Ortalamaların üzerinde gerçekleşen petrol üretimi ve hükümetlerin petrole olan kısıtlı harcamaları tesirli oluyor.
Özellikle Suudi Arabistan, Umman ve Katar üzere ülkelerde önemli oranda geri çekilme yaşanırken, Bahreyn cephesinde tıpkı senaryo geçerli değil.
Körfez ülkelerinde 2023 yılına gelindiğinde bütçe için gerekli olan petrol fiyatı en düşük iki ülke; varil başına 53.1 dolar ile Kuveyt ve 59.1 dolar ile Katar yer alıyor. Öbür taraftan Bahreyn 122 dolar ile en yüksek pozisyonda iken, bölgenin en büyük üreticisi Suudi Arabistan’da fiyat 70 doların altına geriliyor.
-Suudi Arabistan 2021 yılında bütçe için gerekli olan petrol fiyatı 85,1 dolar iken, bu yıl 79,2 dolara çekildi
-Bahreyn’in 2021 yılında bütçe için gerekli olan petrol fiyatı 128,9 dolar iken, bu yıl 127,5 dolara çekildi
-Umman’ın 2021 yılında bütçe için gerekli olan petrol fiyatı 71,6 dolar iken, bu yıl 73.0 dolara yükseldi
-BAE 2021 yılında bütçe için gerekli olan petrol fiyatı 69,2 dolar iken, bu yıl 76,1 dolara yükseldi
–Kuveyt’te 2021 yılında bütçe için gerekli olan petrol fiyatı 68,6 dolar iken, bu yıl 52,5 dolara çekildi
-Katar’da 2021 yılında bütçe için gerekli olan petrol fiyatı 55,1 dolar iken, bu yıl 56 dolara çekildi
Dünya genelinde yaklaşık günlük 100 milyon varil petrol üretilirken, bu üretimin yaklaşık yüzde 20’si 6 körfez ülkesi tarafından tedarik ediliyor. İhracat cephesinde de değerli pozisyonda olan körfez bölgesi, pandemide fiyattaki oynaklıktan ve talebin daralmasından makro olarak ekonomileri önemli oranda etkilendi. Pandemi ile birlikte dalda artan arz-talep istikrarındaki belirsizlik; ardından omikron varyantı ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ile perçinlendi. Lakin global aşılanma oranın artması, hadise sayılarındaki azalma ve mobilitenini artması talebi pandemi öncesinin üzerine çekti. Artan talep karşısında petrol üretici kartellerin arzı birebir cömertlikte yükseltmemesi fiyatlarda önemli oranda artışlara sebep oldu. 2021 yılında ortalama brent petrol fiyatı 71 dolar düzeyinde iken, 2022 yılının birinci çeyreğinde 97,6 dolara çıktı.
Bu yılın ikinci çeyreğinde ise fiyatlar hali hazırda 112 dolara yükseldi. Yılbaşından bu yana ortalama 104 dolar düzeyinde olan brent petrol fiyatları karşısında Bahreyn dışında tüm körfez ülkeleri şimdilik yüksek fiyatların keyfini çıkarıyor. Ama dünyanın en büyük petrol tüketicileri tarafında durum ayrışıyor. Dünyanın en büyük petrol tüketicileri ortasında yer alan Çin ve Hindistan, Rusya’dan iskontolu ural petrolü ile rezervlerini dolduruyor. Bugün Brent petrol fiyatı 110 dolardan süreç görürken, ural petrolü 75 dolar düzeyinde. Son bilgilere nazaran, Mayıs’ta sona eren 3 ayda Rusya’nın Asya’ya ham petrol ihracatı yüzde 347 artarken, Hindistan’ın aldığı Rus petrolü ölçüsü Mart-Mayıs devrinde 2021’in birebir devrine nazaran yüzde 658 artış gösterdi.
