Toplumda ‘yumurta tembelliği’ olarak bilinen ve her ay olması beklenen yumurtlamanın gerçekleşememesi sonucu gelişen Polikistik Over Sendromu, üreme çağındaki bayanlarda en sık görülen hormonal bozuklukların başında yer alıyor. O denli ki dünyada ve ülkemizde üreme çağındaki her 10 bayandan birinde bu sendrom teşhis ediliyor. Son yıllarda bilhassa beslenme alışkanlıklarının değişmesi ve obezitenin yaygınlaşması nedeniyle görülme sıklığı giderek artan Polikistik Over Sendromu’nda erken teşhis büyük kıymet taşıyor. Çünkü, tedavide gecikildiğinde hamileliği önlemesinin yanı sıra diyabetten kalp hastalıklarına, obeziteden karaciğer yağlanmasına kadar pek çok farklı sıhhat probleminin oluşumunu da tetikleyebiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Cihan Kaya, bu nedenle hiçbir yakınması olmasa bile her bayanın yılda bir sefer sistemli olarak jinekolojik muayene olması gerektiğine dikkat çekerek, “Özellikle adet düzensizliğinde ise vakit kaybetmeden tabibe başvurmak çok değerli. Erken teşhis ve tedavi sayesinde bu sendromun yol açabileceği önemli komplikasyonlar önlenebiliyor yahut denetim altına alınabiliyor” diyor.
En yaygın belirtisi adet düzensizliği
Polikistik Over Sendromu’nda belirtilerin sayısı ve şiddetli hastaya bağlı olarak değişse de birçok bayanda adet düzensizliği en sık görülen yakınmayı oluşturuyor. Yılda 9’dan az adet görme ya da ardışık 3 yahut daha fazla ay adet görmeme halinde ortaya çıkabiliyor. Kesin nedeni şimdi bilinmese de, yumurtlama işlevinin sistemli çalışmamasında insülin direnci ya da artan erkeklik hormonu (testosteron) düzeyleri suçlanıyor. Bilhassa adetleri sistemli ve zayıf bayanlarda rastgele bir belirti vermemesi nedeniyle ekseriyetle öteki bir hastalık için yapılan tetkiklerde tespit ediliyor. Kilo artışı, tüylenme, infertilite, saç dökülmesi, depresyon, sivilce ve akne üzere meseleler da Polikistik Over Sendromu’nun öteki belirtilerini oluşturuyor. Birtakım hastalarda yalnızca adet düzensizliği görülürken, birtakım hastalarda ise yalnızca akne ve erkek tipi tüylenme şikayetleri olabiliyor.
Pek çok farklı hastalığı tetikleyebiliyor
Polikistik Over Sendromu infertilitenin en kıymetli sorumlularından biri olarak gösteriliyor. Bilhassa adet düzensizlikleriyle birlikte olan bu sendromda infertilite; yumurtlamada bozukluk, yumurta kalitesinin etkilenmesi ve embriyonun tutunmasında yaşanan zahmetler nedeniyle oluşuyor. Bunun yanı sıra obezite ve diyabet hastalıkları da hamilelik süreçlerini olumsuz etkileyebiliyor. Polikistik Over Sendromu bayan üreme organlarına yönelik problemlerin yanı sıra bedendeki pek çok farklı sistemi de olumsuz tarafta etkiliyor. O denli ki tedavi edilmediğinde insülin direnci, tip 2 diyabet, obezite, kalp hastalığı, kolesterol artışı, karaciğer yağlanması, uyku apnesi, uyku bozuklukları, erkek tipi kıllanma, sivilce ile akne üzere pek çok hastalıkları tetikleyebiliyor.
Tanı çeşitli yollarla konuluyor
Polikistik Over Sendromu teşhisini koyduran özel bir test yok. Teşhisinde; genel muayene, kimi laboratuar testleri, adet tertibinin sorgulanması ve aile hikayesi ehemmiyet taşıyor. Bunların yanı sıra yapılan hormon tahlilinde artmış testosteron düzeyleri de tanıyı destekliyor. Birtakım hastalarda zımnî şeker varlığı olabileceği için şeker yükleme testine de başvuruluyor.
Tedaviyle denetim altına alınabiliyor!
Kesin tedavisi olmamakla birlikte ‘Polikistik Over sendromu’nun yol açtığı problemler tedaviyle denetim altına alınabiliyor. Tedavisindeki temel yaklaşım, hastaların birden fazla fazla kilolu oldukları için diyet ve nizamlı antrenmanın hayat akışına eklenmesi üzere hayat biçimi değişikliği oluyor. Kilolu hastalarda mevcut kilonun yüzde 10’luk kaybıyla birlikte adetler olağana dönebiliyor. Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Cihan Kaya, bu sendromda erken teşhis ve tedavinin son derece değerli olduğuna işaret ederek, “Düzensiz adetleri olan hastada uygun hormonal tedaviler ile adet düzensizliği, akne-tüylenme ve rahim kalınlaşmasının önüne geçilebiliyor. Ayrıyeten kilo verilmesi ve insülin direncinin tedavisi üzere erken devirde alınacak tedbirler sayesinde diyabet, obezite ile kalp hastalıkları üzere problemler engellenebiliyor. İnfertilite sorunu yaşanıyorsa tedavi sonrasında gebe kalmak mümkün olabiliyor. Bizatihi gebe kalamayan hastalarda aşılama tedavileri ya da tüp bebek tedavileriyle hamilelik elde edilebiliyor” diyor. Doç. Dr. Cihan Kaya, nizamlı aralıklarla kan basıncı ve beden kitle indeksi (VKİ) ile bel etrafı ölçümlerinin yapılmasının da kıymet taşıdığını belirterek, “Kan kolesterol seviyesi bozuklukları ya da insülin direnci varlığında da uygun tedavilerle sorun denetim altına alınabiliyor” diyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
