o bölgesinde bulunan ana atar damar yapılarından birisinin yüz duyusunu alan sona bası yaptığı görülür. Fakat nadiren multiple skleroz (MS) ve gibisi hastalıkların varlığında ve trigeminal sona komşu bir beyin tümörü varlığında da trigeminal nevralji ortaya çıkabilir. MS hastalığında ortaya çıkan trigeminal nevralji, yüzün iki tarafını da tutabiliyor” diyor.
Hastanın anlattıkları çok önemli!
“Bu hastalığın teşhisinde en kıymetli öge hastanın öyküsünü ve şikayetlerini doktora anlatmasıdır” diyen Prof. Dr. Sabancı kelamlarına şöyle devam ediyor: “Hastanın bu hududun duyusunu aldığı alan içinde sonlu kalan ve yüzün karşı tarafına geçmeyen, elektrik çarpması biçiminde anlık ortaya çıkan şiddetli ağrıyı tanım etmesi çoklukla teşhisini koymakta kâfi olmaktadır. Tanıyı koyduktan sonra sebebini araştırmak üzere beyin sapını görüntülemeye yönelik özel beyin MR tetkiklerini tamamlamak gerekir. Şayet hastalık, MS’in birinci bulgusu olarak karşımıza çıkarsa, o vakit MS teşhisine yönelik ileri tetkikler yapmak gerekir.”
Önce ilaç tedavisi uygulanıyor!
Trigeminal nevralji tanısı koyulan hastalarda öncelikle bu ağrıyı kesmeye yönelik kullanılan özel ilaçlar sayesinde hastanın yüzündeki çakma şikayetlerinin manalı olarak azaldığını belirten Prof. Dr. Sabancı tedavi sürecini şöyle anlatıyor: “Tipik trigeminal nevraljide birinci yıllarda ilaçla geçen ağrı hastaların bir kısmında vakitle artar. İlaç dozu arttırılsa dahi ağrılar dayanılmaz hale gelir. Şayet hastanın ilaç kullanımına karşın ağrısı devam ediyorsa ya da ilaç kullanımına bağlı önemli yan tesirler (baş dönmesi, dengesizlik gibi) oluyorsa ameliyat ile tedavi gündeme geliyor. Ameliyat kararı alınan hastalarda iki farklı yol kullanılır; perkütan prosedür ve açık mikroskopik cerrahi. Perkütan formülde yüz bölgesinde bir iğne ile sonun kafatasından çıkış noktasına ulaşılır. Bu bölgeden girildikten sonra balon şişirme (kompresyon) ya da radyofrekans usulü kullanılarak ağrı kesilir. Öbür bir tabirle; trigeminal sonun düğümü duyarsızlaştırılır. Açık mikroskopik cerrahi yolunda ise kulak gerisinden kafatasına bir pencere açılarak hududun beyin sapından çıktığı noktaya ulaşılır ve hudut, etrafındaki bası yapan damardan uzaklaştırılır. Damarın sona yaptığı bası kaldırılır.”
Ağrılar dayanılmaz oluyor!
Beyin ve Hudut Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Pulat Akın Sabancı “Trigeminal nevraljide ağrı ataklarının şiddeti ve sıklığı vakitle artma eğiliminde oluyor. Ağrının uygun tedavisinin yapılmaması yahut geciktirilmesi uzun periyotta kişiyi giderek berbatlaşan bezdirici hudut ağrılarına maruz bırakır. Uygun tedavi geciktikçe bu şiddette her gün ağrı yaşamak, hasta için epey ağır duygusal yükü beraberinde getiriyor. Bu tipte daima ağrı şikâyeti yaşayan ve uygun tedavi uygulanamamış hastalarda bilhassa majör depresyon ve intihara meyil ile karşılaşabiliyoruz. Ayrıyeten trigeminal nevraljiye, MS kümesi hastalıkların ve beyin tümörlerinin de sebep olabileceği unutulmamalıdır. Trigeminal nevralji hastalığı olan şahısların sıhhat kuruluşuna başvurmaması sonucunda MS ya da beyin tümörü üzere sebeplerin atlanacağı ve tedavi edilmesi hayati olan bu hastalıklara müdahalenin gecikeceği ya da yapılamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
