Fitoöstrojen kaynağı besinler birçok hastalığı önlüyor
Menopoz sürecinin akabinde östrojen düzeyinin düşmesi ile bayanların birçok hastalığa yakalanma riski yükseliyor. Osteoporozis, kardiyovasküler hastalıklar, over ve kolon kanseri üzere rahatsızlıklara davetiye çıkaran hormon düşüklüğü, Fitoöstrojen kaynağı besinlerle engellenebiliyor.
Menopoz periyodunda azalan östrojen hormonu, osteoporozis, kardiyovasküler hastalıklar, over ve kolon kanseri üzere rahatsızlıkların görülmesi sıklığında artışa neden oluyor. Bedende yumurtalıklardan, böbreküstü bezlerinden salgılanan ve kemik yoğunluğunun korunmasına yardımcı olan östrojenin düzeyleri düştüğünde, menopozdan sonra osteoporoz riskini de artırıyor. Bu duruma tahlil olarak, birtakım besinlerin yapısında doğal olarak bulunan, fitoöstrojen olarak isimlendirilen bileşiklerin tüketilmesi öneriliyor. Kelam konusu bileşikler, östrojen hormon salgısını olumlu tarafta etkiliyor. Menopoz öncesi fitoöstrojen bakımından varlıklı besinlerle beslenen bayanlarda; östradiol, progesteron, seks hormon bağlayıcı globülin (SHBG) seviyelerinde azalma, FSH (folikül stimüle eden hormon) ve LH (Lüteinleştirici hormon) da baskılanma üzere endokrin değişiklikler görülüyor. Bu da fitoöstojenlerin menopoz öncesi periyotta antiöstrojenik aktivitesini doğruladığını gösteriyor.
Sağlıklı ömür alanında memleketler arası referans kurumlardan en yeni bilgileri kamuoyunun dikkatine sunan Sabri Ülker Vakfı, fitoöstrojen kaynaklarının hangi besinlerde bulunduğunu şöyle özetliyor:
Keten tohumu
Bitkiler ortasında tohumu direkt tüketilen keten, âlâ bir lignan kaynağı olup değerli bir fitoöstrojenik özelliğe sahip. Keten tohumu, lignan fitoöstrojenleri bakımından en güçlü kaynaklar ortasında yer alıyor. Orta öğünlerinizde yoğurda ek ederek yahut salatalarınıza ekleyerek, sabahları kahvaltılık gevreklere ilave edilerek yapısındaki fitoöstrojenlerden faydalanabilirsiniz.
Sarımsak
Sarımsağa özel koku ve lezzetini veren kükürtlü bir uçucu yağ olan allisin, sarımsak dişleri ezildiğinde açığa çıkan insan sıhhati açısından çok değerli bir bileşik. Eski periyotlardan beri klâsik olarak antiseptik, idrar arttırıcı, solucan düşürücü, iştah açıcı, tansiyon düşürücü, kalp damar hastalıklarından gözetici, kolesterolü düşürücü, bakteriyal, viral, mantar enfeksiyonlarına karşı tesirli, bağışıklık sistemini güçlendirici, antitümör ve antioksidan özelliklere sahip olduğu, bu tesirin taşıdığı allisinden kaynaklandığı biliniyor. Keskin kokulu bir bitki olan sarımsak, antioksidan özelliğinin yanı sıra âlâ bir fitoöstrojen kaynağı. Sarımsağı yemeklerinize ilave ederek beslenmenizde fitoöstrojenlerin oranını artırabilirsiniz.
Maydanoz
Maydanozun toprak üstü kısımlarının metanollü ekstraktlarında östrojenik aktivitenin incelendiği bir çalışmada soya izoflavonlarına eşit östrojenik aktivite gösterdiği belirtiliyor. Bununla birlikte, maydanozda pek çok biyoaktif bileşen bulunuyor. Ancak bu bileşiklerin hangisinin farmakolojik aktivitelerden sorumlu olduğuna dair deneylere ve çalışmalara muhtaçlık bulunmakta. Yüzde 85’i su olan maydanozun, kumarin ve flavonoid ismi verilen fenolik bileşenlerin kaynağı. Yapısındaki bu fenolik bileşenler sayesinde fitoöstrojen alımınızı destekleyebilirsiniz.
Adaçayı
Halk ortasında soğuk algınlığı, öksürük, faranjit, ağız içi iltihabı, diş eti iltihabı üzere hastalıkların tedavisindeki tesirleri ile bilinen adaçayı tıpkı vakitte yeterli bir fitoöstrojen kaynağı. Bunların yanı sıra, mercimek, kuru fasülye, soya fasülyesi, yulaf içeriğindeki lignan fitoöstrojenleri içeriyor. Adaçayı uçucu yağında bulunan monoterpenler terlemeyi önlediği için ateş basması şikâyeti olan bayanların adaçayı tüketmeleri öneriliyor. Bir küme post menopozal periyottaki bayanla 8 hafta boyunca yapılan bir çalışmada, adaçayı tabletleri tüketen bayanların gece terlemesi, ateş basması ve öbür menopoz şikayetlerinin denetim kümesine nazaran kıymetli azalmalar gösterdiği, böylelikle hormon replasman tedavisi alamayan bireyler için alternatif bir tedavi olarak kıymetlendirilebileceği belirtiliyor. Adaçayının klâsik olarak postmenopozal semptomları düzelttiği bilinse de kemik kaybının azalmasını önleyip önlemediği hakkında çok az bilgi mevcut.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
