RTÜK’ün CHP kontenjanından seçilen üyesi İlhan Taşcı, 1 Ocak-30 Haziran 2022 tarihleri ortasında üst şuranın televizyon kanalları için aldığı ceza kararlarını açıkladı.
Taşcı’nın araştırmasına nazaran, RTÜK, son 6 ay içerisinde KRT TV’ye 5, Tele1’e 9, Halk TV’ye 8, Flash TV’ye 4, FOX TV’ye 4 kere olmaz üzere toplamda 30 sefer ceza kesti. İdari para cezalarının toplamı 10 milyon TL’yi buldu.
Taşçı, tıpkı vakit diliminde TGRT Haber, Beyaz TV ve ATV’ye toplam 1,5 milyon TL bedelinde toplamda 3 ceza uygulanırken A Haber, Ülke TV, TV Net ve Kanal 7’ye ise hiçbir ceza verilmediğini söyledi.
Araştırmasının ayrıntılarını anlatan Taşcı, “Ana muhalefet partisi genel lideri Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’nun canlı yayınlanan, ki hem Türkiye tarihi açısında hem dünya yayıncılık tarihi açısından bir birinci olma özelliğini taşıyor ana muhalefet partisi başkanının canlı açıklaması nedeniyle televizyon kanallarına ceza kesildi. Bu çok tehlikeli ve sakat bir bakış açısı hem çok seslilik hem de demokrasi açısından zira demokrasiyi var eden aslında iktidar değil muhalefetin varlığıdır.” diye konuştu.
“RTÜK’ün tüm kararlarını kamuoyunun bilmesi gerekiyor”
Taşcı, son 6 ay içerisinde hazırladığı araştırmayı neden yaptığına ait şunları söyledi:
“Ben bunu dönemsel olarak kamuoyuyla paylaşmayı hakikat buluyorum. Zira RTÜK’ün en büyük problemlerinden bir tanesi şeffaflık. Burada alınan kararların, karar alınma süreçlerinin aslında 84 milyon yurttaş tarafından birebir takip edilmesi gerekiyor. Bu onların her şeyden evvel haber alma özgürlükleri, basın özgürlüğüne olan gereksinim ve her şeyden kıymetlisi söz özgülüğüne çok sesli ulaşılabilmesi açısından RTÜK’ün tüm kararlarını kamuoyunun bilmesi gerekiyor. Ben de bu çalışmaları bu doğrultuda yürütüyorum. Burada kişisel bir uğraş değil toplumsal bir uğraş veriliyor. Nedir bu çabanın temelinde yatan şey?
Yurttaşların haber alma yani anayasayla teminat altına alınmış olan haber alma özgürlüklerinin korunması için aslında RTÜK var. Fakat bugün bilhassa de giderek olumsuz bir tabloyu görüyoruz, RTÜK bağlamında. Tam bilakis özgürlüklerin önün açacak, rekabet ortamını yaratacak bir konsey olması gerekirken basın özgürlüğünün önündeki, yurttaşların haber alma hakkının önündeki en büyük pürüze dönüşmüş durumda.”
Taşcı, araştırmasının ayrıntılarını şöyle kıymetlendirdi:
“1 Ocak 2022 ile 30 Haziran 2022 periyodundaki heyette alınan kararları mercek altına aldım ve enteresan bir tablo çıkıyor. Bunu sizlerle de paylaşabilirim burada; aslında RTÜK yayıncılara iki taraflı bakıyor. Bir tarafta iktidarı eleştirenler bir tarafta övenler, eleştirilenlere baktığınız vakit zati sayıları bir elin parmağını geçmeyecek sayıda televizyon kanalı var. Bakıyorsunuz yalnızca 6 aylık devirde, konsey; 30 ceza kesmiş. Örneğin Tele1’e 9, Halk TV’ye 8, KRT’ye 5, Flash Haber 4, FOX TV 4…
Ama öteki taraftan kendilerini iktidara yakın konumlandıran yahut iktidarı övmekle övünen, yahut saraya yaranmaya çalışan anlayışla yayıncılık yapan ki bana nazaran bunlar üniversal manada yayıncılık özelliği de taşımıyorlar, bir manada propaganda aygıtları olarak kullanılıyor bu televizyonlar. Birebir periyotta yalnızca 6 kanala 3 ceza, yaptırım kararı alınmış, 3 ceza kesilmiş. Bir yanda 30 ceza var bir yanda 3 yani 10 katı daha fazla cezayla karşılaşıyoruz. Bir tarafta 10 milyonluk bir ceza kelam konusu lakin öbür tarafta 1,5 milyon TL’lik ceza var.
“Basın özgürlüğüne vurulan bir darbe”
Bana nazaran burada cezanın sayısı yahut bu cezaların mali meblağları değerli değil ancak bir bakışı anlatıyor bu bize. Yalnızca ve yalnızca 6 aylık periyotta siz tutup iktidarı sorgulayan, bağımsız, tarafsız yayıncılık yapmaya çalışan yeri geldiğinde iktidarı sorgulayıp eleştiren yeri geldiğinde tekliflerde bulunan yayıncılık anlayışını siz 6 aylık kısa bir müddette 30 cezayla ve 10 milyon üzere bir fiyatla cezalandırmaya kalkarsanız bu aslında basın özgürlüğüne vurulan bir darbedir. Yurttaşların haber alma hakkının önüne geçilmesi demektir. Bunu yapan aslında RTÜK. Meğer misyonu, yasa ile ve anayasadaki tanımlanmış misyonu tam bilakis bu özgürlüğün önünü açmak olması gerekiyordu.
Bu cezaların sayısı bize şunu da gösteriyor; bu 3 ceza da aslında RTÜK’ün içi kan ağlayarak verdiği cezalar. Zira olağanda binlerce şikayet geliyor bu kanallarla ilgili bilhassa kendisini iktidara yakın pozisyonlandırmış kanallarla ilgili… Lakin bu şikayetleri RTÜK maalesef sürece almıyor. Pekala bu 3 cezayı niçin kesti? Kesmesinin nedeni şuydu; iktidar bu yayınlardan rahatsız oldu. Toplumsal rahatsızlığın ya da 84 milyon yurttaşın rahatsızlığıyla ilgilenmiyor RTÜK. O denli olsaydı aşağıda on binlerce şikayet var, sabah jenerasyonu yayınlarıyla ilgili inanılmaz derecede şikayet gelmesine karşın bir teki bile sürece alınmıyor. RTÜK’e gelen şikayetler içerisinden en çok şikayet edilen kanal sıralamasında son bir yıldır birinci üçün dışına çıkmadı. Yani şikayet rekoru bunlarda ancak bu tabloya baktığınızda en az cezayla karşı karşıya bırakılan kanallar. Tek özellikleri bu yayıncıların iktidara yakın olmuş olmaları, iktidarın ortak paydalarından yararlanıyor olmaları.
Ama şunu göz arkası etmemek gerekiyor. Yani niçin ısrarla iktidarı eleştirilen kanallar cezalandırılmak isteniyor zira RTÜK’te biliyor siyasal iktidar da biliyor ki bu kanallar devlet imkanlarıyla fonlanmalarına, desteklenmelerine, kamu bankalarından çok ucuza kredilendirilmelerine karşın toplumda inandırıcılıkları yok. İzlenirlikleri zati yok bunu ölçümlerde görüyorsunuz.” (ANKA)
