Öğrencilerin imtihan sürecine hazır olmuşluğunun sağlanması için tam manasıyla öğrenme gerçekleştirebiliyor olması gerekir. Burada ‘’tam manasıyla öğrenme’’ kavramını kullanmamın sebebi öğrenme sürecinin ’özel ders almak, ödevleri yapmak, test çözmek, dersleri tekrar etmek’’ üzere yalnızca niyet ve davranışları kapsayan bir süreç olmamasıdır. Gelişimsel büyüme periyodunda olan öğrencilerin bu süreçte duygusal gereksinimlerinin da giderilmesi öğrenme süreci üzerinde belirleyici bir rol oynamaktadır.
İletişimde en büyük yanılgı: notların konuşulması!
Ebeveynler bu periyotta çocukları ile kurdukları irtibatta çoğunlukla derslerine çalışıp çalışmadıkları, imtihanlardan kaç puan aldıkları, dışarı çıkmak yerine ders çalışmaları ya da telefonuyla oynamamaları üzere neyi yapmaları ya da yapmamaları gerektiğine odaklanabilmektedirler. Bu durum çocuklarının davranış kısmını irtibatta ön planda tutarken; ne hissettiği, geleceğe yönelik kanıları, dertleri ve endişeleri ya da bunalmışlığına dair his sözünü kapsayan irtibatları ise geri planda tutabilmektedir.
Bu periyotta öğrencilerin fark edilmek, desteklenmek, kabul görmek, pahalı hissetmek, inançta hissetmek, hürmet görmek keyif alanlarına yer açmak üzere duygusal gereksinimlerinin fark edilmesi hem imtihan sürecine hazır oluşluğu hemde gencin psiko-sosyal gelişimi açısından hayli önemlidir
Ailenin ergenlik devri ile ilgili olarak doğru ve kâfi bilgilere sahip olması ergeni anlaşılır ve inançta hissettirir. Bu periyotta pek çok bahiste aile ile çatışmalar başlar. Bu çatışmalar olumsuz olarak yorumlansa da bireyin bağımsızlığını kazanmasına katkıda bulunur. Lakin ailenin bu çatışmaları nasıl yönettiği ergenlik sürecinde değerli bir rol oynamaktadır.
Yönlendirici değil destekleyici ebeveyn rolünü üstlenmek hayli önemlidir
Sınava hazırlık, bilhassa ilgilerinin arttığı süratli bir büyüme ve gelişmenin gerçekleştiği gençlik periyodunda birey için değerli bir sorun haline gelebilmektedir. Hasebiyle öğrenciler ders dışı farklı ilgilere yönelebilir ya da derslere dikkatini yoğunlaştırmada zahmet yaşayabilir.
Sınav periyoduna hazırlanan öğrencilerin bu gelişimsel devrinde öz hürmet seviyelerinde de değişimler meydana gelebilir. Kendilerine duydukları hürmet gerçeği yansıtmayacak şekilde düşük yahut yüksek olabilir. Bu durum genci imtihan sürecine dair gerçekçi olmayan kanılara itebilir. Bununla birlikte gencin bir yandan özerlik eforu artar ve kendi hayatıyla ilgili bağımsız kararlar vermeye çalışır.
Özellikle imtihan sürecinin yaklaşmasıyla ebeveynlerin dikkat etmesi gereken 10 değerli nokta;
- Öğrencilerin imtihana gereğince hazırlanabilmesi için gerekli şartları oluşturması açısından destekleyin. Örneğin, istikrarlı beslenme ve uyku, sessiz bir çalışma ortamı, kâfi kitap ve özel öğretmen üzere rahat bir formda çalışabileceği ortamı hazırlamasına imkan sağlayın.
- Meslek seçiminde yönlendirici ve tercih eden ebeveyn rolü yerine, bilgilendirici ve destekleyen ebeveyn rolünde olun. Seçimlerde ölçü ebeveyn değil gencin kendisi olmalıdır.
- Mükemmeliyetçi beklentilerden uzak, muvaffakiyet ve başarısızlıktan fazla gencin eforuna vurgu yapın.
- Mevcut maksada ek olarak birlikte esnek ve alternatif maksatlar belirleyin.
- ‘’Kazanırsan alırım.’’ ‘’Sınavı geçersen gidebilirsin.’’ üzere muvaffakiyet endeksli lisandan uzak durun!
- Çocuğunuz imtihandan çıktığında ona ‘’Sınavın nasıldı?’’ yerine ‘’Nasılsın?’’ halinde sorular sorarak onun hislerine odaklanın.
- Ergenlik devri özellikleri her ne kadar benzeri özellikler göstersede her ergenin hikayesi biriciktir. Hasebiyle ötekiler ile kıyaslamak yerine ergeni biriciklik üzerinden yani kendi mevcut potansiyeli üzerinden değerlendirin.
- Stres ve tasa üzere olumsuz duyular bu süreçte gence eşlik etmesi olağandır. Kıymetli olan gerilimi ortadan büsbütün kaldırmak değil, fonksiyonelliğini bozmayacak yoğunlukta yaşamasıdır. Tüm bu tavır ve davranışlar gencin hem gelişimsel sürecin oluşturduğu gerilimi hem de imtihan periyodunun oluşturduğu gerilimi azaltmasına yardımcı olur.
- Bireyin his, niyet ve davranışlarını gözlemleyin.
- Çocuğunuzun baş etmekte zorlandığı ağır bir his durum içerisinde olduğunu fark ediyorsanız ya da kendisi lisana getiriyorsa, hissin yoğunluğu giderek artıyorsa ve bu durum gencin fonksiyonelliğini olumsuz istikamette etkilemeye başladıysa, uzman bir psikoterapiste baş vurarak dayanak alın.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
