Erzincan’ın İliç ilçesindeki maden işletmesinde meydana gelen arıza sonucu siyanürlü boruların patlaması DEVA Partisi’ni harekete geçirdi.
DEVA Partisi Tabiat Hakları ve Etraf Siyasetleri Lideri Evrim Rızvanoğlu’nun yaptığı çalışma, partinin İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu tarafından Meclis’e sunuldu. DEVA Partisi, hususla ilgili olarak Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a 20 soru sordu.
Yeneroğlu’nun Kurum’a yönelttiği sorular şöyle:
‘Zamanında müdahale edildi mi?’
1. Boru çizgisindeki solüsyon ile kirlenen alanlara gerekli kimyasallar ile vaktinde müdahale edilmiş midir?
2. Kaç metreküp solüsyon alıcı ortama akmış ve ne kadarlık bir alan solüsyonla kontamine olmuştur?
3. Kontamine olmuş toprak yüzeyden sıyırılarak inançlı alana taşınmış mıdır?
4. Kelam konusu tesislere en yakın yerleşim alanı ne kadar uzaklıktadır?
5. Tesis alanına yakın olan Fırat Nehri’ne rastgele bir sızıntı olmuş mudur? Şayet olmuş ise su ekosistemine olan ziyanları tespit edilmiş midir?
‘Atık havuzlarında inançlı limitin üzerinde siyanür var mı?’
6. Tesis alanına yakın rastgele bir dere yatağı mevcut mudur? Dere yatağı mevcut ise buraya rastgele bir ziyan vermiş midir?
7. Atık havuzları için gerekli tedbirler alınmış mıdır? Kelam konusu tesis alanındaki atık havuzlarında inançlı limit kıymetlerinin üzerinde siyanür bulunuyor mu?
8. Liçleme serim alanlarının ihata duvarlarının direncine karşı heyelan riskleri açısından gerekli tedbirler alınmış mıdır?
‘İşletme, ÇED raporunda belirtilen tedbirleri almış mı?’
9. Kelam konusu işletme, ÇED Raporunda belirtilen konulara ait gerekli tedbirleri almış mıdır? Vaktinde gerekli kontroller yapılmış mıdır?
10. Maden alanı kaç hektarlık bir alanı kapsamaktadır ve işletme mühleti kaç yıldır?
11. Şirket alanında kaç adet buharlaştırıcı (evaportörler) inşa edilmiştir? Atık havuzlarında bulunan ve evaportörlerle atmosfere salınan zehirli kimyasallar havayı ve tarım alanlarını etkiliyor mu? Bu konuda gerekli ölçümler sistemli yapılıyor mu?
‘Sağlık taraması yapıldı mı?’
12. Bölgede yaşayan beşerler için rastgele bir sıhhat taraması yapılmış mıdır?
13. Tesisin yer altı ve yüzeysel sulara olan tesiri ile yöredeki flora ve faunaya tesirleri araştırılmış mıdır?
14. Tesis etrafında gereğince numune alınmış mıdır? Alınmış ise kaç yerde numune alınmıştır ve hangi akredite edilmiş laboratuvarda tahliller yapılmıştır?
15. Bu felaketin insan ve tabiat üzerine yaratacağı ziyanlı tesirlerin öteki vilayetlere de sirayet etmesi ihtimali bedellendiriliyor mu?
16. Mümkün bir sarsıntı durumunda daha fazla siyanürün tabiata karışmasını önlemek için gerekli önlemler alındı mı?
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
