Dünya Ticaret Örgütü (WTO) Lideri Ngozi Okonjo-Iweala, koronavirüs aşıları için fikri mülkiyet haklarından feragat edilmesi konusunda memleketler arası bir mutabakatın sağlanmasına yaklaşıldığını söyledi.
120 ülkeden bakanların katılacağı gelecek hafta yapılacak toplantı öncesinde açıklama yapan WTO Lideri, toplantıya kadar ülkelerin balıkçılık kesimlerine sağladıkları teşvik ve takviyeler konusunda da bir muahedeye varılabileceğini söz etti. Okonjo-Iweala, “Bir ya da iki hususta somut ilerleme kaydedebilirsek güzel olacak… Buna epey yaklaştığımızı düşünüyorum” dedi.
Toplantı öncesi atmosfer ‘hareketli’
Ticaret kaynakları toplantıya birkaç gün kalmasına karşın tarım, balıkçılık takviyeleri ve fikri mülkiyet olmak üzere üç ana müzakere konusunda bakanların onay verebileceği bir mutabakat metni oluşturulamadığını belirttiler.
Okonjo-Iweala ise müzakerecilerin görüş ayrılıklarını aşabilmek için gece gündüz çalıştıklarına dikkat çekerek toplantı öncesindeki atmosferi “hareketli” olarak nitelendirdi.
Geçmişte Nijerya’da bakanlık yapmış ve GAVI aşı birliği heyetinin başkanlığını üstlenmiş olan Okonjo-Iweala’nın misyona gelmesinin üzerinden geçen bir yıldan uzun müddette öncelik verdiği mevzulardan biri koronavirüs aşılarının fikri mülkiyet haklarından feragat muahedesi olmuştu.
Ticaret kaynakları, fikri mülkiyetten feragat mutabakatının kapsamı konusunda mutabakat sağlanamadığını ve mutabakatta kullanılan sözlerin kimilerine Çin’in karşı çıktığını belirtirken, Okonjo-Iweala husus ile ilgili müzakereler hakkında “Uğraştığımız birtakım zorluk çıkaran alanlar var fakat müzakereler sürüyor” dedi. Ayrıntı vermekten kaçınan Okonjo-Iweala, “Bu işi halletmemizin mümkün olduğunu düşünüyorum dedi.
Rusya, müzakerelere katılmayı reddetti
WTO’nun iki yılda bir gerçekleşen toplantısı koronavirüs salgını nedeniyle iki sefer ertelenmişti. Yaklaşık 5 yıllık bir ortadan sonra gerçekleşecek olan toplantının perde ardında ise Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle ortaya çıkan tansiyon bulunuyor.
Batılı ülkelerden kimileri Rusya ile direkt müzakerelerde bulunmayı reddetmişti, fakat Okonjo-Iweala farklı iştirak modelleriyle müzakerelerin devam edebileceğini belirtti.
Okonjo-Iweala, “Rusya-Ukrayna gerginliği ve krizinin tesirini küçümseyemeyiz. İşe yarayan usuller bulduk ve bu yaklaşımları MC12 (toplantısında) uygulayacağız” dedi.
