Şebnem TURHAN
Politika faizinin yüzde 14’te sabit tutularak makroihtiyati tedbirlerle uygulanan nakdî sıkılaştırma ve enflasyonla çabada bir yeni karar Merkez Bankası’ndan geldi.
Geçen ay yüzde 15’ten yüzde 30’a çıkarılan bankaların tuttukları TÜFE’ye endeksli tahvillerin iskonto oranı yüzde 30’dan yüzde 50’ye çıkarılırken, swap süreçlerinde uygulanan teminat blokajının en az yüzde 50’sinin devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) sepetinden oluşması kararlaştırıldı.
Bankacılık kesimi kaynakları bu atağın Merkez Bankası’nın yüzde 14 düşük fonlaması için gösterilen teminatlarda sabit faizli devlet tahvilleri ile daha maliyetli hale getirilmesiyle bir nevi endirekt mali sıkılaştırma manasına geldiğini belirtirken bir yandan da TÜFE endeksli kâğıtlar yerine sabit faizli kağıtlara talebin artarak Hazine’nin borçlanma maliyetlerinin daha düşürülmesinin hedeflendiğini lisana getirdi.
Ancak bankacılık bölümü kaynakları üst üste atılan ve liralaşma stratejisi kapsamında olan bu adımların artık bankaların tüm kararlarını regülatörlerin vermesi manasına geldiğine dikkat çekti.
Hazine gösterge tahvil faizinin altında borçlandı
Atılan adım karşılığını bugünkü Hazine ihalesinde kendini gösterdi. Hazine iki ihalede rekabetçi olmayan teklifler dahil 19.4 milyar lira borçlanırken sabit faizli 10 yıllık devlet tahvili ihalesinde oluşan faiz 10 yıllık gösterge tahvil faizinin 0.34 puan altında gerçekleşti. 10 yıllık gösterge tahvil faizi yüzde 19,29 düzeyinde.
Hazine, ihalelerde toplam 7 milyar 673.5 milyon TL borçlandı. İhaleler öncesinde kamu kuruluşlarına ve piyasa yapıcılarına yapılan 11 milyar 750 milyon TL net rot satışlarla birlikte dünkü toplam satış meblağı 19 milyar 423.5 milyon TL’ye ulaştı.
Sabit kuponlu 10 yıl vadeli 6 ayda bir yüzde 10,75 kupon ödemeli tahvilin yine ihraç edildiği ihalede net 5 milyar 683.2 milyon TL satış yapıldı. İhaleye nominal olarak 6 milyar 635 milyon TL teklif gelirken, nominal satış 4 milyar 799 milyon olarak gerçekleşti. İhalede ortalama kolay faiz yüzde 18,13, ortalama bileşik faiz yüzde 18,95 oldu. Sabit kuponlu tahvil ihalesi öncesinde kamuya atış yapılmazken, piyasa yapıcılarına 10 milyar TL net satış yapıldı. Piyasa yapan bankaların net teklif meblağı ise 15 milyar 991 milyon TL oldu.
Değişken faizli tahvil ihalesi ihalesinde net 1 milyar 990.3 milyon TL satış yapıldı. İhaleye nominal olarak 3 milyar 846.2 milyon TL teklif gelirken, nominal satış 2 milyar 80.2 milyon olarak gerçekleşti. İhalede; dönemsel faiz yüzde 12,21 oldu. Değişken faizli tahvil ihalesi öncesinde kamuya satış yapılmadı. Piyasa yapıcılarına 1 milyar 750 milyon TL net satış yapıldı. Piyasa yapan bankaların net teklif fiyatı ise 3 milyar 416 milyon TL oldu.
Düzenlemeler devreye girmeden evvel bankaların değişken faizli tahvil ihalesine talepleri daha yüksek olurken işler değişti. Bankalardan sabit kuponlu devlet tahvili ihalesine son devirde rekor talep geliyor. Yeni düzenleme de bu talep artışının sürmesini sağlayacak.
Analistler, ayrıyeten Hazine’nin borçlanmasında dövize endeksli ve değişken faizli borçlanmanın yüzde 70’in üzerinde hissesi olduğunu hatırlatarak bu adımlarla sabit faizli borçlanma ölçüsünün da artırılmasını amaçlandığını da vurguladı.
